رطوبتی که بالا می رود، باید پایین بیاید
اهداف:
1- دانش آموزان نقش چگالی را در چرخه ی آب توضیح خواهند داد.
2- در این درس دانش آموزان با نقش چگالی در چرخه ی تبخیر آب و بارش باران (چرخه ی آبی) آشنا می شوند.
3- دانش آموزان یک مدل تکرار پذیر برای نشان دادن نقش چگالی در چرخه ی آبی طراحی خواهند کرد.
وسایل لازم:
برای هر دانش آموز:
برای هر گروه از دانش آموزان:
- ظرف پلاستیکی ضد آب
- پوشش سلفونی
- قالب یخ و آب
- سنگ یا شن
- لامپ گرمایی برای ایجاد حرارت و تبخیر آب
توضیح اولیه
مفاهیم دریافتی:
1- در بعضی از فرآیندهایی که روی زمین اتفاق می افتد چرخه ی آب نقش دارد که اصل مهم در آن چگالی است.
2- بخار آب با چگالی کمتر نسبت به هوا، در محیط بالا می رود.
3- قطره های آب، در ابرهایی که نسبت به هوا چگال ترند شکل می گیرند و بر زمین می بارند.
مهارت های دریافتی:
1- دانش آموزان نقش چگالی را در چرخه ی آبی توضیح خواهند داد.
2- دانش آموزان پیشرفت مهارت های فردی شان را در پردازش های علمی ادامه خواهند داد.
3- پیشرفت مهارت های کار گروهی دانش آموزان در محیط آزمایشگاه ادامه خواهد یافت.
طرح درس
1- دانسته ها را درباره چگالی مرور کنید:
- چگالی میزان فشردگی اجسام است.
- چگالی ویژگی ای است که از نسبت جرم مواد بر حجم آن ها به دست می آید.
- مواد با چگالی کمتر بالا، و مواد با چگالی بیشتر پایین می روند.
- مواد با چگالی بیشتر، به درون مواد با چگالی کمتر و سبک تر فرو می روند.
2- معرفی و توضیح چرخه ی آبی:
چرخه ی آبی فرآیندی است که اجازه می دهد آب بارها و بارها در آن بازیافت شود.
در این جا سه گام اصلی وجود دارد:
- تبخیر: فرآیندی که در آن آب گرم می شود و از حالت مایع به حالت گاز گذار می کند را تبخیر می نامند. (همانند بخاری که ازفنجان چای گرم بلند می شود.)
- چگالش (میعان): فرآیندی که در آن بخار آب، سرد می شود و از حالت گاز به مایع تبدیل می شود (همانند بخاری که در اثر برخورد با آینه ی سرد حمام تبدیل به قطرات ریز آب می شود) این قطرات ریز آب ابر را می سازند.
- بارش: هنگامی که ابر به اندازه ی کافی پر از این قطرات ریز آب شد و چگال تر شد بارش قطرات درشت تر هم چون باران آغاز می شود.
شبیه سازی:
از دانش آموزان بخواهید که یک مدل برای چرخه ی آبی طراحی کنند و گام های تبخیر، چگالش و بارش را با درنظر گرفتن تفاوت چگالی بخار آب و آب توضیح دهند.
ایجاد چرخه ی آبی:
به دانش آموزان توضیح دهید که کار آن ها ساختن یک مدل چرخه ی آبی و توضیح روش کار آن است.
با نشان دادن موادی هم چون شیشه به دانش آموزان به آن ها نشان دهید که چگونه این مواد می توانند در مدل چرخه ی آبی به کار آیند.
برگه ی چرخه ی آب را میان دانش آموزان توزیع کنید.
مطالب ایمنی ای را که در حین کار باید به آن ها توجه کنند را به دانش آموزان گوشزد نمایید.
دانش آموزان را به گروه های چند نفره تقسیم نموده و به آن ها اجازه انجام فعالیت بدهید.
دانش آموزان باید نتایجشان را در کلاس مطرح کنند و چگونگی کار کردن چرخه ی آبی را کامل توضیح دهند.
ارزشیابی
دانش آموزان طبق برگه ی کاریشان و میزان بحث ها و نتایج شان سنجیده خواهند شد.
مترجم: احسان انصاری
تنظیم: نسرین صادقی