راه پیشگیری شما هستید!
چگونه کمک کنیم تا نوجوانمان از مواد مخدر دور بماند؟
پدر و مادر عزیز برای پیشگیری از اعتیاد فرزندان خود به نكات ساده اما كلیدی این مقاله عمل نمایید و مطمئن باشید كه میزان موفقیت شما در این امر افزایش چشمگیری خواهد یافت.
درباره مواد اعتیاد آور اطلاعات كافی كسب كنید.
شما به عنوان پدر و مادر باید انواع مواد اعتیاد آور، نحوه مصرف آن ها، علل و عوامل موثر در شروع اعتیاد و خطرات، عوارض و علائم مصرف مواد مخدر را بشناسید.
مهارتهای تربیتی خود را افزایش دهید
والدین در پیشگیری از اعتیاد فرزندان خود نقشی اساسی دارند. شما می توانید مهارتهای تربیتی خود را بازنگری كنید تا فرزندانی با اعتماد به نفس بالا تربیت كنید و به آن ها مهارتهای زندگی را بیاموزید(توانایی نه گفتن،مهارت تصمیم گیری، مهارت حل مشكل ، مهارت دوست یابی و ...)
مواد اعتیادآور شامل همه تركیباتی است كه باعث تغییر كاركرد مغز انسان به صورت هیجان، افسردگی، رفتار نابهنجار، عصبانیت و یا اختلال در قضاوت و شعور شود.
با فرزندان خود صحبت كنید
قبل از این كه فرزند شما اطلاعات مرتبط با مواد اعتیاد آور را به غلط از اطرافیان خود كسب كند، خود این نكات را به وی بیاموزید. به او بگویید مواد چه خطراتی دارد وعواقب اعتیاد چیست؟معتاد كیست و علل شروع مصرف كدامند؟ و ... ولی دقت كنید:
عقاید خود را به زور به آن ها تحمیل نكنید.
قبل از رسیدن آنان به سن بحرانی این كار را انجام دهید.
آنان را بیش از اندازه و بطور اغراق آمیز نترسانید.
زمان مناسبی را به گفت و گو اختصاص دهید. زیرا فرزند شما ارزش نصایح شما را با ارزش زمانی كه به آن اختصاص داده اید برابر می داند.
هنگام صحبت فرزندتان، عكس العمل تندی نشان ندهید زیرا بدین ترتیب امكان مكالمات صمیمانه بعدی را از بین خواهید برد.
یک الگوی مناسب باشید
برای فرزند خود در طی روز یک الگوی واقعی باشید و برای او درستكاری، صداقت، تواضع و كلیه صفات مثبت را به نمایش بگذارید. اگر شما بر خلاف آن چه می گویید ، عمل كنید، از فرزند خود نیز انتظاری نداشته باشید.
گوش كردن را بیاموزید
شما با صحبت كردن تنها به پنجاه درصد از وظایف خود عمل كرده اید. شما باید ارتباط خود را با فرزندتان به این طریق حفظ نمایید:
به حرفهایش خوب گوش دهید و به موقع صحبت كنید . فرزند خود را با گفتن این جملات كه " چقدر جالب!!! من این را نمی دانستم و ..." به گفتن بیشتر تشویق كنید. به او بیاموزید تا مسائل روزمره و عقاید خود را با شما در میان بگذارد.
سه نكته...
فضایی ایجاد كنید تا او احساس راحتی كند.
با جملات مثبت با لبخند و یا تكان دادن سر به او گوش دهید.
با لحن خود و بكارگیری جملات تشویق كننده اشتیاق خود را به ادامه گفت و گو نشان دهید.
از قبل آماده باشید
شما می دانید كه فرزندانتان كنجكاوند و سوالات بسیاری درباره مواد مخدر دارند و طبیعتًا آنها را با شما در میان می گذارند، مثلا ممكن است روزی فرزندتان از شما بپرسد كه آیا تا به حال مواد مخدر را تجربه كرده اید یا خیر؟ شما باید برای جواب این سوال ازقبل آماده باشید. كارشناسان معتقدند این فرصت بسیار خوبی است كه شما علت عدم مصرف خود را به زبان سالهای جوانی به وی منتقل كنید و یا اگر مصرف كرده اید به او بگویید علت گرایش شما به مواد چه بوده است؟ چرا آن را كنار گذاشتید؟ حالا چه چیزهایی فهمیده اید كه آن زمان نمی دانستید؟ و حالا چرا می خواهید كه فرزندتان آن اشتباه را تكرار نكند؟ مسائل را بیش از اندازه تشریح نكنید. زیرا این مسئله کنجكاوی بیشتر او را بر می انگیزد.
به فرزندتان نزدیک شوید
جوانانی كه با والدین خود احساس نزدیكی می كنند، كمتر از سایرین به مواد اعتیاد آور روی می آورند.
حتمًا زمانی را به فرزند خود اختصاص دهید. به طور منظم و هفتگی با او برنامه ریزی كنید و به كارهای مختلف بپردازید. برای صحبت كردن، بعد از شام و قبل خواب و یا روزهای تعطیل بسیار مناسب است. جلسات خانوادگی برگزار كنید. در این جلسات كلیه قوانین و مسائل خانواده، مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. دراین جلسه هر كس فرصت صحبت كردن خواهد داشت. واهمه نداشته باشید. از فرزند خود بپرسید كه كجا می رود؟ با چه كسی می رود؟ آن جا چه می كند؟ سعی كنید در ساعات غذاخوردن، همه خانواده را دور هم جمع كنید، فواید این امر را به مرور زمان درك خواهید كرد.
در صورتیكه فرزندتان به منزل دوستش رفت، ازحضور والدین وی در منزل مطمئن شوید و به حضور خواهر و برادر بزرگتر و یا پدر بزرگ و مادربزرگ اكتفا نكنید. دوستان فرزندتان را بشناسید و با والدین آن ها ارتباط برقرار سازید.
وقتی یک دوست صمیمی به فرزند شما مواد مخدر تعارف كند، ممكن است او این مواد را مصرف كند. نه گفتن به یک دوست كاری دشوار است. بله حتی یک دوست صمیمی نیز ممكن است فرزند شما را گمراه كند. احتمال مصرف مواد مخدر به دنبال تعاریف افراد ناشناس و غریبه در مقایسه با تعارف یک دوست صمیمی بسیار كمتر است. بهترین روش پیشگیری از این مسئله، این است كه با فرزند خود به طور آزمایشی چنین موقعیتی را تمرین كنید تا در برخورد واقعی با تعارف مواد، پاسخهای مناسب را ارائه دهد.
ابراز عشق كنید
بهترین راه جلوگیری از رفتار ناشایست فرزندتان، این است كه وقت بیشتری را با او صرف كنید. با او به رستوران، پارك، كوهنوردی، سینما و ... بروید. و مهمتر از همه این كه :
به او بگویید كه دوستش دارید
رفتارهای مثبت را تشویق كنید
فكر می كنید بهترین نحوه تشویق یک رفتار مثبت چیست؟ یك كلمه مناسب در زمان مناسب می تواند ارتباط شما را با فرزندتان آن چنان مستحكم سازد كه وی را از خطر مواد مخدر در امان نگهدارد. همیشه سعی كنید رفتارصحیح فرزندتان را بلافاصله با ارائه یک پاداش مناسب پاسخ دهید و به فرزند خود بفهمانید كه برای رفتارهای مثبت او ارزش قائل هستید. درهر سنی این صفات مثبت را در وی تشویق كنید. رفتارهای مثبت وی را تایید كنید و رفتارهای ناپسند وی را متذكر شوید.
شما به عنوان پدر و مادر باید انواع مواد اعتیاد آور، نحوه مصرف آن ها، علل و عوامل موثر در شروع اعتیاد و خطرات، عوارض و علائم مصرف مواد مخدر را بشناسید.
موضع خود را مشخص كنید
همواره نظر خود را درباره سیگار، داروهای اعتیادآور و مواد مخدر به زبان بیاورید و دیدگاه خود را نسبت به مصرف كنندگان این مواد ابراز كنید. تصور نكنید كه فرزند شما از دیدگاه شما نسبت به موضوع اعتیاد و معتاد با خبر است. اگر نظر شما در این موارد برای فرزندانتان روشن و واضح نباشد این امكان وجود دارد كه او به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا كند. اگر فرزندتان به شما گفت كه یكبار این مواد را آزمایش كرده، به او بگویید:
من این كار شما را فراموش كردم
و اگر می خواهید مواد مصرف نكند، به وی بگویید: اگر تو مواد مخدرمصرف كنی، دل مرا می شكنی.
مطمئن باشید فرزند شما هرگاه در معرض تعارف مصرف مواد مخدر قرار بگیرد قبل از هر چیز از خود خواهد پرسید : با انجام این عمل پدر و مادرم در مورد من چگونه فكر خواهند كرد؟
مرزها را مشخص كنید
در خانواده، قوانین مشخص وضع نمایید و برای سرپیچی از آن ها تنبیهات خاصی در نظر بگیرید و سپس آن را به طور محكم و جدی به مرحله اجرا درآورید.
تنبیهات خود را به شكلی خفیف اعمال كنید و از تنیبه به شكل سخت بپرهیزید. رفت و آمد در شب را از یك ساعت مقرر به بعد قدغن كنید(مگر در مواقع لزوم و با اجازه شما). اگر فرزندتان به منزل دوستش رفته است با تلفن او را كنترل كنید و یا با والدین حاضر در آن منزل گفتگو نمایید. سعی كنید هنگام رفت و آمد فرزندتان از مدرسه به منزل و یا از منزل به مدرسه با او همراه باشید. به حس ششم خود توجه كنید، هر گاه در درون خود احساس كردید كه مشكل خاصی وجود دارد، حتما آن را جدی بگیرید و بلافاصله موضوع را پیگیری كنید.
واقعیت ها را منتقل كنید
مهمترین عوامل پیشگیری از اعتیاد زندان، نیروی انتظامی و سازمانهای مسئول نیستند، بلكه شما والدین هستید. به طور میانگین نوجوانانی كه والدینشان آنان را ازخطرات و عوارض مواد مخدر آگاه ساخته اند، پنجاه درصد كمتر از سایرین به مصرف مواد گوناگون روی می آورند. این را نیز بدانید كه جوانان و نوجوانان بسیار علاقه مندند تا والدین آنها درباره مواد مخدر اطلاعات علمی مفیدی را در اختیارشان قرار دهند.
صادق و مهربان باشید
فرزند شما باید بیاموزد كه هر گاه با یک مشكل اساسی رو برو شد، بلافاصله برای مشورت به شما مراجعه كند و اگر شما در حین ارائه مشاوره با وی بدرفتاری نمایید، اعتماد او را از خود سلب خواهید كرد. همه ما شاید درگذشته رفتار ناشایستی مرتكب شده باشیم كه آرزو داشتیم ای كاش مرتكب نمی شدیم، بنابراین اگر فرزندمان این سوال را از ما پرسید، می توانیم صادقانه به وی پاسخ دهیم و پشیمانی و ناراحتی خود را نیزاز این رفتار ناشایست ابراز نماییم.
منبع: پیام مشاور
تنظیم برای تبیان: مریم عطاریان
مقالات مرتبط
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید با بخش مشاوره سایت تبیان تماس برقرار کنید.