اینجا سرت سوت می کشد!

وقتی در سال 1893 یعنی 117 سال پیش ویلی گروز بازیکن تیم وست برومویچ با قراردادی به ارزش 100 پوند به تیم استون ویلا پیوست، این خبر مثل بمب در تمام انگلیس و حتی اروپا پیچید و «ویلی» عنوان گران ترین بازیکن جهان را به دست آورد.

حالا اگر مردم آن زمان زنده می ماندند و قیمت بازیکنان امروزی را می دیدند، معلوم نبود چه واکنشی نشان دهند، دست کم سرشان از تعجب سوت می کشید. مگر می شود برای یک بازیکن 70 یا 80 میلیون پوندی زیاد به نظر نیاید و باشگاه هایی بیایند و برای خرید یک بازیکن مثلاً 200 میلیون پوند هم بدهند. سایت ساکرلنز نگاهی جالب دارد به سیر تاریخی گران شدن بازیکنان فوتبال، ببینید قیمت بازیکنان با چگونه شتابی بالا رفته و فوتبالیست های امروزی عجب پول هایی پارو می کنند. بیچاره بازیکنان قدیمی که با دل و جان بازی می کردند و افتخار می آفریدند و مصدوم می شدند و گاهی کتک می خوردند و دست آخر با جیب خالی دنیای فوتبال را ترک می کردند.

اولین گران قیمت ها

ویلی گروز به مدت 9 سال با همان قیمت 100 پوند، گران ترین بازیکن بود تا این که در سال 1904 اندی مک کابی با مبلغ 700 پوند از ساندرلند به نیوکاسل رفت و گران ترین بازیکن شد که البته این عنوان را فقط یک سال حفظ کرد و در سال 1905 آلف کامون از ساندرلند با قراردادی 1000 پوندی به میدلزبورو رفت. این انتقال جنجال زیادی داشت و اهالی فوتبال تعجب کردند که یک انتقال، 1000 پوند آب خورد.

در سال 1922، رکوردی تازه ثبت شد. این بار پود فوت از وستهام با عقد قراردادی 5000 پوندی به فالکرک پیوست. اما اولین بازیکنی که بیش از 10 هزار پوند معامله شد، دیوید جک از تیم بولتون بود که با قراردادی به ارزش 10 هزار و 890 پوند راهی آرسنال شد. پس از آن نوبت به یک باشگاه آرژانتینی رسید که در بازار نقل و انتقالات بازیکن، انگلیسی ها را جا بگذارد. باشگاه ریورپلات با پرداخت 23 هزار پوند فریرا را از باشگاه تیگره خرید. این بازیکن تا 20 سال عنوان گران ترین بازیکن جهان را در اختیار داشت.

آغاز ولخرجی های ایتالیایی ها

از آغاز نیمه دوم قرن بیستم باشگاه های ایتالیایی پولدار شدند و توانستند گوی سبقت را در خرید بازیکن از دیگر باشگاه ها بربایند و دستمزدها و پرداخت ها برای عقد قرارداد را به طور چشمگیری افزایش دهند. در سال 1952 تیم ناپولی با پرداخت 52 هزار پوند هانس یپسون را از باشگاه آتالانتا خرید. اما 2 سال بعد باشگاه میلان با قراردادی به ارزش 72 هزار پوند خوان شیافینو بازیکن تیم پنارول اروگوئه را به خدمت گرفت تا این بازیکن عنوان گران ترین بازیکن جهان را به دست آورد. 3 سال بعد یعنی سال 1957 باشگاه یوونتوس هم قدرت مالی خود را نشان داد و انریکه عمر سیوری بازیکن ریورپلات آرژانتین را با پرداخت 93 هزار پوند به خدمت گرفت. باشگاه اینترمیلان که در سال های دهه 1960 وضع مالی خوبی پیدا کرده بود، برای عقب نماندن از قافله به سراغ باشگاه بارسلونا رفت و لوئیس سوارز بازیکن این تیم را با پرداخت 152 هزار پوند به شهر میلان برد. سوارز فقط 2 سال گران ترین بازیکن جهان بود، زیرا در سال 1963 باشگاه رم هم خودی نشان داد و با پرداخت 250 هزار دلار، آنجلو سورماتی را از تیم مانتوا به خدمت گرفت.سورماتی 5 سال گران ترین بازیکن جهان بود تا این که در سال 1968 این عنوان را پیترو آناستازی به خود اختصاص داد. باشگاه یوونتوس برای به خدمت گرفتن این بازیکن 500 هزار پوند به باشگاه وارسه داد.

کرایف، اولین گرانقیمت مشهور

در سال 1973 باشگاه بارسلونا 922 هزار پوند پرداخت تا یوهان کرایف ستاره تیم آژاکس و تیم ملی هلند را در اختیار بگیرد. این مبلغ در آن زمان، مبلغی سرسام آور بود؛ اما اهالی فوتبال عقیده داشتند کرایف، حتی بیش از اینها می ارزد. رفتن کرایف به بارسلونا، سرآغاز دوران موفقیت این باشگاه کاتالان بود. همین سبب شد تا باشگاه های دیگر اروپا نیز به فکر دست و دلبازی بیشتر بیفتد تا از راه خرید ستاره ها به موفقیت ها و درآمدهای بیشتری برسند. در سال 1975 باشگاه ناپولی ایتالیا با پرداخت مبلغ یک میلیون و 200 هزار پوند جوزپه ساولدی را از بولونیا به خدمت گرفت و سال بعد ویچنزا یک میلیون و 750 هزار پوند داد و پائولو روسیس، مهاجم بزرگ یوونتوس را جذب کرد.

5 میلیون پوند برای مارادونا

وقتی دیه گو مارادونا درخشش خود را در دنیای فوتبال آغاز کرد، خیلی زود خود را به قطار بازیکنان گرانقیمت رساند و در یک پلک بر هم زدن، گران ترین بازیکن جهان شد. باشگاه بارسلونا که نگاهی جدی و همیشگی به ستاره های آرژانتینی داشت، 3 میلیون پوند به باشگاه بوکاجونیورز آرژانتین داد و در سال 1982 مارادونا را به خدمت گرفت. 2 سال بعد رکورد گران ترین بازیکن جهان شکست و البته این بار نیز خود مارادونا رکورددار شد. باشگاه ناپولی ایتالیا 5 میلیون پوند داد و ستاره آرژانتینی را به خدمت گرفت. وقتی در جام جهانی 1986 دیه گو یک تنه تیم آرژانتین را تا کسب مقام قهرمانی پیش برد، همه فهمیدند که چرا ناپولی 5 میلیون پوند برای خرید او داده بود.

پس از مارادونا باز هم بازیکنان مشهور عنوان گران ترین بازیکن جهان را یکی پس از دیگری به دست آوردند. در سال 1987 این عنوان به رود گولیت هلندی رسید. باشگاه میلان با پرداخت 6 میلیون پوند به باشگاه پی. اس. وی، آیندهوون، گولیت را به سن سیرو برد. 3 سال بعد یعنی در سال 1990 نوبت به یک ایتالیایی رسید که گران ترین بازیکن جهان شود. باشگاه یوونتوس 8 میلیون پوند به فیورنتینا داد و روبرتو باجو را به خدمت گرفت. 2 سال بعد ژان پیر پاپن فرانسوی، اولین بازیکن 10 میلیون پوندی لقب گرفت که با این مبلغ از مارسی به میلان رفت. رقابت میلان و یوونتوس برای جذب ستاره ها در آن سال ها بسیار داغ بود و این دو تیم یکی در میان، رکورد گران ترین بازیکن را ثبت می کردند. در همان سال 1992 که میلان، ژان پیر پاپن را به خدمت گرفت، یوونتوس 12 میلیون پوند داد تا جیان لوکا ویالی را از سمپدوریا جذب کند. اما میلانی ها که خیلی پول داشتند بیکار ننشستنند و در همان سال 13 میلیون پوند دادند و لنتینی را از تورینو به خدمت گرفتند. لتینی 4 سال گران ترین بازیکن جهان بود.

رونالدو و شیرر هم آمدند

در سال 1996 عنوان گران ترین بازیکن جهان به آلن شیرر رسید. باشگاه نیوکاسل با پرداخت 15 میلیون پوند شیرر را از بلکبرن خرید. یک سال بعد باشگاه بارسلونا با پرداخت 19 میلیون و 500 هزار پوند رونالدوی برزیلی را که در تیم اینتر بازی می کرد، به خدمت گرفت. در سال 1999 یک مبلغ شگفت انگیز برای خرید یک بازیکن پرداخت شد که سر و صدای زیادی به پا کرد. باشگاه اینترمیلان 32 میلیون پوند به لاتزیو داد و کریستین ویه ری را به میلان برد. اما یک سال بعد، باشگاه پارما با 35 میلیون و 500 هزار پوند، هرنان کرسپوی آرژانتینی را خرید و به این ترتیب کرسپو گران ترین بازیکن جهان شد. کرسپو مدت زیادی رکوردار نبود. زیرا در همان سال 2000 رئال مادرید با پرداخت 37 میلیون پوند لوئیس فیگو را از بارسلونا خرید. یک سال بعد همین باشگاه زین الدین زیدان را به خدمت گرفت. برای انتقال زیدان از یوونتوس به مادرید 46 میلیون پوند پرداخت شد و این بازیکن را با سر و صدای زیاد و با هواپیمایی اختصاصی از تورین به مادرید بردند. زیدان در جمع همه بازیکنان بزرگ چند دهه اخیر، زمان طولانی تری عنوان گران ترین بازیکن جهان ار حفظ کرد. او این عنوان را از سال 2001 تا 2009 در اختیار داشت که در آن سال این عنوان ابتدا به کاکا و بعد به کریستیانو رونالدو رسید.

10 بازیکن گران قیمت جهان

کریس رونالدو که تابستان 2009 با قراردادی به ارزش 80 میلیون پوند (94 میلیون یورو) از منچستر یونایتد به رئال مادرید پیوست، گران ترین بازیکن کنونی جهان است و معلوم نیست تا کی این عنوان را حفظ خواهد کرد. کاکا که چند روز پیش از کریس رونالدو به رئال مادرید رفت، با 56 میلیون پوند، دومین بازیکن گران قیمت است و زیدان عنوان سوم را در اختیار دارد. لوئیس فیگو و هرنان کرسپو در مکان های چهارم و پنجم قرار دارند و بوفون، دروازه بان یوونتوس که در سال 2001 با قراردادی 6/32 میلیون پوندی از پارما به این تیم رفت، ششمین بازیکن گران قیمت جهان است. مکان هفتم به روبینیوی برزیلی اختصاص دارد. این بازیکن در سال 2008 با قراردادی به ارزش 5/32 میلیون پوند از رئال مادرید راهی منچسترسیتی شد. ویه ری عنوان هشتم را در اختیار دارد و بریاتوف که در سال 2008 با قراردادی 31 میلیون پوندی از تاتنهام به منچستریونایتد رفت، نهمین بازیکن گران قیمت جهان است. در مکان دهم، آندره شوچنکو قرار دارد. این بازیکن اوکراینی در سال 2006 با قراردادی به ارزش 30 میلیون پوند از میلان به چلسی پیوست.

ولخرج ترین باشگاه

در دهه اول قرن بیست و یکم یعنی از سال 2000 تا 2009 باشگاه رئال مادرید، بیشترین پول را برای خرید ستاره ها پرداخت کرده است و 4 رکورد اول را در اختیار دارد.

این باشگاه برای جذب کریس رونالدو، کاکا، زیدان و فیگو جمعاً 219 میلیون پوند خرج کرده و به نظر می رسد هنوز پول زیادی را کنار گذاشته تا بازیکنان دیگری را خریداری کند. سیاست باشگاه رئال مادرید، خرید ستاره های بزرگ است و این بازگشت سرمایه خود هم برنامه دارد. اگر غیر از این بود خود را از بازار داغ نقل و انتقال بازیکنان بزرگ کنار می کشید.

این باشگاه پیشنهادی به ارزش 70 میلیون پوند برای در اختیار گرفتن فرنادو تورس ارائه کرده که البته با مخالفت باشگاه لیورپول مواجه شده است. رئال برای تابستان آینده برنامه های بلندپروازانه تازه ای دارد. باید دید آیا رقیبی برای این باشگاه پیدا می شود. البته باشگاه منچسترسیتی تلاش هایی را آغاز کرده که گوی سبقت را از رئال مادرید برباید. مالکان عرب و پولدار باشگاه که سخت به دنبال کسب شهرت از راه فوتبالند و می خواهند از آبراموویچ مالک چلسی و فلورنتینو پرس رئیس رئال مادرید عقب نمانند، قصد دارند درست و حسابی پول خرج کنند. مطبوعات انگلیس نوشته اند که منچسترسیتی حاضر است با پرداخت 140 میلیون یورو فرنادو تورس اسپانیایی را به خدمت بگیرد.

البته هنوز این باشگاه به طور رسمی این پیشنهاد را ارائه نکرده اما پرداخت 5/32 میلیون پوند برای روبینیو در سال 2008 نشان داد که این باشگاه سر کیسه را شل کرده و قطعاً برای بازیکنانی که ارزش کیفی بسیار بیشتری از روبینیو دارند، حاضر است تا چند برابر هم پول بدهد. شاید تورس اولین بازیکن بالای 100 میلیون پوندی شود. اگر منچستر سیتی در بازار تبلیغات و جذب ستاره ها از رئال مادرید جلو بزند، آن وقت باید منتظر واکنش پولی باشگاه مادریدی بود!

 تنظیم برای تبیان: رضا سیگاری