یک ارتباط عاشقانه
چگونه با کودکمان ارتباط برقرار کنیم؟
ارتباط گرم و عاشقانه بین شما و کودکتان سبب تقویت رابطه بین شما خواهد شد و از بروز مشکلات رفتاری متعددی جلوگیری خواهد کرد. فرآیند ارتباط یک فرآیند پیچیده است که در طی آن می توانید اطلاعات متفاوتی را به کودکتان منتقل کنید. این فرآیند می تواند شامل مؤلفه های زیر باشد:
کلماتی که به زبان می آورید، تُن صدا(بلند بودن، نرم و دوستانه بودن، خشن بودن)، ایما و اشاره های شما، طرز ایستادن و حالت صورت و چهره ای که به کار می برید و ...
کودک شما می بایست به تعداد بسیار زیادی از اطلاعات ارسال شده از طرف شما نگاه کند یا گوش دهد و نسبت به آنها عکس العمل مناسب نشان دهد تا بتواند با شما مکالمه و گفتگو نماید. همچنین او باید قضاوت کند که چه زمان و چگونه خواسته های شما را انجام دهد.
زبان بدن
آنچه را که ما انسان ها به زبان می آوریم بسیار ناچیزتر از آن چیزی است که در ارتباطات غیرکلامی خود به دیگران منتقل می کنیم به همین علت بررسی آنچه که ما از طریق چهره یکدیگر و زبان بدن یکدیگر برداشت می کنیم در بحث ارتباطات از اهمیت بسزایی برخورد است برای یک لحظه در آینه به چهره خود نگاه کنید. چگونه به نظر می رسید؟ شخصیتی اخمو یا خندان؟ و یا شاید یک فرد عصبی؟ هنگامی که با چهره ای لطیف و خندان به کودکتان نزدیک می شوید پیغام شما را بهتر و بیشتر درک خواهد کرد. همچنین کمی دقت کنید و ببینید طرز ایستادن شما هنگام صحبت با کودکتان چگونه است؟ آیا در حالی که بالای سرش ایستاده اید، از بالا با او صحبت می کنید و یا به اندازه او خم می شوید و چهره به چهره با او صحبت می نمائید؟
ابراز توجه
کودک شما از طریق توجه عاشقانه ای که به او نشان می دهید حمایت شما را از خود درک می کند. به همین علت هنگامی که از شما دور است (مثلاً موقعی که در مدرسه است) باید تلاش بیشتری انجام دهید تا متوجه این موضوع گردد و پیام محبت آمیز شما را درک کند. با بزرگ شدن و بالغ شدن فرزندتان و نیز تغییر کردن احتیاجات او، نحوه و روش توجه
شما نیز تغییر خواهد کرد. در سن 5 سالگی شما هنوز کودکتان را در آغوش می گیرید و او را غلغلک می دهید و از این طریق توجه و علاقه خود را به او نشان می دهید. گاهی اوقات ممکن است او را به دوش بگیرید و یا موهایش را بهم بریزید تا او متوجه علاقه شما نسبت به خودش گردد. هنگامی که فرزند شما به سن مدرسه رسید نحوه خداحافظی شما با او حایز اهمیت است در حقیقت انرژی مثبتی که هنگام خداحافظی به او می دهید به او توانایی دوری از شما و حضور در کلاس درس را می دهد گاهی اوقات این انرژی از طریق یک لبخند یا نگاه و بطور غیرکلامی منتقل می گردد. چنانچه کودک شما این پیام مثبت و توجه عاشقانه را از شما دریافت نکند بطور صریح و با گفتن جملاتی مانند "بابا / مامان به من نگاه کن"، "از پشت پنجره کلاس برایم دست تکان بده" و ... ابراز خواهد کرد. مطمئن باشید این کودک قصد خودنمایی و تظاهر ندارد است ، بنابراین به این موقعیت ها آگاه باشید و از آنها استفاده نمائید.
توصیه هایی برای والدین برای نحوه انتقال پیام مؤثر
از نزدیک پیام بفرستید
منظور این است که از کارهایی که دورا دور انجام می دادید دست بکشید. اگر از راه دور یا از اتاقی دیگر با فرزندتان صحبت کنید به دلیل سر و صدای اطراف تمام پیام شما را دریافت نخواهد کرد. همچنین این گونه حرف زدن از بار روانی پیغامتان خواهد کاست زیرا فرزند شما قادر به دیدن چهره شما هنگام صحبت کردن نیست و نمی تواند جدی یا شوخی بودن صحبت هایتان را به درستی درک کند. بنابراین انتظار شما از فرزندتان برآورده نخواهد شد که این خود می تواند سبب تنش در رابطه میان شما و فرزندتان گردد.
نام فرزندتان را صدا بزنید
صدا زدن نام کودک سبب افزایش آگاهی او می گرددو به خوبی می فهمد خطاب کلام خود اوست نه کس دیگری. بیشتر مردم با شنیدن اسم خود بلافاصله عکس العمل نشان می دهند و به طرف صدا بر می گردند. چنانچه هنگام صحبت کردن و ارسال پیام، نام فرزندتان را نبرید یا در انتهای جمله تان اسم او را ذکر نکنید از ابتدا به دقت گوش به حرف شما نخواهد داد و احتمالاً بدلیل کامل نرسیدن پیام، متوجه خواست شما نخواهد شد. بنابراین گفتن پیامی مانند "محمدجان، در را ببند" یا "در را ببند، محمدجان"توصیه می شود.
برای گفتن پیغام خود از جملات مثبت استفاده کنید
اگر به فرزندتان بگویید که چکار باید انجام دهد پاسخ بهتری به خواسته تان خواهد داد تا از او بخواهید که چه کاری را انجام ندهد. مثلاً گفتن "زهراجان، لطفاً لباست را آویزان کن" بهتر از گفتن "لباست را زمین ننذار، زهراجان" است.
فرصت پاسخ دادن را به فرزندتان بدهید
برای کودکان با توجه به جوان بودن مغز آنها چند ثانیه طول می کشد تا آنچه را که شما گفته اید بفهمند و نسبت به آن واکنش نشان دهند. بنابراین ضمن این که از جملات مثبت استفاده می کنید فرصت کافی به کودکتان بدهید تا پیام هایی را که دریافت می کند در مغزش پردازش نماید و در خصوص واکنش مناسب تصمیم گیری نماید.
پیام تان را کوتاه و ساده نمایید
کودک شما تنها می تواند سه موضوع مختلف در هر جمله را بخاطر بیاورد. به عنوان مثال جمله "علی جان، لطفاً کتت را در بیاور، آن را آویزان کن و بعد بیا اینجا" پاسخ مناسبی به دنبال خواهد داشت در حالی که جمله "علی جان، لطفاً کتت را در بیاور، تکالیفت را انجام بده، مدادت را پیدا کن و بعد بیا اینجا" طولانی است و پاسخ مناسب را در پی نخواهد داشت.
پیام تان صریح باشد
داشتن حق انتخاب خوب است. این موضوع باعث مستقل بار آمدن فرزندتان می گردد. به عنوان مثال"علی جان برای نهار ماکارونی دوست داری یا قورمه سبزی؟ "یک جمله خوب توام با حق انتخاب است. اما چنانچه از قبل برنامه ریزی کرده اید بهتر است چنین سوالی نپرسید. با پرسیدن جمله "می خواهی الان بروی به رختخواب؟" مجوز دادن پاسخ "نه" را به کودکتان می دهید.
مریم عطاریان – بخش خانواده و زندگی
مقالات مرتبط
کاربران محترم می توانند مطالب خود در این زمینه را در بخش انجمنهای تخصصی تبیان قرار دهند.