این فسقلی های قانون شکن
تشویق رفتارهای مثبت در کودکان
کودکان از طریق سازگاری کردن و الگوبرداری از رفتار بزرگسالان، یاد می گیرند که چگونه رفتار کنند، صحبت کنند و ارتباط برقرار نمایند. اگر می خواهید فرزندانتان پرخاشگری نکنند و یا رفتار غیر مؤدبانه ای نداشته باشند؛ به آنها اجازه چنین رفتارهایی را نداده و به جای آن الگوهای رفتاری مناسب را به آنها ارائه دهید.
توصیه های عملی
- ریشه های اخلاقی و رفتاری کودکان، در خانواده پی ریزی می شود
والدین قاطع کودکان را وادار به اجرای قوانین می کنند و گاهی هم متوسل به تنبیه می شوند ولی علل قوانین را توضیح می دهند و در ضمن از کودکان میخواهند که در تنظیم قواعد خانه سهیم باشند.
اگر می خواهید فرزندانتان پرخاشگری نکنند و یا رفتار غیر مؤدبانه ای نداشته باشند؛ به آنها اجازه چنین رفتارهایی را نداده و به جای آن الگوهای رفتاری مناسب را به آنها ارائه دهید.
- در برخورد با کودکان، خلق و رفتار ثابت و پایداری داشته باشید
سعی کنید در رفتار با کودکان برخورد مثبتی داشته باشید و رفتارهایتان متغییر و بی ثبات نباشد زیرا این نحوه عملکرد باعث گیجی و سردرگمی فرزندان شده و آنها هیچگاه متوجه نخواهند شد که الگوی صحیح رفتاری، کدام است.
- استرستان را کاهش دهید
اگر شما به عنوان والدین احساس کنید که بیش از حد تحت فشار و استرسهای زندگی قرار دارید، این مساله می تواند باعث شود که رفتار مناسبی با کودکان نداشته باشید. لذا زمانهایی را صرف خود و روحیه تان کنید تا فشار عصبی تان به حداقل برسد. اگر آرامش خود را حفظ کنید مادر یا پدر بهتر و موثر تری خواهید بود.
والدین و انضباط مثبت
انضباط مثبت به معنای عمل کردن براساس ارتباطات خوب، گوش کردن به صحبتهای بچه ها و تعیین استانداردهای بالا و
توقع رفتار درست است. با این کار در واقع به کودک این پیام را القاء می کنیم که «به نظر من، تو قادر به انجام این کار هستی». پافشاری در انجام تکلیف و کسب موفقیت، یکی از روشهای اعمال انضباط است که گاهی به آن روش انضباط مثبت می گویند. در ادامه نکاتی در مورد انضباط مثبت ارایه می گردد:
- همیشه رفتارهای مثبت کودکان را جستجو کنید و به آنها پاداش دهید.
- رفتارهای نادرست اما کوچک کودکان خود را نادیده بگیرید یعنی از روش تسامح استفاده کنید.
- با کودک خود با محبت رفتار کنید. اما در مقابله با او معیارهای روشنی داشته باشید و از آنها انتظار رفتارهای درست داشته باشید البته این انتظارات باید متناسب با سطح رشد کودک باشد. از طرف دیگر هر جا که لازم بود در مقابل توقعات نابجای کودکان بایستید و به آنه «نه» بگویید.
- از کودک خود توقع زیاد نداشته باشید. کاملاً طبیعی است که کودکان بخواهند دائماً واکنش شما را در قبال رفتارهای خود بسنجند حتی اگر به آنها گفته باشید که «این کار را انجام نده». بنابراین در قبال تکرار رفتارهای نادرست بچه ها، خیلی عصبی نشوید،بلکه سعی کنید واکنشی قاطع اما با آرامش داشته باشید. آنها از این طریق می آموزند که چه چیز قابل قبول و چه چیز غیرقابل پذیرش است.
- خود را به جای کودکتان بگذارید. به گذشته بازگردید و ببینید که به عنوان یک کودک چه احساسی داشتید و دنیای بزرگسالان را چقدر مبهم و نامفهوم درک می کردید.
کودکان، هر آنچه را که شما بدان توجه می کنید، انجام می دهند، بنابراین مهم است که شما به رفتارهای خوب کودکتان توجه کرده و به آنها پاداش دهید
- برای اعمال محدودیت های خود، استدلال بیاورید. کودک خود را اوادار به اجرای قوانین کنید و در صورت تخطی آنها از این قوانین وی را مجازات کنید اما علل قوانین و محدودیت ها را توضیح داده و حتی برای تنظیم برخی از این مقررات کودکان را سهیم سازید.
- میزان مقررات خانوادگی را به حداقل برسانید و شرایط رشدی کودک خود را در نظر بگیرید. اعمال مقررات زیاد باعث می شود که کودک نتواند آنها را در ذهن نگهدارد ناخودآگاه از آنها تخطی می کند.
- واقع گرا باشید. بسیاری از رفتارهایی را که والدین به منزله نافرمانی یا لجبازی قلمداد می کنند، بخشی از فرآیند رشد طبیعی کودکان است. برای مثال بچه های زیر 3 سال دوست دارند همه چیز را لمس کنند تا بفهمند چیست و بچه های بزرگتر دائماً تمایل به اظهار استقلال دارند. اگر با والدین دیگر، هم کلام شوید، احتمالاً خواهید فهمید که این مسائل مختص شما نیست و والدین دیگر هم با آن درگیر هستند.
چرا کودکان کارهایی را انجام میدهند که ما دوست نداریم؟
بسیاری از رفتارهایی که شما به حساب نافرمانی کودکتان می گذارید، در اصل کاملاً مطابق با شرایط رشدی آنها است.
برای مثال کودک زیر 4 سال شما ممکن است در هنگام غذاخوردن کثیف کاری کند در حالیکه شما غذا خوردن با قاشق را به او آموخته اید. برای اینکه از این اشتباه بیرون آمده و علل برخی از رفتارهای کودک خود را بهتر درک کنید، در ادامه برخی از علل رایج رفتارهای نادرست کودکان ارائه می شود:
- جلب نظر
کودکان، هر آنچه را که شما بدان توجه می کنید، انجام می دهند، بنابراین مهم است که شما به رفتارهای خوب کودکتان توجه کرده و به آنها پاداش دهید. اما در صورتیکه فقط به رفتارهای منفی آنها توجه داشته باشید، بعد از مدتی خواهید دید که کودک شما، تنها رفتارهای منفی را تکرار می کند.
- احساس خشم
گاهی اوقات کودکان در موقعیت هایی قرار می گیرند که واقعاً احساس خشم کرده و این احساس آنها کاملاً طبیعی و بجاست. اگر در چنین شرایطی رفتار کودک خود را محکوم کنید مطمئن باشید که با واکنش شدیدتر او مواجه خواهید شد. لذا در این شرایط احساس خشم کودک خود را تایید کنید اما روش ابراز صحیح آن را به وی بیاموزید.
- احساس ضعف
کودکان به علت ضعف شناختی و ضعف بدنی که دارند، کنترل کمی بر جهان پیرامون خود دارند، همین وضعیت باعث می شود که آنها اقدام به رفتارهایی کنند که مطابق با میل و نظر والدین و بزرگترها نباشد.
- نشان دادن احساسات منفی
کودکان گاهی اوقات احساساتی مانند اضطراب، افسردگی و... تجربه می کنند که شناخت کافی نسبت به آن ندارند و بزرگترها این رفتارها را ناشی از بد قلقی یا بدرفتاری آنها می دانند در حالیکه این طور نیست. در چنین شرایطی ابراز عشق و محبت به کودک، در آغوش گرفتن او همدلی کردن با وی و خودداری از تنبیه، می تواند بسیار موثر باشد.
مریم عطاریان - بخش خانواده و زندگی
مقالات مرتبط
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید با بخش مشاوره سایت تبیان تماس برقرار کنید.
تهیه کتاب"هشدارهای تربیتی" به شما کاربران محترم توصیه می گردد.
کاربران محترم می توانند مطالب خود در این زمینه را، در انجمن های تخصصی تبیان قرار دهند.
