مناظره جنجالی سجادپور، کاهانی و روئین‌تن
پس از پایان نمایش فیلم «هیچ» در سانس ویژه سینما رسانه (برج میلاد) گفتگویی داغ و سه جانبه میان علیرضا سجادپور مدیرکل نظارت وارزشیابی و عبدالرضا کاهانی کارگردان فیلم «هیچ» و علی رویین‌تن کارگردان «زمهریر» انجام شد، که نظر شما را به نسخه کامل این گفت‌وگو به نقل از «خبرگزاری سینمای ایران» جلب می‌کنیم.
در آغاز این بحث، خبرنگاری ممیزی‌های فیلم «تسویه حساب» را غیرمنطقی دانست و از سجادپور در خصوص نحوه ممیزی در فیلم سئوال کرد؛ سجادپور در پاسخ به این خبرنگار گفت: من مستقیماً ممیزی به فیلم نمی‌زنم اما مسئول این بخش هستم، پاسخگوی اینها هم هستم، خیلی هم شفاف پاسخ می‌دهم، کاملاً با ممیزی‌هایی که روی «تسویه حساب» شده موافقم، سفت هم پایش می‌ایستم؛ ما طبق قانون عمل می‌کنیم اما ممکن است با سلیقه افراد جور در نیاید؛ اصلاً دست به هیچ سکانس از فیلم «هیچ» نخورده، شما چی می‌گی؟
عبدالرضا کاهانی : خدا را شکر صلوات...
سجادپور: ما یک معیار کاملی برای نمایش عمومی داریم تحت عنوان اخلاق خانواده ؛ چون نمایش عمومی ما باید محل امنی برای خانواده‌ها باشد؛ حالا تا اونجایی که برسیم بتوانیم فیلم‌ها را درجه‌بندی کنیم و بگوییم که فیلم‌ها را چه کسانی ببینند و نبینند، راه درازی در پیش داریم؛ باید معیار را بگذاریم اخلاق خانواده و شورای پروانه نمایش، اصلاحات اندکی که به این فیلم داده بر این مبنا بوده؛ ببینید خیلی از فیلم‌هایی که الان در جشنواره هستند، پروانه موقت نمایش جشنواره‌ای دارند؛ فیلم «هیچ» که نسخه کاملش را الان دیدید، پروانه موقت نمایش برای جشنواره دارد و گرچه این فیلم برای شورای پروانه عمومی ما هم رفت و کارهایش انجام شد و اصلاحاتی هم به آن خورد، ولی برای فیلم‌های دیگر هم که در بخش ویژه نمایش داده می‌شود، ممکن است اصلاحاتی اعمال شود یا نشود. البته خوش بین هستم که تعداد فیلم‌های اصلاحی زیاد نباشد؛ به هر حال همان قواعد و آیین‌نامه که موجب رفع توقیف خیلی از فیلم‌ها شده باعث الزام به اصلاح برخی فیلم‌های دیگر می‌شود و نمی‌توان گفت آنجایی که رفع توقیف صورت می‌گیرد قانون خوب و آنجا که فیلم‌ها توقیف می‌شود، قانون بد است؛ کلاً باید به قوانین الزام داشته باشیم گرچه با سلیقه‌های‌مان جور در نیاید.
در این لحظه خبرنگاری پرسید وقتی فیلم‌هایی با چنین استقبالی آن هم درساعت های آخر شب مواجه می شود بحث توقیف چه معنایی دارد
و سجادپور جواب داد: پر بودن سالن به خاطر فضایی است که پیرامون فیلم‌ها ایجاد می‌شود اما پس ازنمایش فیلم وقتی نظرات افراد را جمع می‌کنیم راجع به «آتشکار»، حتی راجع به «هیچ» و شاید راجع به «زمهریر» حتماً آرای مختلفی خواهیم داشت ؛ از مخالف مخالف تا مخالف میانه تا متوسط تا موافق میانه تا موافق موافق همیشه وجود داشته، و هرگز نگفتیم فیلمی بد است یا کارگردانی کسی افتضاح است.
کاهانی در اینجا وارد بحث شد و گفت: مشکل اینجاست که شما اعلام کرده‌اید «هیچ» مشکل کیفی دارد و حرف‌ها ضد و نقیض است. یک عده اعلام کردند نظارتی بوده... شما می‌گوئید کیفی بوده. آقای مسعود شاهی هم میگوید بگذر!
سجادپور در اینجا گفت: شبیه مناظره شده، به هیچ وجه این موضوع که من گفتم مشکل فیلم‌ها کیفی و نظارتی است، صحت ندارد بلکه چند تا جمله من خلاصه شد و در هم ادغام شد و برآیندش این شد که سجادپور گفته برخی فیلم ها به دلیل مشکل کیفی رأی نیاوردند، ولی اصلاً منظور من این نبوده، کاملاً منظور من این بود که گفتم ما از هیأت انتخاب وظیفه نظارتی نخواستیم، بلکه در این مصاحبه تاکید براین بوده که از هیأت انتخاب خواستیم که برای حضور فیلم‌ها در بخش‌های مختلف مسابقه رأی بدهند و اگر فیلمی رأی نیاورده مربوط به بحث نظارتی نبوده، مربوط به بحث کیفی بوده و معنی‌اش این نبوده که اگر فیلمی رأی نیاورده مشکل کیفی داشته؛ این جملات و کلمات اگر بد جلوی هم چیده بشوند، معنی دیگری می‌دهند.
علی رویین‌تن در واکنش به سئوال خبرنگاری که به سجادپور گفت: خبرگزاری‌های مختلف درباره یک موضوع نظرات متفاوتی را از شما درج کرده‌اند، اشاره داشت: خط رو خط افتاده است! سجادپور گفت: علت دارد، معمولاً صحبت‌های هر کس، سبک و شیوه خودش را دارد و واقعاً حرف و جملات برای من هم در برخی موارد ناآشنا است.
علی رویین‌تن: زودتر تمامش کنید بریم با هم حرف بزنیم.
سجادپور رو به کاهانی: برداشت شما از نمایش «هیچ» چه بود؟
کاهانی: والله یادداشتی از آقای بهمن فرمان آرا توی ایراندخت چاپ شده که در آن با یک فیلمساز جوان صحبت شده، نمی خواهم بگویم اون فیلمساز جوان من بودم ؛ ولی می‌خواهم بگویم که خواننده‌ها و تماشاگران سینما بروند آن یادداشت را دوباره بخوانند و کنار حرفهایی که بازتاب نمایشی امشب هست بگذارند و تصمیم بگیرند که هیئت انتخاب چگونه عمل کرده ؛ اگر بحث فقط کیفی بود که هیچ اما اگر بحث نظارتی بوده من می‌خواهم فیلم را نوروز اکران کنم، بی برو برگرد! یعنی پخش کننده هم دارم. همه چی کامله و همین فیلم را که امشب نمایش داده شد، می‌خواهم حتماً نوروز اکران بشود؛
سجادپور: مشکل نظارتی داره.
علی رویین‌تن: اول اینو بگم که من و آقای کاهانی و همه فیلمسازان که کار می‌کنیم خوب بلدیم بریم تو اتاق صحبت کنیم و الان اینجا جای پخشش نیست؛ اما من یک چیزی بگم این هیئت انتخابی که فیلم‌ها را انتخاب کرده، همه فیلمسازانی هستند که خیلی آدم‌های پر تلاشی هستند و آقای رضا کاهانی چندین سال پیش فیلمی داشت به نام «رقص با ماه» اون موقع نوید یک کارگردان خوب بود در سینما و «هیچ» چهارمین فیلمش است، ولی یک چیزی یادتون نره، کاهانی خیلی جوانه. این هم جشنواره بیست و هشتمه، ان شاء الله تا صد می‌ره، ولی اگر یک اختلافی به وجود آمده، اگر کمبود نگاهی بوده، این حل میشه، جشنواره‌ها تموم میشن، ولی فیلم‌ها می‌مونن.
کاهانی: من آدم مهمی نیستم...
رویین تن: خیلی آدم مهمی هستی! اگر مهم نبودی هیچ وقت هیئت انتخاب کیفیت بد فیلمت را نمی‌دید؛ خیلی ساده است ؛
کاهانی: من اعلام هم کردم گفتم این فیلم و نمایش ویژه اش آخرین نمایش در جشنواره است و خیلی خوشحالم که نیستم.
رویین‌تن: البته تو نباید خوشحال باشی چراکه این جشنواره مال تویه.
کاهانی: همیشه اعتراض‌ها وجود داشته، من نمی‌دونم در سینمایی که این همه کارگردان بیکار و درجه یک داشتیم که فیلم ساختند و در جشنواره امسال هم فیلم ندارند چرا اونها را نیاوردند برای نمایش «هیچ»؟ آیا به دلایلی نیومدند که باید دلایل روشن بشه و یا مسئولان جواب بدن که چرا ترکیب هیئت انتخاب ضعیف بوده خوب این لطمه میزنه به جشنواره.
سجادپور : این بحث درستیه اما نباید به گروهی کنایه زد، من خودم فیلم «آخرین ملکه زمین» را داشتم که به بخش مسابقه راه پیدا نکرد ، شرکت کرد در بخش فیلم‌های اول و دوم، دوتا دیپلم افتخار هم گرفت و خیلی‌ها گفتن جایش تو بخش مسابقه خالی بود، من هم قواعد بازی را پذیرفتم و گفتم به هرحال هیأت انتخاب رأی نداده.
کاهانی: من یک سوال مهم کردم.
رویین‌تن: هیچ کس نمی‌تونه بگه هیئت انتخاب قوی بوده یا ضعیف ولی بعدها که تمام شد، منتقدان می‌تونن این مسأله را بررسی کنند و قطعاً شما باید جواب بدین.
کاهانی: علی جان! من یک سوال از آقای سجادپور می‌کنم؛
سجادپور: این بحث‌ها خیلی بحث‌های خوبیه و به نظر من به ارتقای سینمای ایران کمک می‌کند.
کاهانی: من یک سوال از شما کردم و جواب ندادید گفتم که اگر فیلم "هیچ " مشکلش در واقع کیفیه مخلص شما هم هستیم ، این نظر شماست و دوستان پیشکسوت در هیئت انتخاب، اما چرا همین فیلمی که نمایش داده شد اکران نمی کنید ؛
سجاد پور : شورای پروانه نمایش به این فیلم چند تا اصلاح داده.
کاهانی : پس مشکل نظارتیه.
سجاد پور : چند تا اصلاح بهش خورده شما اسمشو هرچی می‌خواهید بگذارید؛ شما ازمن جواب قاطع می‌خواهید، شفاف عرض کنم نمایش عمومی فیلم فقط به شرط اون اصلاحاته چون قانون می گه ؛
سجاد پور در پاسخ به خبرنگاری که به استقبال خوب مردم از "هیچ " اشاره کرد گفت : شما در جمع بودید ، معنی استقبال را می دانید ، رأی می گرفتید ، ما چند روز دیگه سیمرغ‌ها را تقسیم می‌کنیم؛ بین الملل ، اول و دوم ، سینمای ایران ، همه می‌فهمند و همه می گن چرا این بازیگر گرفت ، چرا این کارگردان؛ این سوال همه جشنواره هاست بحث جنبی همه جشنواره هاست و این بحث ، بحث شیرین و خوبی است ؛
کاهانی : چرا فیلمی که اینقدر صریح درباره‌اش صحبت می‌کنید و می‌گویید مشکلی نداره و من هم در مصاحبه‌ام از شما تشکر کردم، چون تنها کسی هستی در این سیستم که جواب می دی من هر وقت زنگ می‌زنم، خدا را شکر جواب تلفن‌تان را می دید، سوالم اینه چرا برای هیچ نمایش مردمی نگذاشتید؟
سجادپور: چرا به شما گفته بودند که نمایش فیلم لغو شده؟
کاهانی : آهان شایعه بوده یعنی .
سجاد پور : بله
کاهانی : نمایش مردمی پس داره
سجاد پور : نه کی گفته بود نمایش لغو شده
کاهانی : یک خبرنگاری
سجاد پور : چرا شما باور کردید
کاهانی : خوب من بالاخره
سجاد پور : تو جدول بوده
کاهانی : من تحقیق کردم
سجاد پور : الانم نمایش داده شد
کاهانی: سوال منو انگار متوجه نمی‌شید! من می‌گم فیلمی که به نظر شما هیچ مشکلی نداره چرا برای مردم نمایش نمی‌دید و برای منتقدان.
سجاد پور: خوب فیلمی که از بخش مسابقه خارج می شه دیگه فرصتی برای نمایش پیدا نمی کنه ؛ در بخش اول و دوم که نبودید در بین‌الملل هم که نبودید.
کاهانی: خوب خیلی از فیلم‌هایتان آماده نیست
سجاد پور: خیلی نیست جابجایی های اندکی صورت می گیره ، تلاش می کنیم کمتربشه عرض می کنم که وقتی فیلم امکان نمایش پیدا نمی کنه وازبا کس خارج می شه نبایس گفت : چرا خارج شده؟ رأی نیاورده دیگه! ولی چون این فیلم مقداری بحث انگیز شد و علاقه مند بودند ببینند من درخواست کردم باکس ویژه ای بگذارند، اگر دستم می رسید با کس ویژه را شاید بیشترمی کردم ولی برای سه فیلم " آتشکار،هیچ و زمهریر " گذاشته شده که حداقل ببینند تا متوجه شوند بحث خاصی نداشته ؛ ولی اون اصلاحات باید انجام بشه قانون اینو می گه .
علی رویین تن رو به کاهانی : نه عزیزم شاید همین فیلمی که می گی همه خوششان بیاد و بیارن تو جشنواره .
کاهانی : یک چیزی را صادقانه بگم آقای سجادپور خوشحالم نیستم، به جان شیما همسرم که تدوینگر فیلمم هستند [همسر کاهانی از دور: سلام آقای سجادپور]
سجاد پور: چرا اینقدر دورند
رویین تن: از گناه دوری می‌کنند
کاهانی : خوشحالم نیستم در جشنواره...
سجادپور: شما هم سر کار گذاشتید همه ما را
کاهانی : فیلمو جشنواره به زور از من گرفت من فیلمو نمی‌دادم. اینها به من گفتند تو جشنواره را تحریم کردی، این شد که گفتم بیا این فیلم!
سجاد پور: کار خیلی خوبی کردید
کاهانی: به زور از من گرفتند
سجاد پور: همین که نخواستی این آرم ایجاد بشه، کار خوبی کردی؛ این جشن رو گرم می‌کند من از شما متشکرم که حضور پیدا کردید ؛ فیلمتون موجب رونق شد. یک سانس ویژه و خیلی خوب داشت و این بحث‌ها خیلی خوبه ؛
کاهانی : حالا که شما به رونق علاقه مندید، بگذارید رونق بیشتری بگیره و در جشنواره نمایش مردمی پیدا کنه
سجاد پور: منم سینماگرم، تا ابد که مدیر نمی‌مونم، می خوام تو همین سینما کار کنم
علی رویین تن: مادام العمر مدیر می‌مونید
سجاد پور در پاسخ به امکان نمایش عمومی «هیچ»؛ تو باکس جشنواره پیش بینی نشده و دست من نیست
کاهانی : آخه باکس جشنواره فجر باکس فستیوال کن که نیست ، این فیلم را 2 شب بگذارید
سجاد پور : آخه جدول دستی که نیست ما ساعت ها را کم و زیاد کنیم ، ما هم که همیشه هستیم
کاهانی : آخه فقط شما جواب می دی
سجاد پور : الان در کاخ جشنواره هستید و آقای مسعود شاهی بغل دستتونه
رویین تن : سلطان کاخ اینجاست (با اشاره به سجادپور)
سجاد پور :آقای مسعود شاهی این پشت بود صحبت ها را شنیدید
کاهانی : منتقل می کنید شما از مسئولان سینما یی خواهان رونقید
سجاد پور : شما علاقه مندید فیلمتان باز هم نمایش داده بشه من اینو منتقل می کنم
کاهانی : نه نه حرف تو دهن من نزارید من علاقه مندم که جشنواره شما رونق بگیرد.
سجاد پور : این همه حرف تو دهن من گذاشتی یک بار هم من می گذارم
کاهانی : اگر باکستون پره 2ساعت یا3 شب نمایش بزارید
سجاد پور : من اتفاقاً خودم علاقه مند به سانس های سحرگاه هستم
رویین تن : آره وصلش می کنند به نماز صبح
کاهانی : اصلاً یک سانسی بگذارید آقای سجادپور که مردم نیایند
سجادپور : آخه امشب هم سانس‌های فوق‌العاده برای «به رنگ ارغوان» داشتیم
کاهانی: یک سانسی بگزارید که مردم نیان! مثل سانسی که اینجا گذاشتین هیچکی نیومد؛ مثلاً ساعت‌های 2و3 بامداد
سجادپور: باکس ویژه از قبل هم می دونستیم پربیننده خواهد بود ما مطمئن بودیم
رویین‌تن: به خاطر همین ما رو توقیف کردین
سجادپور : به خاطر همین وقتی رویین تن می گفت چرا نمایش محدود، می‌گفتیم تعداد نمایش یک دونه است ولی حتماً گرم و پر بیننده خواهد بود ؛ همیشه حاشیه‌ها موجب گرم شدن یک موضوع می‌شوند.
رویین‌تن: آقا من 2 دقیقه می‌خوام آقای سجادپور رو ببینم، نماز شب دو رکعت یادم رفته بهم بگه.
سجادپور در پاسخ به انتقادهای رسانه‌ها به ساختار تله‌فیلمی برخی از آثار گفت: این نظرها در جای خودش محترمه اما هر موقع جای هیئت انتخاب بودید رأی ندید.
کاهانی : این همان نشست مطبوعاتیه که من گفتما! اینارو بگین
سجادپور : از جشنواره، هیئت داوری مسابقه را سوال کنید، من در مورد ارزشیابی با شما صحبت می کنم.
خبرنگاری شایعه دیدن تنها 20 دقیقه از فیلم‌ها توسط هیئت انتخاب را مطرح کرد و رویین تن گفت : این توطئه کوخ نشین هاست.
سجادپور هم در ادامه اشاره کرد: کار هیئت بازبینی تا سحر طول می‌کشید، حالا می‌گویید هر فیلمی را 20 دقیقه دیده‌ایم؛ یک چیزی به نام تهمت وجود داره، مراقب باشید؛ من سینماگرم و از سینما آمده‌ام.
علی رویین‌تن: چه فیلمی پخش می‌شد؟
سجاد پور : هیأت انتخاب هم تمام‌شان سینماگر هستند. دیدن فیلم با صداگذاری اولیه یک مسأله است، ما به عنوان داور که نمی‌خواهیم سیمرغ‌ها را اعلام کنیم؛ 28 سال است که در جشنواره فجر اغلب فیلم‌ها بدون اتمام مراحل فنی توسط هیئت انتخاب دیده شده و جشنواره برگزار شده است. اگر قرار باشه که کپی های کامل تهیه بشوند هیچ فیلمی به جشنواره نمی‌رسد، شما دارید دقیقاً چیزی که خودتون می‌دانید غلطه می‌گید، به خاطر اهداف خودتان ؛ من سینماگرم و تمام جشنواره‌ها را دیده‌ام.
علی رویین‌تن: کن هم بودن!
سجاد پور: علاقه مند نیستم که اگر هم بودم، بگم! عرض کنم که هیئت انتخاب در تمامی سال‌ها فیلم‌ها را همین جوری دیده ؛ همیشه هم رسم نق زنی بوده ؛ شما به عنوان خبرنگار سئوالتان از روی ناآگاهی است.
سجادپور : انتخاب و داوری هر دو مهم هستند ؛ البته در تمام جشنواره‌ها داوری مهم‌تر است ؛ برای اینکه بحث برانگیزتره و ریزتر دیده میشه. درواقع داورها جزیی‌تر نگاه می‌کنند ؛ کاندیدا معرفی می شه ؛ همیشه تو همه جشنواره ها این طور تلقی می شود ؛
خبرنگاری نظر کاهانی را درباره «هیچ» پرسید و کاهانی در جواب گفت: من می‌گم که همه فیلمو دیدن. حالا همه باید جواب بدهند به شما ، من فیلم ساختم من که نباید حرف بزنم ؛ اگر شما در این 20 دقیقه متوجه صحبت‌های آقای سجاد پور نشدید، من بعد از دو هفته متوجه نشدم؛ اصلاحات فیلم «هیچ» را بپرسید و ببینید که چه فاجعه‌ای قرار است اتفاق بیفتد. صحنه‌های اصلاحی، پنج تاست ولی یکیش در حد فاجعه است باید فیلمبرداری کنیم دوباره!
