تبیان، دستیار زندگی
كتابخانه مجلس شورای اسلامی در راستای فعالیت‌های خود در زمینه نسخ خطی از سال گذشته با وارد كردن پیشرفته‌ترین دستگاه‌های اسكن اقدام به اسكن نسخه‌های خطی خود كرد، این كار كه با تلاش شبانه‌روزی محققان و كارمندان این كتابخانه در مدت 8 ماه به انجام رسید، مقدمه‌
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

دانلود نفیس ترین نسخ خطی قرآن

کتابخانه رسان

كتابخانه دیجیتالی نسخ و قرآن‌های خطی «رسان» به مناسبت میلاد رسول گرامی اسلام حضرت محمد(ص) با 7 هزار نسخه خطی در شبكه جهانی اینترنت آغاز به كار كرد. در این كتابخانه 36 قرآن نفیس خطی قابل دسترسی است.

به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران (ایكنا) كتابخانه مجلس شورای اسلامی در راستای فعالیت‌های خود در زمینه نسخ خطی از سال گذشته با وارد كردن پیشرفته‌ترین دستگاه‌های اسكن اقدام به اسكن نسخه‌های خطی خود كرد، این كار كه با تلاش شبانه‌روزی محققان و كارمندان این كتابخانه در مدت 8 ماه به انجام رسید، مقدمه‌ای شد برای دیجیتالی كردن نسخه‌های خطی موجود در این كتابخانه.

كتابخانه مجلس شورای اسلامی كه سیاست دسترسی آسان و سریع محققان به نسخه‌های خطی و سایر آثار مكتوب موجود در این گنجینه را در سرلوحه اهداف خود قرار داده بود، اقدامات لازم برای دیجیتالی كردن آثار را ادامه داد.

رسان» كه امروز بیش از 7000 نسخه خطی را در خود جای داده است، به محققان این امكان را می‌دهد كه به راحتی و با استفاده از كمترین زمان ممكن بتوانند نسخه خطی مورد نظر خود را شناسایی، مطالعه و حتی پرینت گرفته و در كتابخانه شخصی خود نگهداری كنند،

در سال جاری نیز این كار برای بار نخست با قرار دادن 200 نسخه خطی كه از جمله نسخه‌های كاربردی كتابخانه هستند در شبكه اینترانت (شبكه داخلی) برای محققان ادامه یافت، پس از آن نیز كار تهیه فایل دیجیتالی از سایر نسخه‌های خطی آغاز شد، تا در بهمن سال جاری به مناسبت سی‌و یكیمن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در مراسمی با حضور «رسول جعفریان» ریاست كتابخانه و «سید علی موسوی گرمارودی» كتابخانه دیجیتالی نسخ خطی كتابخانه مجلس شورای اسلامی با عنوان «رسان» در شبكه داخلی با بیش از 5000 نسخه و قرآن خطی افتتاح شد. «رسان» به امر رسان‍یدن اطلاعات علم‍ی از طریق رسانه رایانه اطلاق می‌شود.

در این مراسم «رسول جعفریان» هدف از این كار را دسترسی آسان (درمنزل از طریق اینترنت) و رایگان به منابع كتابخانه به ویژه نسخ خطی دانست، و این مژده را داد كه تا 12 اسفند همزمان با میلاد رسول اكرم (ص) و امام جعفر صادق(ع) 11هزار نسخه خطی این كتابخانه بر روی شبكه اینتر‌نت قرار بگیرد.

«رسان» بیش از 7000 نسخه خطی را در خود جای داده است

اما امروز 15 اسفند 1388 شاهد هستیم كه وسیع‌ترین كتابخانه دیجیتالی نسخه‌های خطی در كشور با 7000 قرآن و نسخه خطی بر روی شبكه اینترنت افتتاح شده و می‌توان از آن به عنوان انقلابی بزرگ برای آزادسازی قرآن‌ها و نسخه‌های از زندان كتابخانه‌ها یاد كرد.

«رسان» كه امروز بیش از 7000 نسخه خطی را در خود جای داده است، به محققان این امكان را می‌دهد كه به راحتی و با استفاده از كمترین زمان ممكن بتوانند نسخه خطی مورد نظر خود را شناسایی، مطالعه و حتی پرینت گرفته و در كتابخانه شخصی خود نگهداری كنند، با توجه به كیفیت بالای تصاویر تهیه شده از این نسخه‌ها می‌توان گفت، از این پس تمام كاربران كتابخانه دیجیتالی «رسان» در حكم مالكان نسخه‌ها و قرآن‌های خطی به شمار می‌روند.

این نشان می‌دهد، كه كتابخانه مجلس شورای اسلامی به موقع این نكته را دریافته است كه با رشد تكنولوژِ‌های روزافزون ارتباطی و به وجود آمدن فضای مجازی كه در آن زمان و مكان معنایی ندارد و از بین رفتن مرزهای مادی باید از امكانات و ظرفیت‌های موجود در خدمت رشد و توسعه هر چه بیشتر علم استفاده كرد. این كتابخانه به خوبی دریافته كه امروز دیگر دوره حبس نسخه‌های خطی در كتابخانه‌ها و مدفون كردن آن‌ها در قفسه‌ها گذشته است، امروز به راحتی باید در‌های دنیای مجازی به كتابخانه‌ها را گشود و نقطه تلاقی زیبایی بین دنیای كهن نسخ خطی و دنیای جدید و مدرن امروز گشود.

«احسا‌ن‌الله شكراللهی»، مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل كتابخانه مجلس شورای اسلامی، آغاز به كار رسمی كتابخانه دیجیتالی «رسان» را هدیه نوروزی این كتابخانه به همه محققان و پژوهشگران جهان می‌داند، و می‌گوید: تصاویر بسیار با كیفیتی از تمام صفحات این 7 هزار قرآن و نسخه خطی در این كتابخانه وجود دارد، در انتخاب این نسخه‌ها بدون محدودیت موضوعی عمل كردیم و تلاش داشتیم تا این نسخه‌ها شامل نسخه‌ها و قرآن‌های نفیس نیز باشند.  رسان،

انقلابی برای آزاد‌سازی نسخ خطی

وسیع‌ترین كتابخانه دیجیتالی نسخه‌های خطی در كشور با 7000 قرآن و نسخه خطی بر روی شبكه اینترنت افتتاح شده و می‌توان از آن به عنوان انقلابی بزرگ برای آزادسازی قرآن‌ها و نسخه‌های از زندان كتابخانه‌ها یاد كرد

وی ادامه می‌دهد، كسانی كه تمایل دارند می‌توانند به آدرس سایت مراجعه كرده و نسخه‌ها را مشاهده، پرینت و در صورت تمایل چاپ كنند. البته پیش از ما كتابخانه‌هایی آغاز به این كار كرده بودند، اما این كتابخانه نوعی ركود‌شكنی به شمار می‌آید؛ این ركود هم از نظر كمیت نسخه‌هاست چرا كه هیچ كتابخانه‌ای تا به حال به این تعداد تصویر نسخه را بالا نبرده و هم از نظر كیفیت نسخه‌هاست، چرا كه تصاویر ارائه شده از نسخه‌ها خوانایی بسیار بالا و با كیفیتی دارد و می‌توان آنها را در صورت لزوم علاوه بر پرینت چاپ هم كرد. یعنی مصححان و محققان با چاپ این تصاویر دیگر نیازی به

کتابخانه رسان

مراجعه به كتابخانه‌ها ندارند.

ارائه نفیس‌ترین نسخه‌های خطی در سایت

شكراللهی با بیان این مطلب كه نسخه‌های خاص و نفیس نیز در این طرح شركت داشته‌اند، گفت: این مسأله كه كتاب‌های نفیس را نباید در اختیار عام قرار داد، امروزه منسوخ شده و محوریت خود را از دست داده است. ما حتی نفیس‌ترین نسخه‌ها را نیز در اختیار این سایت قرار داده‌ایم.

مدیر روابط عمومی كتابخانه مجلس گفت: با توجه به اینكه كتابخانه مجلس بیش از 20 هزار نسخه خطی دارد، ما در تلاش هستیم تا سال آینده همه این نسخه‌ها را در كتابخانه رسان قرار دهیم.

وی در پایان سخنان خود گفت: ما قرار است میراث گذشتگان را به نسل معاصر و آینده انتقال دهیم، اگر قرار باشد، به تعبیر استاد «ایرج افشار» مانند مار بر این نسخه‌ها چنبره زنیم فایده‌ای نخواهد داشت. ما باید به این سمت برویم كه نسخه‌های خطی را در دسترس عموم مردم قرار دهیم و پژوهشگران در كمترین زمان ممكن به این نسخه‌ها دسترسی پیدا كنند.

كتابخانه مجلس شورای اسلامی كه سیاست دسترسی آسان و سریع محققان به نسخه‌های خطی و سایر آثار مكتوب موجود در این گنجینه را در سرلوحه اهداف خود قرار داده بود، اقدامات لازم برای دیجیتالی كردن آثار را ادامه داد.

كتابخانه دیجیتالی رسان با دو امكان جستجوی ساده و پیشرفته از روش‌های مختلفی هم‌چون شناسه نسخه، شماره، عنوان، نام مولف، موضوع و زبان امكان جستجو را به كاربر می‌دهد، بر اساس تجربه خبرنگار گروه ادب ایكنا كه به جستجوی كلمه «قرآن» برای دریافت نسخه‌های خطی قرآن دست زد، در مدت زمان 9 صدم ثانیه، 36 منبع به دست آمد كه علاوه بر تصاویر جلد هر نسخه اطلاعاتی مانند زبان متن، شماره نسخه و لینك‌هایی مانند شناسه و نمایش قابل مشاهده بود.

با كلیك بر روی لینك شناسه می‌توان نسخه را مشاهده و حتی ورق زد، لینك نمایش نیز تصویری از صفحات نسخه در اندازه بزرگ و با كیفیت را ارائه می‌كند.

به نظر می‌رسد، اقدام كتابخانه مجلس شورای اسلامی می‌تواند سایر مراكز و كتابخانه‌های نگهداری كننده نسخ خطی در ایران را نیز وادار كند، تا همگام با تكنولوژی‌های روز دنیا حركت كرده و با سریعتر كردن قدم‌های خود در این عرصه با سایر كتابخانه‌های نگهداری‌كننده نسخ خطی در جهان هماهنگ شوند و دغدغه محققان در این زمینه برطرف شود.

گزارش از سمیرا شاهقلی

برای مشاهده كتابخانه دیجیتالی «رسان»؛ كلیك كنید!


تنظیم برای تبیان: شکوری_کارشناس بخش قرآن