هدیه ی او به ما و شما

دکتر شهیدی در صبح یکشنبه، 23 دی 1386 در تهران دیده از جهان فروبست. پیکر وی صبح روز چهارشنبه بیست و شش دی 1386 از برابر بنیاد لغتنامه دهخدا به سمت داشنگاه تهران تشیع شد.

شرح فعالیتهای علمی - پژوهشی

- مدرک تحصیلی: جواز اجتهاد در رشته فقه و اصول, محل تحصیل: نجف اشرف.

- دکتری ادبیات فارسی در رشته تاریخ و ادبیات; محل تحصیل: تهران.

- در سال 1328 شروع همكاری با مرحوم دهخدا در لغت نامه دهخدا, سال 1330 تدریس در دبیرستانهای تهران, سال 1330 انتشار مجله فروغ علم, سال 1332 اخذ لیسانس از دانشكده معقول و منقول سال 1335 اخذ لیسانس ادبیات فارسی.

- سال 1340 آغاز تدریس در دانشكده ادبیات دانشگاه تهران, سال 1342 معاونت مؤسسه دهخدا , سال 1346 همكاری با دكتر محمد معین در تهیه فرهنگ فارسی معین, سال 1368 تأسیس مركز بین المللی آموزش زبان فارسی, سال 1373 سفر به چین دریافت استادی افتخاری از دانشگاه پكن.

فهرست آثار استاد دكتر سید جعفر شهیدی

تألیف کتاب "مهدویت در اسلام" در 1324 , تالیف کتاب "جنایات تاریخ"، (جلد اول و دوم)، 1327 - تالیف کتاب "جنایات تاریخ"، (جلد سوم)، 1329- تالیف کتاب "چراغ روشن در دنیای تاریك ( یا زندگانی امام سجاد)" 1335 - تالیف کتاب "در راه خانة خدا، 1356- تالیف کتاب "پس از پنجاه سال (پژوهشی تازه پیرامون قیام امام حسین علیه السلام)"، 1358 - شرح لغات و مشكلات دیوان انوری"، 1358- "تاریخ تحلیلی اسلام" و "تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان"، 1362- "زندگانی حضرت فاطمه (ع)"، 1360- "آشنایی با زندگانی امام صادق(ع)"، جامعة الامام الصادق، 1362- "زندگانی علی بن الحسین (ع)"، 1365- "ستایش و سوگ امام هشتم در شعر فارسی", 1365- "عرشیان"، 1371- "شرح مثنوی شریف"، 1373- "جلد چهارم (دنبالة كار 3 جلد مرحوم فروزانفر) و جزء 5 و 6 (دفتر دوم)"، "شرح مثنوی دفتر سوم", 1373- "از دیروز تا امروز (مجموعة مقاله ها) به كوشش هرمز ریاحی و شكوفه شهیدی، 1373- "علی از زبان علی (شرح زندگانی امیر مؤمنان)"، 1376. و از 1370 تا 1384 شرح مثنوی دفتر چهارم، پنجم و ششم.

تصحیح

"تصحیح آتشكده آذر اثر لطفعلی بیك آذر بیگدلی"، مقدمه،فهرست و تعلیقات   دكتر سید جعفر شهیدی، 1337, "تصحیح درة نادره اثر میرزا مهدیخان استرآبادی"، چاپ اول، 1341- "براهین العجم"، اثر محمد تقی سپهر، حواشی و تعلیقات سید جعفر شهیدی - 1351,

ترجمه

" ابوذر غفاری نخستین انقلابی اسلام"، 1330- "شیر زن كربلا اثر بنت الشاطی"، 1332- "انقلاب بزرگ اثر دكتر طه حسین"، 1336- "ترجمه نهج البلاغه"،   تهران: 1368.

مجموعه ها

"محمد خاتم پیامبران"، مقاله از ولادت تا بعثت، ج اول و از بعثت تا هجرت،ج دوم، 1347, "یادنامة علامه امینی"، 1351- "محیط ادب" (مجموعة سی گفتار به پاس پنجاه سال تحقیقات و مطالعات سید محمد محیط طباطبایی)، با همكاری حبیب یغمایی، محمد ابراهیم باستاتی پاریزی و ایرج افشار، 1357.

سمت های مهم علمی، دانشگاهی و اجرایی

معاون مؤسسه لغت نامة دهخدا، رئیس مؤسسه لغت نامه، رئیس مركز بین المللی آموزش زبان فارسی

آثاری كه به زبان های بیگانه ترجمه شده اند

1- كتاب پس از پنجاه سال (قیام حسین) به زبان های عربی، انگلیسی، تركی استانبولی، تركی آذربایجانی، ژاپنی و اردو, 2- كتاب زندگانی حضرت فاطمه به زبان تركی استانبولی و عربی, 3- تاریخ تحلیلی اسلام به زبان های عربی، یونانی ترجمه شده است.

مقالات

بیش از یکصد مقاله به زبان فارسی و عربی که قسمتی از مقاله های فارسی در مجموعه ای به نام (از دیروز تا امروز) گردآوری و چاپ شده و مقاله های عربی در مجله های ایران، الجزیره و عراق چاپ شده اند.

عنوان های افتخاری و ارتقاء دانشگاهی

1- استادی افتخاری از دانشگاه پكن 2- ریاست افتخاری انجمن بین المللی استادان زبان و ادبیات فارسی 3- استاد ممتاز از دانشگاه تهران 4- استاد نمونه و دریافت نشان درجه یك علمی از ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 1/7/1374.

كتاب هایی كه به دریافت جایزه نایل شده و به عنوان كتاب سال شناخته شده اند به شرح زیر است

1- دُرّه نادره، سال, 1341. 2- زندگانی فاطمه زهرا، 1362, 3- نهج البلاغه، 1369, 4- شرح مثنوی(جشنواره خوارزمی)، 1380.