حاکمیت درخت در دهکده چوبی

ورود آجر ممنوع!

قدیمی های نیشابور هنوز هم روستا را به نام بزرگ ترین عالم آن، یعنی حاج محمدکاظم نجفی آقازاده می شناسند و نشانی هایشان را با نام روستای محمدآباد آقازاده به شما خواهند داد. اما از همان زمانی که مهندس حمید مجتهدی از دانشگاه برکلی آمریکا فارغ التحصیل شد و به ایران برگشت، محمد آباد نیشابور یک نام دیگر هم پیدا کرد. دهکده چوبین!

25 سال از زمانی که مهندس مجتهدی ده ها تن چوب را جمع آوری کرد تا همراه همسر و فرزندانش و به کمک اهالی روستا، دهکده رویاییش را بنا کند می گذرد. او که بعد از زلزله طبس به فکر ساخت یک دهکده ایمن افتاده بود، چند هکتار از زمین های منطقه را به کاشت درختان کاج، اشن‌، سپیدار، گیلاس‌، گلابی‌، زبان‌ گنجشک‌، گردو و توت اختصاص داد و 8 سال بعد، وقتی درختان به مرحله بهره برداری رسیدند ساخت دهکده اش را آغاز کرد. دهکده ای که خانه، مسجد، كتابخانه، مغازه و سرویس های بهداشتی آن همه از چوب ساخته شده اند!

شاهکار مساجد جهان

سال 1325 بود که مسجد کاهگلی روستا ساخته شده تا اولین مسجد محمدآباد لقب بگیرد. اما با گذشت زمان و به خصوص بعد از اصلاحات ارضی، روستای محمد آباد کم کم خالی از سکنه شد و مسجد هم در گذر زمان به حالت تخریب در آمد. تا زمانی که مهندس مجتهد تصمیم گرفت که مسجد چوبی روستا را درست در جای مسجد قبلی بنا کند و با معماری جالب و سنتی اش، تبدیل به یکی از جاذبه های گردشگری منطقه نماید. حرفه ای ترهای دنیای گردشگری می دانند که سازه این مسجد نه تنها در ایران، بلکه در جهان بی نظیر است. مسجدی که علاوه بر زیبایی، مقاومت بالایی هم دارد و می تواند تا 8 ریشتر زمین لرزه را تحمل کند! اگر سری به این مسجد بزنید حتما شما هم تایید خواهید کرد که سبک معماری این مسجد آن قدر منحصر به فرد است که تا قرن ها بعد نه تنها کهنه نمی شود، بلکه به همین جذابیت و ظرافت باقی خواهد ماند.

شکل‌ ظاهری‌ مسجد‌ کشتی‌ وارونه ای‌‌ را تداعی می کند که روی زمین قرار گرفته است. این مسجد عجیب و غریب 200 متر مربع‌ وسعت‌ دارد و دو مناره‌ چوبی آن که  13 متر از سطح‌ زمین‌ فاصله دارند، با وزنی حدود 8 تن‌ روی بنا سوار شده اند. با این حال مناره‌ ها طوری به‌ سقف‌ اتصال‌ دارند که‌ در داخل‌ مسجد هیچ ستونی به چشم نمی خورد! تنها در ساخت این مسجد ‌که حدود دو سال‌‌ طول‌ کشیده است، 40 تن‌ چوب‌ به کار رفته و چوب هر قسمت از آن متناسب با کاربری اش انتخاب شده است. مثلا چوب سقف مسجد ضد آب است تا در زمستان و فصل بارندگی آسیبی به بنا نرسد. از سوی دیگر چون مسجد در منطقه موریانه خیزی واقع شده تمام تدابیر لازم برای دفع حمله موریانه ها و آسیب مسجد در نظر گرفته شده است.

اما در کنار مسجد، ساختمان موزه و کتابخانه قرار دارد. سازه ای که تمام نمای خارجی آن را چوب های پولکی پر کرده اند.

تهویه طبیعی این ساختمان هم طوری روی سقف آن قرار گرفته که به طور طبیعی هوای آلوده را خارج و هوای تازه را از طریق بادگیر بخصوصی که در سقف بنا شده وارد می کند. درست مثل تهویه طبیعی مسجد که با هر وزش باد، هوا از طریق یک دریچه داخل شده و هوای داخل از طریق مناره ها خارج می شود.

رستوران جنگلی!

جا به جای دهکده را درختان چنار، بید، زبان گنجشک، کاج و سرو و سپیدار و چندین درخت میوه پر کرده اند. شمعدانی های پیچی و گل های رز هم باغچه های دهکده را رونق داده اند. درست در نزدیکی دو برکه و استخری که از دو چاه عمیق پرآب می شوند و در آن ها ماهی کپور پرورش داده می شود.

رستوران 8 ضلعی دهکده هم با دیواره های مشبک اش و شکل و شمایلی رویایی که پیدا کرده است، بعد از مسجد زیباترین بنای این مجموعه به شمار می رود. در این رستوران هم هر جا را که نگاه کنید، چوب و شاخه و تنه درخت خواهید دید. حتی میز و صندلی هایی که شبیه کنده های نیمه بریده درخت هستند و فضای جنگل را برای شما تداعی می کنند. بیرون از فضای رستوران هم آلاچیق هایی که در میان باغ های میوه قرار گرفته اند فضای خوبی هستند تا چند دقیقه ای را در آنها استراحت کنید. این البته به جز سوییت هایی است که در دهکده چوبی بنا شده تا اقامت طولانی تر را برای گردشگران امکان پذیر کند. برای دیدن این دهکده کافیست در جاده اسحاق‌آباد، 5 كیلومتر از زیارتگاه فضل‌ابن شاذان جلوتر بروید و سراغ روستای محمدآباد آقازاده را از محلی ها بگیرید تا بتوانید دهکده چوبی را از نزدیک ببینید.

گروه گردشگری تبیان- آرزو رستم زاد