فوتبالی که پول می بلعد

عدم ثبات در فوتبال بلای جان این رشته ورزشی شده است. همان طور که مدیران ما بنا بر روابط خاصی در فوتبال حکم می گیرند یا انتصاب می شوند، مدت عمر مدیریتی آنها هم مشخص نیست و به اصطلاح به همان راحتی که می آیند، به همان راحتی هم می روند. در چنین شرایطی مربیان هم امنیت شغلی ندارند چرا که مدیری دوست دارد با همان مربی که می شناسد کار کند.

در این شرایط چه تضمینی برای رسیدن به موفقیت وجود دارد؟ قطعاً در این اوضاع نابسامان نمی توان انتظار کار علمی با یک برنامه ریزی مدون و هدفمند داشت. برای روشن شدن مطلب بهتر است یک مثال بزنیم. بعد از تعلیق فدراسیون فوتبال در سال 2006، داریوش مصطفوی از امیر قلعه نویی برنامه 4 ساله خواست اما از آن روز تا الان، یک رئیس فدراسیون و 4 سرمربی در تیم ملی روی کار آمده اند. علی کفاشیان، رئیس فدراسیون فوتبال شد و ابتدا منصور ابراهیم زاده برای چند بازی زمام امور را در تیم ملی به دست گرفت. بعد از آن علی دایی سرمربی تیم ملی شد که بعد از باخت به عربستان اخراج شد. پس از او محمد مایلی کهن هدایت تیم ملی را برعهده گرفت که پس از چند روز و در حالی که یک جلسه هم تیم ملی را تمرین نداده بود به خاطر دعوای مطبوعاتی که با امیر قلعه نویی داشت، برکنار شد و پس از او هم افشین قطبی سرمربی تیم ملی شد.

جالب این که کفاشیان روزی که حکم علی دایی به عنوان سرمربی تیم ملی را امضا کرد، اعلام کرد که از دایی برنامه 4 ساله گرفته تا یک تیم ملی منسجم و قدرتمند را برای جام جهانی و جام ملت های آسیا آماده کند، اما همگان خوب به خاطر دارند که بعد از باخت به عربستان در تهران در چارچوب مسابقات جام جهانی و در حالی که هنوز عرق بازکنان تیم ملی خشک نشده بود، حکم برکناری علی دایی صادر شد تا برنامه او هم در بایگانی فدراسیون فوتبال خاک بخورد، همان طور که برنامه 4 ساله امیر قلعه نویی به خاطره ها پیوسته و در فدراسیون فوتبال خاک می خورد.

ثبات، موفقیت می آورد

این که می گوییم بی ثباتی ناکامی می آورد بی دلیل نیست. علاقه مندان به پرسپولیس هیچ گاه نام امیر عابدینی را فراموش نمی کنند. دوران طلایی و نسل باشکوه پرسپولیس در زمان حضور او به عنوان مدیرعامل باشگاه رقم خورد. در 5 سال مدیریت عابدینی، پرسپولیس 5 جام داخلی و بین المللی کسب کرد تا به موفق ترین مدیرعامل تاریخ فوتبال ایران تبدیل شود. بعد از او پرسپولیس مدیران زیادی را به خود دیده است، اما حاصل این رفت و آمدها و صرف هزینه های میلیاردی چه بوده است؟

پرسپولیس در این 8 سال اخیر مربیان زیادی را هم استخدام کرده، اما آنها هم هیچ سودی برای این تیم نداشته اند. نام هایی مثل آری هان و دنیزلی هم هدایت این تیم را برعهده گرفتند، اما در نهایت هیچ موفقیتی به دست نیاوردند. استقلال هم شرایطی بهتر از پرسپولیس ندارد. باشگاه آبی تهران هم هر ساله مدیر و مربی اش عوض می شود. همین 2 فصل قبل بود که ناصر حجازی فصل را با استقلال شروع کرد و در میانه راه جای خودش را به فیروز کریمی داد، اما او هم نتوانست فصل را به پایان برساند و در نهایت امیر قلعه نویی جای او را در استقلال گرفت و با این تیم قهرمان جام حذفی شد. جالب این که استقلال با هدایت قلعه نویی و مدیریت علی فتح الله زاده قهرمان شد، اما مدیرعامل استقلال در فصل بعد جای خودش را به امیر واعظی آشتیانی داد.

جالب است بدانید که حبیب کاشانی هم در لیگ ششم حرفهای با پرسپولیس قهرمان شد، اما در پایان فصل جایش را به عباس انصاری فرد داد. به نظر می رسد پاداش قهرمانی در فوتبال ایران برکناری است که یک قانون نانوشته است، همان طور که سعید آذری پس از قهرمانی با ذوب آهن در جام حذفی فصل گذشته برکنار شد و امیر قلعه نویی هم با قهرمانی در لیگ نهم حرفه ای جای خودش را در استقلال به عبدالصمد مرفاوی داد. این قانون به ما ثابت می کند که موفقیت یا عدم موفقیت مدیر یا مربی برای ماندگاریش ملاک کار نیست.

مربیان و بازیکنان

مربیان در فوتبال ایران از حاشیه امنیت کمتری نسبت به بازیکنان برخوردار هستند، اما جالب است بدانید که یک عده مربی و بازیکن در فوتبال ایران وجود دارند که هر ساله بین تیم های مختلف می چرخند. در مورد مربیان بهتر است چند مثال بزنیم. آخرین مربی برق شیراز در فصل گذشته رسول کربکندی بود که با این تیم به لیگ یک سقوط کرد، اما او چند هفته قبل جانشین محمدحسین ضیایی در صبای قم شد. بیژن ذوالفقارنسب که با پگاه گیلان نتایج ناامید کننده ای گرفته بود، هدایت صنعت نفت آبادان را برعهده گرفت. اکبر میثاقیان پس از ناکامی در راه آهن راهی شهرداری تبریز شد. لوکابوناچیچ که با فولاد خوزستان امسال نتایج بسیار ضعیفی را گرفته بود، راهی مس کرمان شد و پرویز مظلومی که با مس کرمان در حالت بحران قرار داشت، سرمربی ابومسلم شده است. حکایت بازیکنان هم مثل مربیان است. یک عده بازیکن در فوتبال ایران هستند که هرساله در تیم های مختلف می چرخند و به همین دلیل است که فوتبال ما طی چند سال اخیر پدیده چشمگیری رو نکرده است و به همین دلیل است که بازیکنانی مثل کریم باقری، فریدون فضلی، یدالله اکبری و سهراب بختیاری زاده هنوز در سطح اول فوتبال ایران بازی می کنند. بازیکنانی که هر کدام از آنها حدود 40 سال سن دارند اما هنوز هم در لیگ برتر فعالیت می کنند.

تنظیم برای تبیان: رضا سیگاری