مریخ نورد یا ایستگاه مریخی؟

مریخ نورد اسپیریت ناسا که از اردیبهشت‌ ماه در شن‌های روان مریخ گرفتار شده بود، در آستانه شش سالگی برای همیشه زمین‌گیر شد و از این‌پس به عنوان یک ایستگاه ثابت مریخ‌شناسی به فعالیت‌های علمی خود ادامه خواهد داد.

این ربات زمین شناس تا کنون هزاران تصویر را به ثبت رسانده و هزاران مدرک مختلف را از سنگهای مریخی جمع آوری کرده تا گذشته مرطوب و پرحرارت مریخ را نمایان سازد. "داگ مکیسشن" مدیر برنامه های کاوشگر مریخ در ناسا می گوید: "اسپیریت با یکی از وحشتناک ترین کابوسهای یک بازیکن گلف مواجه شده است، دامی از شن که با صد ضربه نیز نمی تواند توپ را از آن خارج کند. اما امروز روزی نیست که به سوگواری اسپیریت بنشینیم زیرا این کاوشگر به همکاری خود در مطالعات علمی ادامه خواهد داد."

مخمصه ای که اسپیریت گرفتار آن شده است ناشی از گیر کردن و اختلال دو چرخ از 6 چرخ آن بوده است و اکنون ناسا بدون پافشاری بیش از حد، پذیرفته است که تلاشهای آینده برای رهایی اسپیریت از دام خاک نرم مریخ بیهوده خواهد بود. در عوض گروه هدایت کننده پروژه اسپیریت بر روی حرکت دادن کاوشگر به شکلی که در طول ماه های زمستانی در پیش روی مریخ بیشترین نور خورشید بر روی صفحات خورشیدی آن بتابد تمرکز کرده اند. مهندسان در تلاشند کاوشگر را به صورت متناوب به عقب و جلو حرکت دهند تا اسپیریت در موقعیت مناسب قرار گیرد.

مهندسان ناسا درحال حاضر، مریخ‌نورد اسپیریت را برای مقابله با زمستان سرد مریخی آماده می‌کنند."جان کالاس" مدیر پروژه اسپیریت می گوید: اسپیریت مانند یک خرس قطبی به خواب زمستانی خواهد رفت و برای چندین ماه غیر فعال خواهد شد. به همین دلیل از هم اکنون باید برای مدتی که هیچ نشانه ای از کاوشگر دریافت نخواهد شد خود را آماده کنیم. آنها باید انرژی کافی را در این مریخ‌نورد پیر ذخیره کنند تا بتوانند ابزارهای علمی را به‌اندازه کافی گرم نگاه دارند. هم‌اکنون در مریخ پاییز است و ارتفاع خورشید پایین آمده، بنابراین آنها می‌خواهند از انرژی موجود در اسپیریت برای تغییر موقعیت فعلی آن و بالا بردن انرژی تولیدی سلول‌های خورشیدی آن استفاده کنند. هم‌چنین، زاویه استقرار فعلی اسپیریت برای ارتباط مستقیم آن با زمین در طول زمستان مریخ مناسب نیست. مهندسان قصد دارند با فروبردن یکی دو چرخ دیگر در شن و متمایل‌کردن مریخ‌نورد، زاویه سلول‌های خورشیدی را نسبت به تابش خورشید در این منطقه از مریخ به بهترین وضعیت برسانند.

خوش‌بختانه بررسی‌های علمی باارزشی را می‌توان با استفاده از یک ایستگاه علمی ثابت مانند اسپیریت انجام داد. تغییرات دوران سیاره در طول چند ماه و گردآوری اطلاعات از ساختار درونی سیاره سرخ و بخصوص هسته این سیاره از این اهداف علمی به شمار می‌روند که تاکنون فرصت انجام آنها مهیا نشده بود.

اسپیریت یکی از دو کاوشگری است که ناسا در ژانویه سال 2004 بر روی سیاره مریخ فرود آورد. خواهر دوقلوی اسپیریت، آپورتونیتی که در سوی دیگر منطقه استوایی مریخ واقع است، هنوز در سلامت کامل به سر می‌برد و در حال حرکت به‌سوی جنوب است تا به گودال کانسپ‌سی‌اون برسد. این گودال هزار سال بیشتر عمر ندارد و یکی از جوان‌ترین گودال‌هایی است که ناسا می‌تواند به آن دسترسی پیدا کند.

سازمان ناسا تا کنون بیش از 900 میلیون دلار را صرف برنامه کاوشگران مریخی خود کرده است و در حال حاضر نیز سالانه 20 میلیون دلار به منظور تامین هزینه های این پروژه خرج می کند.

منابع:

خبرگزاری مهر

خبرآنلاین

تنظیم برای تبیان:

م.ح.اربابی فر