سیستم انتقال الکتریسیته

بعد از تولید الکتریسیته در نیروگاه های تولید برق، این انرژی باید به دست مصرف کننده ها برسد. تمام شهرها و استان های کشور با خطوط انتقال برق پوشش داده شده است. این خطوط نیرو، الکتریسیته را به نقاط مختلف منتقل می کنند.

با گردش مولدهای عظیم برق، الکتریسیته با ولتاژی در حدود 25000 ولت تولید می شود. ولت، واحدی است که برای اندازه گیری نیروی محرکه ی الکتریکی به کار می رود. این نیروی محرکه ی الکتریکی است که در یک مدار الکتریکی، الکترون ها را «هل می دهد». واحد «ولت» از نام الساندرو ولتا که یکی از فیزیکدانان ایتالیایی که مخترع اولین باتری است، گرفته شده است.

الکتریسیته ی تولیدی در نیروگاه ابتدا به ترانسفورماتور می رود که ولتاژ آن را تا 400000 ولت بالا می برد. وقتی می خواهیم الکتریسیته را در مسافت های طولانی منتقل کنیم بهتر است ولتاژ بالایی داشته باشد. به عبارت دیگر اگر ولتاژ الکتریسیته بالاتر باشد، انتقال آن بهینه تر صورت خواهد گرفت.

سیم های بلند انتقال برق، از جنس مس یا آلومینیم هستند چون مقاومت کمتری دارند. همانطور که در مطلب (مقاومت و الکتریسیته ساکن) به خاطر داریم که هر چقدر مقاومت سیم بیش تر باشد، گرم تر خواهد شد. بنا براین قسمتی از انرژی الکتریکی تبدیل به گرما خواهد شد و به این صورت به هدر خواهد رفت. در انتقال برق فشار قوی (با ولتاژ بالا) الکتریسیته از طریق خطوط نیرو به ایستگاه های فرعی منتقل می شود.

خطوط انتقال نیرو به ایستگاه های فرعی که در نزدیکی کارخانه ها ، صنایع و خانه ها قرار دارند، می رسند. در این جا ترانسفورماتورها، ولتاژ بسیار بالای برق را به ولتاژ پایین تر باز می گردانند.

از ایستگاه های فرعی (مثل شکل فوق) است که الکتریسیته در سطوح مختلف برای به کار انداختن کارخانه ها، اتوبوس های برقی، مترو، روشنایی خیابان های شهر و چراغ های راهنمایی رانندگی و مرکز برقی که در همسایگی خانه ی شماست، تقسیم و فرستاده می شود.

در مرکز برق نزدیکی شما، یک ترانسفورماتور دیگر نصب شده که الکتریسیته را به ولتاژهای پایین تر می برد تا برای استفاده در خانه ها مناسب باشد. در نهایت ولتاژ برق به 220 می رسد و در وسایل برقی خانه، مورد مصرف قرار می گیرد.

علاوه بر سیم های انتقال برق که در بالای سرمان می بینیم، خطوط انتقال برق زیر زمینی هم وجود دارد تا از خطرات ناشی از تغییرات آب و هوا در امان باشد. این تغییرات ممکن است به خرابی سیم های هوایی و قطع برق یک منطقه منجر شود. آیا تا به حال تصویری از پیامد های یک طوفان یخی دیده اید؟

تصویر زیر دکل های فشار قوی را نشان می دهد که بعد از یک طوفان که در سال 1998 کانادا و بخش هایی از آمریکا را مورد آسیب قرار داد، از سنگینی یخ در هم شکسته شده اند. بیش از 1000 دکل فشار قوی و 30000 تیر چراغ برق در کانادا به وسیله ی طوفان نابود شد.

مردم در حال نگاه کردن به دسته ای از دکل های فشار قوی برق در کبکِ کانادا هستند که در طوفان یخی نابود شده اند. طوفان در این منطقه بیش از 1.4 میلیون شهروند را برای مدتی از برق محروم کرد.

نزدیک به 1.4 از اهالی کبک و 230000 نفر از آنتاریو کانادا به خاطر این طوفان بدون برق ماندند. در بعضی مناطق، بازسازی و برق رسانی حتی تا یک هفته طول کشید. مردم کانادا آن را ویرانگرترین طوفان در تاریخ کانادا می دانند.

وقتی الکتریسیته وارد خانه ی شما می شود باید از یک کنتور عبور کند. هر دو ماه یک بار مأمور اداره ی برق به خانه ی شما می آید، کنتور برقتان را می خواند و به اداره ی برق گزارش می دهد. به این ترتیب آن ها می توانند میزان استفاده ی شما را اندازه گیری و قبض برقتان را آماده کنند.

بعد از کنتور، برق خانه به یک جعبه فیوز می رود. این جعبه، خانه را از مشکلات احتمالی برق، محافظت می کند. وقتی یکی از لوازم برقی خانه خراب شود و یا در جایی اتصال کوتاه اتفاق بیفتد، این فیوز به اصطلاح «می پرد».

نکات ایمنی:

هرگز در نزدیکی برق فشار قوی بازی نکنید. اگر توپ تان یا یکی از اسباب بازی های تان در نزدیکی ترانسفورماتور های فشار قوی افتاد، پدر یا مادرتان را خبر کنید تا اداره ی برق را در جریان بگذارند. برق فشار قوی ممکن است باعث مرگ شما شود.

در نزدیکی دکل های برق فشار قوی هرگز بادبادک هوا نکنید. نخ بادبادک شما ممکن است بین سیم ها ارتباط برقرار کند و باعث کامل شدن مدار شود. در این صورت الکتریسیته به شما که در انتهای دیگر نخ هستید، خواهد رسید.

نگذارید بادکنک های هلیم تان ، خصوصاً اگر از پولیستر زر ورقی باشند، از دست تان در برود. هلیم این بادکنک ها در آسمان خالی می شود و آن ها در جایی بسیار دور از شما به زمین می افتند و اگر روی سیم های انتقال برق سقوط کنند، زر ورق موجود در آن ها ممکن است باعث آتش سوزی یا ایجاد مشکلات دیگر شود.

به هیچ عنوان در داخل یا خارج خانه تان به سیم ها دست نزنید. تنها کسانی که از مسایل ایمنی و فنی برق، اطلاع کافی دارند اجازه ی دست زدن به مدارهای الکتریکی را دارند.

مترجم: سحر حمیدی