اختتامیه جشنواره تئاتر فجر

بر اساس  گزارشرسیده از روابط عمومی جشنواره تئاتر فجر به تبیان این مراسم با حضور "سید محمدحسینی" وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، "محمدحسین ایمانی" معاون هنری وزارت ارشاد و "حسین پارسایی" رییس مرکز هنرهای نمایشی برگزار شد.

اهدای جایزه مردمی

آغازگر این مراسم اهدای جایزه مردمی بود که تندیس آن از میان تماشاگران به صحنه آورده شد و برای اهدا به سید محمد حسینی وزیر ارشاد داده شد.

در بخش جایزه مردمی برای نمایش‌های خارجی از میان پنج نمایش "دکتر فرانکشتاین" از ایتالیا، "فانتومیستریا" از چک، "مشدی عباد" از آذربایجان، "میز" از لهستان و "تقریباً هیچ" از برزیل، نمایش "میز" از لهستان با امتیاز 2/71 برنده این جایزه شد.

در بخش نمایش‌های ایرانی نیز از میان 5 نمایش دخترای ننه دریا، لیرشاه، گل، خنکای ختم خاطره و زیرزمین نمایش "گل" به کارگردانی یاسر خاسب با امتیاز 4/4 جایزه مردمی را از آن خود کرد.

سخنرانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی

در ادامه مراسم "سیدمحمد حسینی" وزیر ارشاد به ایراد سخنانی کوتاه پرداخت.

وی در سخنانش تئاتر را گلچینی از تمام هنرها خواند و گفت: "جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر بزرگترین رویداد تئاتر کشور است. این جشنواره لیله‌ القدر هنری است که اجر اعمال یک ساله خود را طلب می‌کند و توفیق عملی بهتر برای آینده را آرزو می‌نماید.

حسینی ضمن ارج نهادن به حضور پیشکسوتان و استقبال کشورهای خارجی ادامه داد: " باید به افق‌های دوردست نگریست و به بضاعت موجود بسنده نکرد. جهانی شدن تئاتر ایران بدون جهانی کردن نگاه آفرینشگران مقدور نیست.

وی همچنین گفت: با این منابع بی‌ بدیل در متون دینی و فولکلور و ادبیات در کشورمان تا دست از سر مولیر و شکسپیر بر نداریم به استقلال هنری نخواهیم رسید و فراموش نکنیم نهضت ترجمه گاه به جمود و نفی وجود می‌انجامد.

وی افزود: "پس معاونت هنری باید هم خود را به سمت نگارش متون نمایشی متناسب با فرهنگ اصیل ایرانی سوق دهد و درام نویسان را مورد توجه خاص قرار دهد."

حسینی در پایان ساخت سالن را ابتدایی‌ترین نیاز تئاتر خواند و گفت: مطمئن باشید با تمایل تئاتر به سوی اقتصادی شدن، مساعدت لازم از ناحیه دولت نیز صورت خواهد گرفت.

تقدیر از دو پیشکسوت

در بخش بعدی از دو هنرمند پیشکسوت تئاتر که در جشنواره حاضر بودند، تقدیر به عمل آمد. نخست از ایرج راد که جایزه وی توسط محمدحسین ایمانی معاونت هنری وزارت ارشاد اهدا شد و سپس داریوش فرهنگ جایزه‌اش را از دست امین تارخ گرفت. فرهنگ طی سخنانی کوتاهی توجه مسئولان را به نکاتی جلب کرد و گفت: " نخست آنکه جابه‌جایی‌های بی‌حاصل جز به استیصال هنرمند نمی‌انجامد، دوم توجه ویژه به جوانان شهرستانی ضروری است؛ چرا که بسیاری از بزرگان امروز همان گمنامان شهرستان‌ها بودند و سوم بیرون کشیدن تئاتر از هنری مهجور به هنری متمول؛ چرا که تئاتر نشانه فرهنگ یک ملت است."

وی سپس نقطه قوت بزرگ جشنواره را حضور گسترده مردم عنوان کرد و گفت: "مردم بهترین داوران ما هستند و هنرمندان وظیفه‌ای جز ایستادن در کنار مردم ندارد. "

وی افزود: "معمولاً تقدیر در میان ما مهر بازنشستگی است؛ اما هنرمند بازنشسته نمی‌شود بلکه تا واپسن دم جستجوگر است. تقدیر، تشویق به کشف مسیر ناشناخته و دشوار است، دشوار اما در عین حال دوست داشتنی. "

کارگردان "گالیله" همچنین گفت: "با این بزرگداشت مسئولیت بزرگی را بر دوشم گذاشتند."

وی در پایان گفت: "داریوش فرهنگ تولد هنری خود را مدیون تئاتر است و بس."

جایزه کانون جهانی منتقدان تئاتر

در ادامه نوبت به اهدای جایزه کانون جهانی منتقدان تئاتر رسید.

پیش از اهدای جوایز، بیانیه هیأت داوران قرائت شد و سپس آرای هیأت داوران متشکل از ماریا هلنا سرودیو، یون چئول کیم، یان هربرت، مهرداد رایانی مخصوص و مهدی نصیری در داوری دو بخش تجربه‌های نو و چشم‌انداز تئاتر ایران به شرح زیر خوانده شد که جوایز این بخش توسط مهرداد رایانی مخصوص و یونگ چئول کیم رییس کانون جهانی منتقدان اهدا شد:

بهترین موسیقی:

دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای موسیقی نمایش "پری‌خوانی عشق و سنگ"  به ابراهیم یساول‌زاده توسی و میثم جوادی

بهترین طراحی لباس:

دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای نمایش "اتللو" به "سحر افتخار زاده" به کارگردانی عاطفه تهرانی

بهترین بازیگر زن:

دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای نمایش "پری خوانی عشق و سنگ" به "سیما تیرانداز"

بازیگر مرد:

دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای نمایش "خدا در آلتونا حرف می‌زند" به "بهزاد فراهانی"

بهترین نمایشنامه‌نویس:

دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای نمایشنامه "تور عروس" به "امیر امجد"

بهترین کارگردان:

دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای نمایش "اتللو" به کارگردانی "عاطفه تهرانی"

بهترین نمایش:

دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای نمایش "مکاشفه در باب یک مهمانی خاموش" به کارگردانی "رضا حداد"

مراسم بزرگداشت 5 هنرمند

سپس مراسم بزرگداشت 5 هنرمند برگزار شد و نخستین کسی که به صحنه آمد، "آتیلا پسیانی" بود که جایزه‌اش را از دست "امیررضا کوهستانی" گرفت.

وی ضمن دریافت جایزه گفت: از تمامی کسانی که با مخالفت با تئاتر تجربی ما را ثابت قدم‌تر کردند، تشکر می‌کنم.

در ادامه "مریم معترف" به صحنه آمد و جایزه‌اش را از دست "پری صابری" دریافت کرد. معترف از اینکه جایزه‌اش را از دست نخستین کارگردانش می‌گیرد، ابراز خوشحالی کرد.

سپس "هادی نامور" هنرمند گرگانی به صحنه خوانده شد و او نیز جایزه‌اش را از دست دیگر هنرمند شهرستانی "رضا صابری" دریافت کرد.

در ادامه نوبت به اهدای جایزه و بزرگداشت "محمدرضا خاکی" رسید. او جایزه‌اش را از همکلاس دوران دانشگاهیش یعنی "اصغر همت" گرفت. همت طی سخنان کوتاهی شکسپیر و مولیر را متعلق به تمام بشریت دانست و از وزیر ارشاد درخواست کرد که جملات ایشان باعث عدم اجرای این آثار نشود.

پایان بخش بزرگداشت نیز اهدای تندیس و جایزه به "بهروز غریب‌پور" بود. وی ضمن سخنانی به پرونده‌اش در شهرداری اشاره کرد که نامش به عنوان کارمند متوفی درج شده و گفت: "می‌خواهم بگویم من نمرده‌ام و زنده‌ام، حتی اگر مرده باشم."

سپس "علی منتظری" از مدیران سابق تئاتری برای اهدای جایزه برگزیده بخش مناطق به صحنه فرا خوانده شد و کارشناسان امور استان‌های مرکز هنرهای نمایشی جایزه این بخش را به همراه دو هفته اجرای عمومی در تهران به نمایش "خانه کاغذی" به کارگردانی "مهدی برومند" از کرمانشاه اهدا کردند.

مسابقه بین‌الملل

بخش پایانی این مراسم نیز اهدای جوایز و معرفی برگزیدگان در بخش مسابقه بین‌الملل بود که به شرح زیر اعلام شد:

بهترین موسیقی:

تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای موسیقی نمایش "خنکای ختم خاطره" به "فرشاد فزونی"

بهترین طراح صحنه:

تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای طراحی صحنه نمایش "خنکای ختم خاطره" به "منوچهر شجاع"

بهترین بازیگری زن:

تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای نمایش "خانه" به "ستاره پسیانی"

بهترین بازیگری مرد:

تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای نمایش "دکتر فرانکشتاین" به" فابریزیو، پوگلیزه" از ایتالیا

بهترین نمایشنامه:

تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای نمایش "خنکای ختم خاطره" به "حمیدرضا آذرنگ"

بهترین کارگردان:

تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای نمایش "خنکای ختم خاطره" به "نیما دهقان"

جایزه ویژه هیأت داوران:

تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی به خاطر طراحی بدیع و تأثیرگذار به یکی از جوانان خلاق و دانشگاهی تئاتر ایران  برای نمایش "مکبث" به "رضا ثروتی"

جایزه بزرگ جشنواره:

تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برای نمایش "خنکای ختم خاطره" به کارگردانی "نیما دهقان".

در حاشیه:

ـ در بخش مسابقه بین‌الملل جایزه بخش موسیقی توسط "لوان ختاگوری"، جایزه طراحی صحنه توسط "هادی مرزبان"، جایزه بازیگری زن توسط "مریم معترف"، بازیگری مرد توسط "سیاوش تهمورث"، جایزه کارگردانی توسط "برایان دولی"، بهترین نمایشنامه توسط  "داود میرباقری"، جایزه ویژه توسط داود رشیدی و جایزه بزرگ توسط حسین پارسایی اهدا شد.

ـ کارگردانی این برنامه برعهده "محمد حیدری" بود و اجرای آن را "محمد سلوکی" برعهده داشت. همچنین "احمد کچه‌چیان" طراحی صحنه مراسم اختتامیه را برعهده داشت.

ـ جایزه کانون جهانی تئاتر برای نخستین بار بود که در جهان اهدا می‌شد.

ـ به علت عدم حضور گروه ایتالیا و بازگشت به کشورشان، رایزن فرهنگی ایتالیا در ایران جایزه بازیگر ایتالیایی را دریافت کرد.

ـ مراسم اختتامیه به طور مستقیم از شبکه پنج سیما و شبکه رادیویی فرهنگ پخش می‌شد.

ـ هر چند قرار بود این مراسم با کمترین سخنرانی برگزار شود اما هنرمندان این قانون را شکسته و حرف‌های ناگفته خود را بیان کردند.

ـ بهزاد فراهانی هنگام دریافت جایزه‌اش گفت: "پس از 48 سال نخستین بار است که برای گرفتن جایزه روی صحنه می‌آیم و می‌خواهم اعلام کنم که پس از این، نوشتن و کارگردانی را کنار می‌گذارم و تنها به دعوت دوستان برای بازی در تئاتر حضور خواهم داشت".

ـ فراهانی در پایان گفت: "این جایزه را به سه بانو اهدا می‌کنم: نخست همسرم، سپس دختر بزرگم که چه در تئاتر و چه در سینما در حق او اجحاف شده و دختر کوچکم که غم دوریش از وطن بر قلبم سنگینی می‌کند. "

ـ "سیاوش تهمورث" نیز در هنگام اهدای جایزه بازیگری، ضمن تأیید سخنان فراهانی گفت: "عده‌ای خود را ناجی و زبان تئاتر می‌دانند؛ اما تئاتر ناجی و زبان نمی‌خواهد، عشق می‌خواهد".

ـ "عاطفه تهرانی" نیز هنگام دریافت جایزه کارگردانی کانون جهانی منتقدان تئاتر، اثرش را یک شاهکار خواند و گفت: " اگر اعضای گروه نبودند، نمی‌توانستم این شاهکار را خلق کنم."