چرا غیرت نداری؟!!

مقدمه

بسیاری از واژه ها و کلمات مفاهیمی را با خود دارند که در قالب یک جمله و چند جمله نمی گنجد بلکه خود کتابی است از معانی و مفاهیم!

«غیرت» داشتن و غیور بودن از جمله صفاتی است که در فرهنگ عامه آن را از صفات مردان به حساب می آورند. این واژه به خصوص وقتی با کلمه «دین» همراه می شود بار معنایی خاصی می یابد که بیانگر روحیه متمایزی در صاحب آن است. شما در مورد «غیرت» چه می اندیشید؟!

رسول اکرم (ص) می فرمایند: لا احدٌ أغیر مِن الله. هیچ کس با غیرت تر از خود خدا نیست!  در این نوشتار می کوشیم معنای این واژه را مشخص نماییم.

تعریف غیرت:

غیرت حالتی در روح انسان است که او را برای حفظ آنچه که شرعاً و عقلاً واجب است، ترغیب می نماید. این تعریف که از بسیاری از کتب اخلاقی و لغوی بدست می آید بیانگر آن است که شخص غیور برای حفظ شرعیات و واجبات عقلانی آماده است و از هیچ کوششی دریغ نمی کند!

واجب شرعی و واجب عقلی

واجبات شرعی همان هایی هستند که در دین بیان شده اند و نبی مکرّم اسلام آنها را آموزش داده اند. این واجبات شرعاً لازم الاطاعه می باشند.

امّا واجبات عقلی اموری هستند که حتی اگر پیامبر و امامی هم نباشد عقل سلیم انسانی خود به آن دست می یابد. این امور در فطرت هر انسانی نهادینه شده اند و او را به حفظ آنها ترغیب می نماید.

در اصطلاح اهل فن اموری که عقلاً واجبند از مراتب عقل «عملی» هستند و آن قوه ای و توانایی در روح انسان است که نسبت به انجام برخی از امور آگاهی دارد.

غیرت دینی امری فطری

بنابر آنچه در تعریف غیرت گفتیم می توان اذعان نمود که غیرت دینی امری فطری است و حفظ اموری که عقلاً و شرعاً واجب است، ریشه در فطرت انسان دارد. از این رو تا زمانی که انسان مبتلا به هوا و هوس و آسیب هایی نشود که فطرتش را تاریک و نور آن را خاموش کنند، از درون و فطرت خود غیرت دینی دارد و نسبت به حفظ امور شرعی و عقلی حسّاس است.

فطرت انسانی، روح الهی

«فطرت» سرشت پاک و نورانی در انسان است که خداوند متعال آن را در وجود آدمی به ودیعه نهاده است. آن گاه که خداوند از روح خود در آدم دمید فطرت الهی در او قرار داده شد. بنابراین غیرت دینی که امری فطری است ریشه در صفات خداوند دارد و براساس آنچه از روایات بدست می آید ریشه در «غیرت» خداوند دارد.

رسول اکرم (ص) می فرمایند: لا احدٌ أغیر مِن الله.

و یا در روایتی دیگر می فرمایند: إنّ الله غیورٌ و یُحِبُّ کلّ غیور

همانا خداوند، غیرت مند است و هر غیوری را دوست دارد.

بنابراین انسان پاک مفطور به فطرت الهی، نسبت به امور شرعی و عقلی غیرت دینی را اعمال می نماید.

«غیرت» داشتن و غیور بودن از جمله صفاتی است که در فرهنگ عامه آن را از صفات مردان به حساب می آورند. این واژه به خصوص وقتی با کلمه «دین» همراه می شود بار معنایی خاصی می یابد که بیانگر روحیه متمایزی در صاحب آن است.

غیرت؛ مردانه یا زنانه؟!

غیرت دینی ریشه در روح انسانی دارد. از این رو با جنسیّت ارتباطی ندارد. و بر خلاف تصور عامه مردم غیرت امری مختص مردان نیست بلکه غیرت داشتن حساسیّت روحی نسبت به زشتی های دینی و عقلی است که می تواند توسط مرد یا زن کسب شود. از این رو «مردانگی» یا «غیرت» امری صرفاً مردانه نیست!!!

در طول تاریخ زنان غیور که نسبت به حفظ واجبات شرعی و عقلی حساس بوده و تلاش می نمایند کم نیستند. ایشان با فطرتی الهی صاحب غیرتی دینی هستند که ریشه در غیرت خداوند دارد.

حرمت فواحش نتیجه غیرت

«غیرت» صفتی الهی است که بیشتر از هرکس خودِ خُداست که غیرت دارد. در حدیثی شریف از پیامبر اکرم (ص) نتیجه غیرت الهی حرمت زشتی ها و فواحش ذکر شده است. ایشان می فرمایند: ... من غیرته (الله) حرّم الفواحش ظاهره و باطنه؛ از غیرت خداست که زشتی های ظاهری و باطنی حرام گردیده است. بنابراین انسان غیور نیز که روشنایی الهی در وجودش می درخشد زشتی های عقلی و شرعی را مرتکب نمی شود و از روی غیرت خود آنها را بر خود حرام می گرداند!