گزیده اشعار
اشعار فارسی
| حجــــاب چهره جــــان می شــــود غـــبـــار تنــــم |
| خوشــا دمـی کــــه از ایـن چـــهــره پــــرده بــر فکــــنم |
| چنــیــن قفــس نـــه ســـزای چو مـــن خوشالحــانست |
| روم بگـــلــشن رضــــوان کـــــــه مــــــــــرغ آن چــمــــنـم |
| عیــــان نشــــد کــــــــه چـــرا آمـــدم کجـــا رفــــتـــــم |
| دریـــــغ و درد کــــــــه غــــــافـــــل ز کــــــار خویــــــشتنم |
| چگـــــونه طــــواف کنـــم در فضــــای عـــــــالـــم قــدس |
| کــــــــه در ســـراچــــه ترکـــیـــب تــــخته بـــنــــد تــــنــــم |
| مـــــرا کــــه مــــنظـــر حـــور است مســــکن و ماوی |
| چــــــرا بـــکـــــــــــوی خـــرابـــاتــیـــــان بـــــود وطـــــنـــــم |
| طــــــراز پــــیـرهـــن زر کــــشم مــــبین چون شمع |
| کــــــــــه ســـــــوزهـــــــاست نهــــــانی درون پــــــیرهـــنم |
*********************
| جهد کن جهد که وقت من و تو در گذر است |
| سعی کن سعی که این عمر بسی مختصر است |
| عیش و راحت طلبیدن ز جهان بی خبریست |
| هـــر کـــه بینی در آن جا کنــــد و محتضر است |
| کــــس نــــدارد خــــبر از سابقه روز ازل |
| باخبر بـــاش و مزن دم که در آن دم خطـــر است |
| من نگویم غم خود را به کس امـــا چه کنم |
| اشک من در غم او راز مـــــرا در پـــرده اســـت |
| هر که شد محرم اسرار نـــزد دیگر دم |
| باخبر نیست مگـــر آن که ز خود بی خبر است |
| گرچه از محنـــت و غـــم زار و پریشان حالــــم |
| ساقیا باده بده کاین همـــــه انــــدر گــــذر است |
| هــــان نراقی مــــرو از دایـــره صبر برون |
| کانچه رو می دهــــد از سر قضــــا و قــــدر است |
وى دربعضى از اشعارش چنين سروده است:
بيا ساقى اى من به قربان تو |
فداى تو و عهد و پيمان تو |
ميى ده كه افزايدم عقل و جان |
فتد در دلم عكس روحانيان |
شنيدم ز قول حكيم مهين (35) |
فلاطون مه ملك يونان زمين |
كه مى بهجب افزا و انده فزاست |
همه دردها را شفا و دواست |
نه زان مى كه شرع رسول انام |
شمرده خبيث و نموده حرام |
از آن مى كه پروردگار غفور |
نموده است نامش شراب طهور |
بيا ساقى اى مشفق چاره ساز |
بده يك قدح زان مى غم گداز (36) |
و در جاى ديگر از همين مثنوى از غفلت نفس انسانها داد سخن كرده و خطاب به او مىگويد :
| دلا يكدم از خواب بيدار شو |
| وزين مستى طبع هشيار شو |
| چرا ماندهاى دور از اصل خويش |
| چرا نيستى طالب وصل خويش |
| چرا آخر اى مرغ قدس نفس |
| همى كردهاى خوب خاكى قفس |
| چه شد گر، دو روزى تو اى بينوا |
| ز ياران و احباب گشتى جدا |
| غريب از ديار حقيقت شدى |
| گرفتار دام طبيعت شدى |
| به قيد طبيعت شدى پاى بست |
| فراموش كردى تو، عهد الست |
| بر افشان تو اى مرغ قدس مكان |
| پر و بال ز آميزش خاكيان |
| بخود دربى از اين قفس برگشا |
| سه صمق سماواتيان پر گشا (37) |
| ز پا بگسل اين دام دار غرور |
| بپر تا به اوج سراى سرور |
| مغنى بيا ساز كن ارغنون (38) |
| كه آمد بسر باز شور جنون (39) |
باز در جاى ديگر نراقى بعد عرفانى خويش را به صحنه نمايش مىگذارد و چنين عاشقانه نغمه سر مىهد:
| اى خوش آن صبح دمى كايت بشرى رسدم |
| نفخه روح قدس از دعم عيسى رسدم |
| ارمغان آوردم پير مغان راحت روح |
| آنچه در عقل تو نايد به هويدا رسدم |
| بشكند مرغ سماوى قفس ناسوتى |
| اذن پرواز سوى عالم بالا رسدم |
| برقع (40) طبع به دور افكنم از چهره عقل |
| در فضاى جبروت اذن تماشا رسدم |
| روح قدسى گسلد بند طبيعت از پاى |
| رخصت سير برين گنبد خضرا رسدم |
| عقل بگذارم و در دامن عشق آويزم |
| قاصدى گر بسر از منزل سلمى رسدم |
| جلوه گر يار درآمد ز رخ افكنده حجاب |
| به وصالش رسم و جمله تمنا رسدم (41) |
و در آنجا كه به اوج اعلاى عرفان راه پيدا مىكند اين چنين مىسرايد:
| بيا ساقى اى مشفق چارهساز (42) |
| بده يك قدح زآن مى غم گداز (43) |
| كه بر هم زنم عالم خاكيان |
| كنم رقص بر اوج افلاكيان |
| بدور افكنم عالم خاك را |
| كنم سير، ايوان افلاك را |
| بسوزم از آن دلق سالوس را |
| بدور افكنم نام و ناموس را |
| بتازم براوج فلك رخش را |
| ببينم عيان كرسى و فرش را |
| «نراقى» از اينگونه گفتارها |
| برون رفتى از حدّ خود بارها (44) |
اشعار عربى
الا قل لسكّان ذاك الحمى هنيئاً لكم فى الجنان الخلود
افيضوا علينا من الماء فيضاً فنحن عطاشٌ و انتم ورودٌ
يعنى:
«اى نامهرسان به ساكنان آن حرم مرتضوى بگو: كه توقف جاودانى شما در آن بهشت، بر شما گوارا باد، بر ما تشنگان آبى افاضه كنيد، شما كه سيراب از آن آب معرفت هستيد.»
آن سيد بزرگوار نيز در جواب اينگونه مىنويسد:
الا قل لمولى يرى من بعيد جمال الحبيب بعين الشهود
لك الفضل من غائبٍ شاهد على شاهدٍ غائبٍ بالصدود
منبع: دیوان ملا مهدی نراقی
فرآوری: محمد حسین امین - گروه حوزه علمیه تبیان
