تبیان، دستیار زندگی
یاد دارم که مادر بزرگم جلسه قرآن داشت و من خیلی کوچک بودم. این جلسه برای بانوان برگزار می‎شد که من در 9 سالگی در این مراسم زیارت عاشورا می‎خواندم. و این خواندن‎ها در هیئت‎های محل ادامه پیدا کرد تا این که به
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شاعر و مداح امام حسین(علیه‎السلام)

صمیمی

دانلود نوحه خوانی حاج محمد صمیمی

آقای محمد صمیمی از شاعران جوانی است که افتخار شعر سرودن برای اهل بیت(علیهم السلام) را یافته است. تبیان در محفلی صمیمی با ایشان مصاحبه ای داشته که نتیجه ی آن را در این مطلب می خوانید.

آقای صمیمی لطفا قبل از هر چیز خودتان را معرفی کنید؟

به نام خدا. بنده سال 78 از دبیرستان فارغ التحصیل شدم و در سال 84 نیز موفق به کسب مدرک مهندسی معدن شدم. تحصیلاتم نیز هیچ ارتباطی با شعر ندارد و تنها علاقه باعث شد تا به سمت شعر گرایش پیدا کنم.

در چند سالگی اولین روضه‎خوانی را برای آقا امام حسین(علیه‎السلام) انجام دادید ؟

یاد دارم که مادر بزرگم جلسه ی قرآن داشت و من خیلی کوچک بودم. این جلسه برای بانوان برگزار می‎شد که من در 9 سالگی در این مراسم زیارت عاشورا می‎خواندم.

و این خواندن‎ها در هیئت‎های محل ادامه پیدا کرد تا این که به اینجا رسیدم. اما اولین شعری که گفتم فکر می‎کنم در 16 سالگی بود .

آقای صمیمی در چه حوزه‎هایی شعر می‎سرایید؟

اشعار من به لطف امام حسین(علیه‎السلام) در حوزه‎‎های آیینی است که این هم با گرایش تخصصی شعر اهل بیت(علیهم‎السلام) می‎باشد.

آیا سرودن شعر برای اهل بیت(علیهم‎السلام) با دیگر موضوعات متفاوت است و حس دیگری می‎طلبد؟

ببینید شعر گفتن خودش تخصص پیچیده‎ای دارد که در حال حاضر تا مقطع دکترا تدریس و آموزش داده می‎شود. برای اهل بیت شما باید تمام تخصص شعر گفتن را داشته باشید. و بیشتر از آن که باید بدانید و آن نیز ارتباط خاص با اهل بیت است به خاطر برقرار کردن حس با ائمه می‎باشد.

آیا حس نمی‎کنید شعر گفتن برای اهل بیت (علیه‎السلام) روزی می‎خواهد؟

به مساله ی خیلی مهمی اشاره کردید کسانی که تمایل دارند به سمت شعر گفتن بروند فکر می کنند ما تخصص برای شعر گفتن نداریم یعنی هر چی که وجود دارد از امام حسین (علیه السلام) است. من به این مساله اعتقاد ندارم و نظر بر این است که ما کار فنی و تخصصی انجام می دهیم اما در پایان آنچه را که بر روی کاغذ پیاده می کنیم اعتقاد دارم روزی آقا امام حسین (علیه السلام) است.

اولین باری که شعر گفتید چه حالی داشتید؟ آیا در شرایط خاصی بودید (شرایطی مثل غم یا شادی خاصی ) ؟

بیشتر شعرهایم را در مجالس اهل بیت(علیهم السلام) و برای آن مجالس سروده ام، نه برای چاپ شدن در کتاب ها.

منظور از سوالم حال عرفانی شما است؟

در نوجوان و جوانی بیشتر شور و گریه را دوست داشتم به همین خاطر بیشتر شوق جلسه را می دیدم و شعر می سرودم. اما در ادامه ارتباط با امام حسین(علیه السلام) شدت برقرار می گیرد و احساس نزدیکی با آقا ایجاد می شود.

در مورد کدام یک از اهل بیت(علیهم السلام) بیشتر شعر می گویید؟

بنده ارادت خاصی به حضرت زینب(علیهاالسلام) دارم و بیشتر در شعرهای خاصی که مورد عنایت قرار گرفته ام، شعرهایی بوده که برای این بانوی بزرگوار بوده است.

شعر خوب چه ویژگی‎هایی باید داشته باشد؟

سوالی که شما مطرح کردید پاسخ مفصلی را می‎طلبد اما اگر بخواهم کوتاه‎ترین پاسخ را خدمت شما عرض کنم باید بگویم؛ جدای از بحث‎های فنی، اعتقادی و زبان شناسی که هر کدام، ویژگی‎های خودش را دارد و در نوع خود نیز خیلی مهم است؛ ولی مهم اینست که شعر باید فقط برای اهل بیت سروده شود که آن موقع شعر خوبی خواهد شد. به طور مثال شعر "از حرم تا قتلگاه زینب صدا می‎زد حسین. به لحاظ فنی شاید پیچیده نباشد اما از لحاظ محتوایی بسیار خوب است.

چه ویژگی‎هایی در اشعار اهل بیت(علیهم‎السلام) باید لحاظ شود که هم‎، شان ایشان حفظ شود و هم جنبه عشق و عرفان در آن اشعار باشد؟

احسنت به این سوال. این دو تا مسئله‎ای که شما فرمودید بسیار مهم است و شاعر برتر اهل بیت کسی است که بتواند با در نظر گرفتن این دو خط قرمز؛ بهترین مسیر را انتخاب کند. ما در حال حاضر الحمدالله شاعرهای خوب، زیاد داریم اما شاعر خُبره میان اینها خیلی کم است که بتواند این مرز را پیدا کند. شما در سوالتون جواب را هم مطرح کردید شاعر خوب، شاعری است که این دو مرز را رعایت کند یعنی هم حرمت اهل بیت حفظ شود و هم مردم را به عشق اهل بیت وادار کند. ممکن است شما برای این که کسی را عاشق کسی بکنید حرمت کسی را بشکنید اما شاعر خوب کسی است که این موارد را رعایت کند، که این نیز هنر می‎خواهد.

بهترین شعری که گفتید، کدام شعرتان است؟

بهترین شعری که گفتم را از دو جهت باید نگاه کرد. یک لحاظ جنبه فنی شعر است و یک جهت آن جنبه ارتباطی است. معمولا در اشعاری که برای حضرت رقیه(علیهاالسلام) سروده‎ام خیلی بهتر تونستم ارتباط برقرار کنم الان حضور ذهن ندارم.

در خلوت خودتان با کدام شعرتان صفا می‎کنید؟

بیشتر خودم با اشعار آیینی کهن خیلی صفا می‎کنم. مثل شعرهای محتشم که شاید برای مردم خیلی عادی باشه، اما من شاید بیشتر روزهای سال رو برای خودم زمزمه می‎کنم مثل شعر "باز این چه شورش است که در خلق عالم است."

شعرهای کدام یک از شعرا را که برای اهل بیت(علیهم السلام) شعر می‎گویند را می‎پسندید؟

از شعرای قدیمی حاج آقا انسانی که جای خود دارند و جز اساتید محسوب می‎شوند اما الحمدالله به تازگی موج خیلی مبارکی به راه افتاده است و عزیزانی چون حاج حسن آقای لطفی، علی اکبر لطیفیان، حاج آقا جمالی، آقا مسعود اصلانی، حامد خاکی و ... این دوستان، طوفانی شروع کردند و سرودن یک دوره شعر آیینی را آغاز کرده‎اند.

از قدیم رسم بوده که وقتی شاعری خدمت امامی می‎رسیده و شعرش را می‎خوانده، صله می‎گرفته، آیا شده که در مقابل شعرتان صله دریافت کرده باشید؟

من شعر "تو آرزوی لب سقا رو" برای حاج آقا حدادیان که در منزلش بودم خواندم که حاج سعید آقا پس از شنیدن شعر برخاستند و تابلوی بزرگی را که بر روی دیوار بود را به من دادند. این یکی از مواردی است که در ذهن دارم شاید برایتان جالب باشد همین گوشی که دست بنده است نیز صله است.

علت ماندگاری یک شعر چیست؟ مثل شعر شهریار و ... ؟

این سوال، پاسخ مفصلی را می‎طلبد. باز مجبورم موارد قبلی را تاکید کنم یعنی علاوه بر ملاحظات فنی، ملاحظات محتوایی، ملاحظات اعتقادی و ریشه‎های آیینی، نظر خود آقا نیز مطرح است که مثلا شعر "بر مشامم می‎رسد هر لحظه بوی کربلا" که ایراد قافیه دارد یعنی یکی از ستون‎هایش خراب است (مانند ساختمانی می‎ماند که یکی از ستون‎هایش خراب باشد مسلما پس از چند سال خراب می‎شود) اما با وجود این که این شعر یکی از پایه‎هایش خراب است اما میراث فرهنگی شده است. یعنی نظر خود اهل بیت هم مهم است و باید به شعر نظر کنند.

چطور شد که با حاج محمود کریمی آشنا شدید؟

ارتباطی که در حال حاضر با حاج محمود کریمی دارم خیلی خوب است و بنده بیشتر سعی می‎کنم در جلسات حاج محمود آقا و اشعاری که می‎خواهند بخوانند مشارکت کنم و باب آشنایی بنده با ایشان نیز چند سال پیش بود و اگر اشتباه نکنم فکر کنم محرم سال 80 یا 81 بود که اول محرم جلسه‎ای برقرار بود که بنده در آن جلسه شعری سرودم که حاج محمود آقا پس از شنیدن شعر به من گفتند سعی کن از این به بعد بیشتر در کنار من باشی که الحمدالله در این چند ساله روابط خیلی خوبی نیز برقرار شده است.

چند درصد از مداحی‎های ایشان از اشعار شماست؟

در سال‎های گذشته سعی می‎کردم اشعاری که حاج محمود آقا در سینه‎زنی می‎خواند را خودم بگویم ولی الان فرصت کمتر شده و شاعرهای خوبی نیز وجود دارند که بیشتر سعی می‎کنم ویرایش اشعار را بر عهده بگیرم. همچنین شعرهایی که حاج آقا می‎خواهند قبل از جلسه بخوانند را من یک بازبینی و ویرایش می‎کنم تا مشکلی نداشته باشد.

آیا به دیگر مداحان نیز شعر می‎دهید؟

بله ارتباط شعری با اکثر دوستان دارم اما این ارتباط خیلی کم است آن هم به خاطر احترامی است که در مداحی برپا است.

برای تان مهمه که چه کسی شعرتان را استفاده کند؟ و یا کدام مداح؟

نه برایم اصلا مهم نیست شعرم خوانده بشود یا نه. به همین خاطر است که رابطه‎ام نیز حفظ شده است اما به خاطر لطفی که به بنده دارند اگر شعری بدهم، خوانده می‎شود.

چگونه می‎توان جوانان را به هیات‎های مذهبی جذب کرد؟

عرض کنم خدمتتون من ایمیلی دارم که بالغ بر هزار میل شخصی از داخل و خارج از کشور به دستم می‎رسد. در این شک نداشته باشید که اگر کار درستی ارائه بدهیم، در حوزه‎ای که کار می‎کنیم محصول خوب برداشت می‎کنیم.

ما علاوه بر این که در تلاش هستیم تا افکار و رگ خواب جوانان را در دست بگیریم باید یک مقدار هم رگ خواب خودمان را به دست بیاوریم. من هنوز در خواندن نتوانستم به خوبی عمل کنم اما در سرودن شعر به خوبی توانسته‎ام به اهدافم برسم. به همین لحاظ است که می‎بینم در شعرهایم استقبال زیاد است اما در خواندن هنوز به دنبال راهی هستم تا بتوانم با جوانان ارتباط خوبی برقرار کنم.

در بحث کارهای دیجیتالی و انفورماتیک موج خوبی به راه افتاده است و جوانان زیادی توانستند با اینترنت ارتباط برقرار کنند و فکر می‎کنم سایت تبیان هم بازدید کننده ی خوبی داشته باشد اما برقرار کردن تعامل با مجالس روضه‎خوانی که تبیان در حال انجام دادن آن است کار بسیار خوبی است که باید بیشتر شود تا جوان بیشتر در این مسیر قرار بگیرند و از اینترنت استفاده ی بهتری داشته باشند.


تهیه و تنظیم گروه دین و اندیشه تبیان، هدهدی.

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.