اینگونه نظم را عملی کنید
در مقاله ی « برای آنها که مشکل بی نظمی دارند» ، در باره ی تاثیر نظم در تعیین اهداف و چگونگی برنامه ریزی موثر در جهت رسیدن به هدف صحبت کردیم و در مقاله ی « معجزه ی نظم در زندگی » مطالبی پیرامون نظم و ترتیب در مکان و همچنین مدیریت زمان مطالبی بیان شد و در این مقاله در باره ی راه های ایجاد نظم در رفتار دانش آموزان در خانه و مدرسه
مطالبی عنوان می شود.
عوامل موثر برای نظم در رفتار دانش آموزان :
1- به دانش آموزان تا کید شود وسایل را در حد نیاز نه بیش از حد به همراه بیاورند.
2- مربیان و والدین سعی کنندالگوی مناسب نظم برای فرزندان باشند مثلاً نماز را اول وقت خواندن یا لباس منظم پوشیدن و ...
3- تمرین سرود و کارهایی که هماهنگی و نظم ایجاد می کند. انجام کارگروهی با اعضای خانواده می تواند به فرزندان نظم و رعایت حقوق دیگران را بیاموزد.
4- در محیط خانه و مدرسه ،نحوه غذا خوردن به صورت منظم و تمیز می تواند تمرین خوبی برای درونی شدن نظم باشد.
در رابطه با بی نظمی بایستی از همان اول مراقب بود که خاصیت بی نظمی در تسرّی و زیاد شدن است.
5- نظم ظاهری معلم و اولیا همیشه خوب و قابل قبول باشد. کلام معلم و اولیا باید جویده جویده نباشد و کامل ادا گردد.
6- آموزش طبقه بندی امور و اولویت بندی کارها. کودکان از سنین کم در خانواده و بعد ها در مدرسه یاد بگیرند که کارها و وسایل شان را طبقه بندی کنند.تا هم کارهای مهم فراموش نشود و هم برای پیدا کردن وسایل شان وقت زیادی هدر ندهند.
7- نصب تابلوی سخن معروف حضرت علی علیه السلام از وصیت نامه ایشان به امام حسن مجتبی علیه السلام (اوصیکم بتقوی الله و نظم امرکم) در معرض دید .
8- ارائه ی داستان هایی از رعایت نظم و ترتیب در زندگی معصومین علیهم السلام و بزرگان برای دانش آموزان.
9- گردش در طبیعت و بازگو کردن نظم در طبیعت. در گردش هایی که به همراه خانواده می روند و یا اردو های مدرسه.
10- در محیط زندگی در مورد بی نظمی ها و نقایص موجود چون ترافیک، آلودگی و عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی دقت کرده و برای رفع آن پیشنهاد داده شود.
11- تدارک برخی بازی ها برای ایجاد روحیه نظم بسیار موثر است. مثلاً تعدادی توپ کوچک شماره گذاری و به تک تک دانش آموزان داده و از آنها خواسته که این توپ ها را با خود به منزل ببرند و از آن مواظبت کنند بعد از یکهفته توپها را به مدرسه بازگردانند. سپس از بچه ها خواسته که تجربه های خود را بیان کنند و چه کار کنیم تا وسایلمان گم نشود. و یا اجرای نمایش در مورد یک فردی که بطور مرتب وسایلش را جا می گذارد یا آنها را سر جای خودشان نمی گذارد و همیشه دنبال وسایل خود هست و سر در گم است.
12- از بچه ها خواسته شود که هر کدام عکسی را که در رابطه با نظم در طبیعت است تهیه کنند و توضیحات لازم را به بازدید کنندگان بدهند.
13- در هر هفته دوبار معلم و اولیا بخواهند که هر کدام جامیز و نیمکت و کیف و لباس ها و اتاق خود را مرتب کنند با این کار عملی روحیه ی نظم طلبی در بچه ها نو می شود.
14- فرآیند حل مساله می تواند در زمینه ی نظم آموزی بر فرزندان مان بسیار موثر و مفید واقع شود این فرآیند از هفت مرحله به شرح زیر تشکیل شده است:
1- بیان مساله
2- پیدا کردن راه حلهای مختلف
3- ارزیابی نقطه نظرها
4- انتخاب ایده
5- آزمایش ایده
6- ارزیابی اثربخشی راه حل
7- تصمیم گیری
15- از بچه ها خواسته شود هر کدام معنی و مفهومی برای نظم و انضباط ارائه دهند و درباره ی تمامی نظرات بچه ها و تعاریف آنها به بحث و تبادل نظر پرداخته شود.
16- از تقویت کننده های حافظه ای استفاده کنید مثلاً از علامت اختصاری استفاده کنند مثلاً (تیک) که به فرد یادآوری می کندن که چه چیزهایی باید به مدرسه بیاورد (ت= تکالیف، ی=یادداشت والدین، ک= کتاب درسی) و یا استفاده از علائم و سمبل ها می تواند هشدار برای نظم باشد. مثلاً گذاشتن انگشت بر لب، به نشانه ی سکوت و یا این که زیر اطلاعات کلیدی خط کشیده شود.
17- بگذارید بچه ها پیامدهای فراموش کاری را تجربه کنند.
19- ورزش بهترین فعالیت برای تربیت کودکان جهت ایجاد نظم می باشد زیرا در این سنین حرکات صفی، تغییر سمت ها، ستون ساختن ها، اجرای حرکات به نوبت، دو میدانی، والیبال و ... تاثیر به سزایی در ایجاد نظم دانش آموزان دارد.
20- گاهی ایجاد محدودیت ها می تواند اقدامی برای نظم آموزی باشد مثلاً می توان کار کردن با کامپیوتر را برای مدت کوتاهی برایش ممنوع کرد.
21- خط معلم و اولیا در نامه هایی که برای ارتباط با هم می نویسند و یاد داشت هایی که در دفتر یادداشت می گذارند ، خوب و منظم باشد.
22- همیشه وعده ها و قرارها از سوی اولیا به موقع انجام شود.
23- تدارک محلی برای نصب برنامه ها در خانه و مدرسه
24- در انجام وظایف بزرگ بایستی کار، به بخش های کوچک تر که انجام آن راحت تر است تقسیم شود و هر بخش، در یک مرحله انجام گیرد و برای انجام هر کار تاریخ معینی برای آن تعیین شود.
25-در خانه برای انجام تکالیف محل معینی در نظر گرفته شود.
26- برنامه ریزی های کوتاه مدت، میان مدت و درازمدت در موارد مختلف تمرین شود.
27- عادت به یادداشت کردن تاریخ و برنامه ها.
28- مشخص کردن تاریخ امتحانات، پروژه ها و فعالیتها بر روی تقویم رومیزی خانواده.
29- فرزند خود را تشویق کنید هر روز کتاب، دفتر و لوازم خود را در جای معین قرار دهد.
30- در صورت منظم بودن ، دانش اموز را در مدرسه و فرزند در خانه تشویق گردد.
منبع : گروه تربیت مدرسه نیکان - با تغییر و تلخیص
تنظیم برای تبیان :داوودی
مقالات مرتبط :