درمان متفاوت برای بیش فعال ها
هر کس تاکنون یک تجربه ماساژ داشته باشد از فواید و مزیتهای آن آگاه است. تصور کنید روی تخت ماساژ دراز کشیدهاید، در حین ماساژ شما احساس میکنید بدنتان آرام، ماهیچههایتان نرم و سیستم عصبی شما آرامش مییابد. اگر ماساژ به آرامش بدن کمک میکند و هوشیاری را افزایش میدهد، ممکن است به کودکان دچار اختلال نقص توجه (پیش فعالی) کمک کند؟ آیا کودکان و نوجوانانی که نمیتوانند بنشینند میتوانند از ماساژ بهرهمند شوند؟
مفهوم اختلال نقص بیش فعال
اختلال نقص توجه (بیش فعالی) به سرعت در حال افزایش است7-3 درصد همه کودکان سنین مدرسه و نوجوانان ممکن است دچار آن باشند. یکی از علل اولیه مشکلات رفتاری کودکان ابتلا به این اختلال است. 9 پسر در برابر یک دختر به این اختلال مبتلا هستند. این کودکان در حفظ توجه مشکل دارند؛ دارای رفتار تکانشی هستند و فعالیت بیش از حد از خود نشان میدهند که در گروه همسالان رایج نیست. آنها خصوصا دارای عملکرد ضعیف تحصیلی بوده، در موقعیتهای اجتماعی مشکل دارند و مانند دیگر کودکان نمیتوانند هیجانات خود را کنترل کنند. مطالعات نشان میدهد که تشخیص این اختلال کودک را بیشتر در معرض رفتارهای بزهکارانه و پرخطر قرار میدهد. مواردی همچون ناتوانی یادگیری، اختلالات خلقی و اختلالات اضطرابی اغلب در این کودکان دیده میشود.
درمانهای پزشکی
یک نام شناخته شده در درمان این کودکان داروی ریتالین است که در حقیقت رایجترین داروی توصیه شده توسط روانپزشکان برای درمان است.تخمین زده شده که بیشتر از 5 میلیون از کودکان سنین مدرسه ریتالین مصرف میکنند روشن است که ریتالین مغز را در ارتباط با توجه، برانگیختگی و بازداری تحریک میکند. ریتالین در حدود 75 درصد از موارد به کاهش نشانهها کمک میکند. اما ریتالین همچون دیگر داروها دارای اثرهای جانبی است. اثراتی همچون عصبی بودن، سردرد، بیخوابی و تپش قلب گاه در هنگام مصرف مشاهده میشود و مقدار مصرف بالا اثرات شدیدی چون آشفتگی، توهم، فشار خون بالا، تشنج، نامنظمی ضربان قلب و روان پریشی دارد.
ماساژ کودک
مطالعات دو دهه اخیر توسط موسسه تحقیقاتی تاچ در دانشگاه میامی نشان داده است ماساژ منظم میتواند در درمان این کودکان موثر باشد یک مطالعه مطرح میکند که نوجوانان پسری که در هر 15 دقیقه تحت ماساژ بودند توسط معلمان خود مورد مشاهده قرار گرفتند و در آنها بیقراری کمتری گزارش شد به علاوه کودکان خود را شادتر از زمانی دانستند که در برنامه تن آرامی شرکت داشتند. ماساژ درمانی می تواند قدرت ایمنی بدن را در شخص افزایش دهد ، توان رویارویی با تنش ها و استرس را زیاد کند، آرامش عمقی به فرد بدهد و شفافیت ذهنی برای او ایجاد کند. همچنین مشاهدات نشان داده که ماساژ در نوزادان به وزن گیری آنها کمک کرده و گریه ها و بی تابی آنها را کاهش می دهد.
ماساژ درمانی می تواند قدرت ایمنی بدن را در شخص افزایش دهد ، توان رویارویی با تنش ها و استرس را زیاد کند، آرامش عمقی به فرد بدهد و شفافیت ذهنی برای او ایجاد کند.
چگونگی ماساژ
اجرای برنامه ماساژ حرفهای به کودک شما کمک میکند تا تواناییهای مناسب سن خود را گسترش دهد. آرامش باید و حتی اعتماد به نفس کودک را افزایش دهد. مطالعات مطرح میکند که دو ماساژ 20 دقیقهای در یک هفته برای نشان دادن پیشرفت در این کودکان کافی است. چون این کودکان نمیتوانند مدت طولانی در یک حالت قرار گیرند و تحمل کمتری دارند. برای ماساژ کودک، یک تمرین دهنده معمولا ضرباتی به حالت مالش یا فشار متوسط روی سر، گردن، بازوها، پاها و پشت کودک وارد میکند زمان را بین هر یک از قسمتها تقسیم میکند. 4 دقیقه برای هر قسمت کافی است. و در نهایت کل بدن ماساژ داده میشود. یک تخت راحت، صندلی یا میزی در اتاقی آرام شرایط خوبی است. از آن جایی که ملاقات فراوان با فرد تمرین دهنده عملی نیست، ایشان میتوانند به صورت ساده به شما به عنوان والدین آموزش دهند و تکنیکهای موثر را برای شما بیان کند تا بدین صورت ماساژ را در منزل ادامه دهید به علاوه وقتی خودتان کودک را ماساژ میدهید با او تماس فیزیکی برقرار میکنید و این مساله فرصت مناسبی برای ارتباط عاطفی و هیجانی قوی بین شما و فرزندتان ایجاد میکند سیستم اعصاب او آرام میشود و به او توانایی انجام تکالیف مدرسه را به بهترین نحو میدهد. از طرفی در تعامل با همسالان و معلمان شادتر به نظر میرسد.
در صورتیكه مبتلا به تب بالا، التهاب، عفونت، فلبیت، ترومبوز، یرقان یا بیماری عفونی پوستی هستید از ماساژ اجتناب كنید. در كوفتگی یا رگ به رگ شدن، ماساژ را بمدت ۲۴ ساعت به تأخیر بیاندازید. و در صورت ابتلا به یك بیماری مزمن، مانند آرتریت، سرطان یا بیماری قلبی ، قبل از انجام ماساژ با پزشك خود مشورت نمایید.
محمودی کارشناس ارشد روانشناسی / ماهنامه کودک همراه با اضافات
تنظیم برای تبیان:کهتری
در این زمینه پیشنهاد می کنیم کتاب " كودكان بیش فعال" نوشته دكتر كتایون خوشابی فوق تخصص روانپزشكی كودكان و نوجوانان را در کتابخانه تبیان مطالعه نمایید. همچنین مقاله " درمان بیشفعالی كودكان " را بخش مطالب روزانه مورد استفاده قرار دهید.