‎‎‎‎‎اینگونه ، موفقیت را رقم بزنید

بررسی تاثیر نگرش افراد بر موفقیت

حتماً برایتان اتفاق افتاده که خبر پیشرفت و موفقیت نزدیکان خود مانند همکار، برادر، دوست و... را شنیده باشید. یکی از این نمونه ها را به یاد بیاورید و علت موفقیت آن فرد را همان گونه که هنگام شنیدن  خبر ، آن را تجزیه و تحلیل کردید ، بررسی کنید.  ابتدا ببینید آیا آن خبر، شما را خوشحال کرده است یا ناراحت! سپس بیاد آورید کدامیک از تحلیل های زیر یا چیزی مشابه آن را به عنوان علت موفقیت آن فرد به خود و دیگران یادآور شدید :

1- آدم توانا و هوشمندی است.

2- این اواخر به شدت کار می کرد.

3- رییس کمکش کرد.

4- خوش شانس بود.

تعریف اسناد

همه ما به نحوی از یکسری مکانیزم های فکری برای تجزیه و تحلیل و پیکربندی علل موفقیت و شکست خود و دیگران استفاده می کنیم. این مکانیزم ها در سراسر دنیا کم و بیش یکسانند و تفاوت های فرهنگی، تأثیر زیادی در آنها ندارد.

فرایند های علی و منطقی ما برای توجیه و ریشه یابی موفقیت ها و شکست ها فرایندی است که امروزه آن را اسناد می نامیم. اسناد در روانشناسی به معنای نسبت دادن عللی خاص به پدیده ها و رفتار خود و دیگران است و مجموعه فرایند استنباط های ما از رفتارها و پدیده ها و اتفاقات می باشد .

اسناد را اولین بار" فریتز هیدر " بطور اختصاصی و مفصل مورد بررسی قرار داد. اما مطالعات تکمیلی و گسترش شاخه های این مفهوم کاربردی ، توسط دیگر دانشمندان ، پیگیری شد.

اسناد موفقیت و شکست

اسناد با موضوع موفقیت و شکست را اولین بار "وینر" بطور علمی مطرح و تحقیقات خود روی این موضوع متمرکز کرد. وینر در قالب چهارچوب اولیه نظریه اسناد به طرح نظریه اختصاصی تری در زمینه علت شناسی موفقیت و شکست از دیدگاه انسانی پرداخت . وی با مطرح کردن اهمیت و تأثیر نوع نگرش ها و نحوه تفکر افراد جامعه در میزان رشد و پیشرفت ملت ها و باروری اجتماعی ، چهار مؤلفه مهم را در فرمول بندی های ذهنی انسانی مطرح کرد. این چهار مؤلفه عبارتند از : توانایی ، تلاش، محیط ، شانس

« وینر » درتکمیل نظریه خود به هر یک از مؤلفه های خود دو صفت از مجموعه صفات زیر را نسبت داد:

پایدار- ناپایدار

ما در روش های تفسیر خود ، خصوصیت پایداری را به اتفاقات و رفتارهایی نسبت می دهیم که ماهیت وجودی آنها از نظر ما همیشگی و دایمی باشد( مانند ضریب هوشی IQ ) و پدیده های ناپایدار، آنهایی هستند که ما زودگذر و موقتی فرضشان می کنیم. مانند برنده شدن در یک بازی که ناشی از شانس بوده  و دایمی نیست.

درونی – بیرونی

ما در روش های علت شناسانه خود ، مسوولیت رفتارها و پدیده ها را یا به خود شخص نسبت می دهیم و یا به جهان بیرون از او. مواردی مانند کسب نمره ی خوب در امتحانات را می توان ناشی از خود فرد دانست ( البته همه این گونه تفسیر نمی کنند).

" وینر " در طبقه بندی خود مؤلفه های چهار گانه خود را به صورت زیر در دو بازه قرار می دهد :

1- توانایی و تلاش: درونی

2- محیط و شانس: بیرونی

بهترین اسناد

در مفهوم کنترل، ما به دو شاخه کنترل درونی و کنترل بیرونی بر می خوریم که دو احساس انسانی درباره اتفاقات دنیای بیرون هستند. در احساس کنترل درونی ، فرد این استنباط را دارد که بر اتفاقات و مسیر زندگی خود، تسلط دارد و به اصطلاح سیستم کنترل زندگی، در درون او قرار دارد. در احساس کنترل بیرونی عکس این پدیده اتفاق می افتد و فرد خود را ناتوان احساس می کند و به غلبه دنیای بیرون بر اراده خود در مسیر زندگی اش، ایمان دارد.

مسلم است که احساس کنترل درونی باعث انگیزه و تلاش آدمی شده و انسان را از یک سنگ کف رودخانه به یک موجود تصمیم گیرنده پرانگیزه تبدیل می کند.

دو مؤلفه ی درونی ( توانایی و تلاش ) با بحث کنترل درونی مرتبط هستند و ما در حقیقت با در نظر گرفتن این دو مؤلفه به عنوان علت رفتارها و نتایج، احساس کنترل درونی خود را تقویت می کنیم.

یک مثال عینی در این زمینه افرادی هستند که موفقیت و پیشرفت دوستان خود را می بینند و آن را نتیجه ی توانایی و تلاش آنان می دانند و در تفسیر آن، به خود می گویند : " من هم می توانم مانند او تلاش کنم و موفق شوم. هیچ عامل دیگری غیراز تلاش و استعداد، در موفقیت او دخیل نبود." روی دیگر سکه، این است که شما به خود بگویید: " او شانس آورد و جای خوبی هم افتاده بود! " با این تفسیر، احتمال موفقیت خود را ناچیز در نظر می گیرید زیرا احتمال و شانس و عوامل محیطی، بسیار متغیرند و در کنترل شما هم نیستند. پس هیچگاه شروع نمی کنید.

نتیجه گیری

به زندگی خود نظر بیفکنید و به نحوه توجیه موفقیت و شکست های خود دقت کنید . چه عواملی را همیشه در این توجیهات دخیل می دانید ؟ درونی یا بیرونی ؟ در نظر داشته باشید که بهترین و مؤثرترین مؤلفه " وینر "، تلاش است و تجزیه و تحلیل های شما باید بیشتر به سمت این مؤلفه گرایش پیدا کند.

شک نکنید که نحوه تفسیر شما از موفقیت ها و شکست های خود ، در جایگاهی که اکنون در زندگی ایستاده اید بسیار مؤثر بوده است .

به طور مسلما تغییر، سخت است و صرف انرژی و زمان برای پیشرفت، سخت تر . بنابراین بیشتر افراد سعی می کنند از راه های میان بر و کم زحمت به موفقیت برسند . به همین دلیل به شانس ( شرکت در قرعه کشی های زیاد ) یا محیط (با برقراری ارتباط های کاری بجای استفاده از مهارت های خود ) به عنوان نجات دهنده خود امید بسته اند ؛ غافل از این که چه امید های واهی و شکننده ای هستند این امیدها!

" انیشتین " می گوید: « تفکر، سخت ترین کار در این جهان است . » به طور مسلم راه موفقیت بسیار طولانی اما بسیار پرثمر و تضمین شده است و نتیجه ی درخشانی در پی دارد.

منبع: ماهنامه شادکامی و موفقیت- شماره 66

تنظیم برای تبیان- مریم عطاریان

مقالات مرتبط

موفقیت تصادفی نیست

آینده تان در گرو امروز

مهم ترین نیاز برای موفقیت

بهترین زندگی با مفید ترین روش

تهیه کتاب راهی به سوی کامیابی  به شما کاربران محترم توصیه می گردد.