دلشوره مرگ زمین
اخترک 2020 یک ستاره کوچک معمولی نیست!
میشود گفت که یکی از معدود جرمهای آسمانی اهل مطالعه و کنجکاو، در همسایگی کهکشان راه شیری است که بر حسب اتفاق یک روز وقتی با تلسکوپ نقرهای رنگش که به گفته خودش آدمها تا 1000 سال دیگر هم نمیتوانند یکی مثل آن را بسازند، به سیاره زمین نگاه میکرد، متوجه نشریه دوچرخه شد و شروع به خواندن آن کرد...(البته این را هم بگویم که اخترک 2020 از وقتی که کره زمین را کشف کرده دیگر کار و زندگیاش را ول کرده است و مدام در زندگی و کار ما زمینیها سرک میکشد و گه گاه ایراداتی هم میگیرد!) همینطور که با اشتیاق مشغول خواندن «دوچرخه» بود، از بین مطلبها، توجهش به خبرهای نجومی جلب شد و بعد از کمی تحقیق، فهمید که خوانندگان ما علاقه زیادی به نجوم و اتفاقهایی که در جهان می افتد دارند. آنجا بود که فکری به نظرش رسید و تصمیم گرفت که کار تازهای را شروع کند. از طریق ماهواره ارتباطیاش با ما تماس گرفت و گفت که حاضر است با ما همکاری کند و خبرهای مربوط به فضا و ستارهها را برایمان بفرستد!
این شد که ما هم ستونی را به جناب اخترک 2020 اختصاص دادیم تا هر چند وقت یک بار ما را از اتفاقهایی که در گوشه و کنار کیهان میافتد با خبر کند و با توضیحات اخترکی خودش، به ما بگوید که آن دور دورها چه می گذرد.
سلام! این آخرین گزارش اخترک 2020 در آخرین ماه سال 1388 شمسی است. این روزها بحث داغی بر سر زبانها افتاده كه باعث شده من بیشتر از قبل به پیچیدگی شما زمینیها پی ببرم. خبری نه چندان علمی كه بسیاری از سایتهای معروف و رسانهها به بررسی و بازتاب آن در سراسر كرهزمین پرداختند. به تازگی شایعهای به وجود آمده كه بر اساس آن سیاره زمین در سال 2012 میلادی از بین خواهد رفت. وقتی من این خبر را شنیدم بسیار تعجب كردم و به همین دلیل تحقیقات گستردهای را در این زمینه آغاز كردم تا ببینیم شما زمینیها كه در بسیاری از موارد دانش و هوشتان مرا به حیرت وا میدارد، چهطور چنین مسئلهای را عنوان كردهاید و حتی جنبه علمی به آن دادهاید! ماجرا از آنجا آغاز میشود كه قومی به نام «مایا» ها كه قرنها پیش در امریكای مركزی زندگی میكردند، با توجه به تقویم بومیشان پیشبینی كردهاند كه جهان در سال 2012 میلادی به كلی دگرگون خواهد شد! آنها ادعا كردهاند كه تمام كسوف و خسوفها را پیشبینی كردهاند و تقویم آنها بسیار دقیق و علمی است. البته درباره این پیشبینی حرف و حدیثهای زیادی مطرح شده است و به همین دلیل من به سراغ دكتر پژمان نوروزی مدرس نجوم رفتم و در یك گفت وگوی كوتاه نظر ایشان را در این زمینه پرسیدم: « این مسئله از نظر من خندهدار است، این كه شهاب سنگی تا دو سال دیگر به كرهزمین برخورد میكند و یا سیاره مریخ بعد از تصادف با زمین باعث ازبین رفتن هر دو سیاره میشود، هیچ كدام جنبه علمی ندارند. در واقع بسیاری از سایتهای علمی هم با دامن زدن به این مسئله و مطرح كردن بحثهای نجومی، تنها بازار این پیشگوییهای افسانهای را داغ كردهاند كه در نتیجه فیلم و داستانهایی هم در این باره ساخته شده است.»
اما خبر بعدی هم باز از سیاره مریخ یا بهرام است. اینطور که پیداست شما زمینیها به این راحتی دست از این سیاره بر نمیدارید! دانشمندان در تحقیقات جدیدی پی بردهاند که در گذشته میکروبهایی در این سیاره وجود داشتهاست. حتماً میپرسید که چهطور چنین چیزی اثبات شده است؛ در واقع نزدیک 10 سال است که گروهی از محققان در تگزاس امریکا، تکه سنگ دو کیلوگرمی را که در سال 1980 میلادی در منطقه آنتارکتیکا – جایی نزدیک قطب جنوب_ کشف شد، بررسی میکنند. در واقع این سنگ بخشی از یک شهابسنگ است که گفته میشود در آن نوعی باکتری معروف به باكتری مریخی زندگی میکند. این مسئله در ابتدا با کمی شک و تردید مطرح شد اما آزمایشهای جدید وجود این باکتریها را اثبات کرده است. آنها در منطقههای دیگری از مریخ هم پیدا شدهاند و این فرضیه را که در گذشته، زندگی در این سیاره وجود داشته است، محکمتر میکنند.
اما برسیم به آخرین خبر اخترکی امسال. پنجم اسفند، روز بزرگداشت خواجه نصیر الدین طوسی و روز مهندسی بود. خواجه نصیر یکی از دانشمندان بنام ایرانی است که فعالیتهای زیادی در علوم مختلف مثل مثلثات، هندسه، زیست شناسی، فلسفه و ...داشته است. اما بخشی از کارهایش که من به آنها علاقهمند شدم، تحقیقات نجومی اوست. یکی از مهمترین آنها ساخت رصدخانه بزرگی در شهر مراغه است که محل گردهمایی و تحقیق ستارهشناسان آن زمان بوده است. به دستور او در نزدیکی این رصدخانه کتابخانه بسیار بزرگی هم ساخته شد که چند صد هزار جلد کتاب در آنجا نگه داری میشده است. خواجه نصیر جدول دقیقی از چگونگی حرکت سیارهها و ستارهها به دست آورد و آن را در یکی از کتابهایش به نام «زیج ایلخانی» توضیح داد. بررسی حرکت زمین و خورشید و ابداع روش نجومی برای مشاهده آسمان از فعالیتهای این دانشمند بزرگ بوده است.
منبع: همشهری آنلاین
تنظیم برای تبیان: محسن مرادی