تبیان، دستیار زندگی
ر آن به افراد توصیه می شود که برای حل یک مسئله واقعی از روالی که در عالم خارج وجود دارد وارد نشوید بلکه در تخیل، فرد خارج از قیود و هنجارهای موجود آزادانه آن چه را تمایل دارد تصور کند و خود را محدود و محبوس در حصار واقعیت ها و امور مشهود نداند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اگر چرخ ماشین ها مربع بودند!

چرخ مربع

از خلاقیت برایتان می گوییم. واژه ای که در سال های اخیر از حوزه های علمی و تئوری به دانسته های عوام مردم و افراد منتقل شده و همه به نوعی درصددند تا از این واژه بهره ای داشته باشند، آن را بیاموزند و فرزندانی خلاق تربیت کنند. خلاقیت یعنی کنار هم قرار دادن افکار و ایده هایی که تا قبل از این فکر می کردیم به یکدیگر مرتبط نیستند. اگر بدانید چگونه از قدرت خلاقیت خود استفاده کنید ظاهراً دیگر مسئله ای وجود ندارد که نتوانید حل کنید. خلاقیت یک مهارت و استعداد است که قابل یادگیری و پروراندن است.

برای پرورش خلاقیت باید متفاوت باشید. متفاوت فکر کنید به نشدن ها بیندیشید و حتی موضوع های تمسخر آمیز را با جدیت واکاوی کنید. شاخص ممتاز بودن راه حل های خلاق آن است که باید عملی باشند. البته عملی بودن و فکر کردن به ناممکن ها تا حدودی با هم تناقض دارند اما نتیجه افکار بدیع و بدون محدودیت با تمرین هایی می تواند به نتایج عملی و ممکن بیانجامد. فرد خلاق تمایل دارد که مسائل مختلف را به طرق مختلف حل کند هرچند که در ظاهر یک راه حل بیشتر برای آن وجود ندارد.

برای آنکه افراد خلاقی باشیم می توانیم این مهارت را به طرق مختلف مورد تقویت قرار دهیم. در سطور زیر به روش های مختلفی اشاره می کنیم که می توان از طریق آن این نوع مهارت را در خود ایجاد و پرورش داد.

1- در مواقع ایجاد مشکل یا اختلاف با دیگران به دنبال مقصر نگردید. افراد معمولاً تمایل دارند در مواقع مشکل عامل اصلی این مشکل را پیدا کنند و آن را از بین ببرند و یا مورد سرزنش قرار دهند و یا تغییرش دهند. اما باید شیوه تفکر را تغییر داد اگر به طور مستمر بگوییم من در این امر دخیلم  به دنبال راه حل هایی می گردیم که تا به حال استفاده نکرده ایم برای آنکه این موضوع را به صورتی مساله گشا حل کنیم باید ذهن خود را به سوی خود و توانایی هایمان معطوف کنیم.

تلاش برای حذف خیالبافی قبل از سنین نوجوانی، پاسخ های نامناسب به کنجکاوی کودکان و عدم تشویق این رفتارها، القای ترس و کمرویی، ارزیابی های مجدد و انتقادهای پی در پی در مواجهه با رفتار و گفتار افراد،  می تواند از موانع بروز خلاقیت در افراد باشد.

2- بهتر است در مکالمات خود و یا تخیلات شخصی به این موضوع فکر کنیم که از یک شی چه استفاده هایی می توان نمود. فرض کنید کسی یک خودکار را به دست شما می دهد و از شما چنین سوال می کند. مسلماً هر شخصی در اولین نگاه به ویژگی نوشتن و یا در نهایت ایجاد طرح بر روی کاغذ اشاره می کند. اما اگر دقیق تر فکر کنید می توانید استفاده های مختلفی را از اجزاء مختلف این شی معرفی کنید. بهتر است شما هم فکر کنید و این استفاده های غیرمعمول را بیابید.

3- روش بعد این است که به اجزاء مختلف یک شی فکر کنید و نبود هر کدام را فرض کنید و به اتفاقاتی که در نبود هر جزء آن می افتد بیاندیشید. یک اتومبیل را فرض کنید. چه اجزائی دارد؟ یکی از اجزاء آن چرخ هاست. به نظر شما اگر چرخ اتومبیل به صورت مربع بازسازی می شد چه اتفاقی می افتاد؟

4- در قبال نظرات وانتقادات دیگران نسبت به خود به عنوان زمینه ای برای فکر کردن نگاه کنیم و سریع به فکر دفاع و یا مقابله نباشیم.

کودک و خلاقیت

5- برای حل مشکلات یا مسائل آن را به اجزای کوچکتر تقسیم کنید و برای حل مشکل یا یافتن راه بهتر برای انجام کار از یک راه متفاوت این اجزا را کنار هم بچینید نگران نباشید از چیدمان های متفاوت ذهنی می توانید به نتایج متفاوت برسید.

6- بدون تعداد زیادی سوالات چرا؟ و چه می شد اگر؟ نمی توان یک دید خلاق داشت. مطمئن باشید که علاوه بر ظاهر هر امر، زیر پوسته و ماهیت آن هم باید نگاهی بیاندازید. در مواجهه با هر چیز مهمی یک چرا در ذهن تشکیل دهید. چه اتفاقی می افتاد اگر ...؟

7- اندیشه تخیلی یکی از راه های برانگیختن خلاقیت است و در آن به افراد توصیه می شود که برای حل یک مسئله واقعی از روالی که در عالم خارج وجود دارد وارد نشوید بلکه در تخیل، فرد خارج از قیود و هنجارهای موجود آزادانه آن چه را تمایل دارد تصور کند و خود را محدود و محبوس در حصار واقعیت ها و امور مشهود نداند.

8-برای آنکه تمارین شما در این زمینه کامل تر شود بهتر است به کاربرد وارونه همه وسایل یا مفاهیم فکر کنید. به عنوان مثال همیشه به بهترین دانشجو بودن فکر کرده اید . این بار فکر کنید که اگر چه کار کنید به بدترین دانشجو تبدیل خواهید شد؟

9- باید توجه داشته باشید که کلیه این تمرین ها بهتر است به صورت گروهی صورت گیرد و برای این امر خوب است با استفاده از یک کلمه اشاره دیگران را برای شنیدن یک کلام نو و غیرعادی آماده کنید.

در مواجهه با هر چیز مهمی یک چرا در ذهن تشکیل دهید. چه اتفاقی می افتاد اگر ...؟

در کنار همه عوامل فوق می توان به فاکتورهایی اشاره کرد که محدود کننده تفکر خلاق در افراد است که از آن جمله تلاش برای حذف خیالبافی قبل از سنین نوجوانی، پاسخ های نامناسب به کنجکاوی کودکان و عدم تشویق این رفتارها، القای ترس و کمرویی، ارزیابی های مجدد و انتقادهای پی در پی در مواجهه با رفتار و گفتار افراد، استفاده از قالب های کلیشه ای در رفتار و منش و کردار بدون داشتن دلایل مستند و منطقی می باشد. تفکر خلاق مستلزم حساسیتی بیش از حد"صفات مردانه" و عدم وابستگی به غیر و اتکای به خود"صفات زنانه" است بنابراین گاه لازم است خصایص ویژه جنسیتی جنس مقابل را در مورد فرزندان تقویت کنیم.

و در انتها خوب است برای تمرین سریع السیر در این زمینه در مورد معما های زیر خوب فکر کنید و خلاقیت خود را محک بزنید.

بدون اینکه قلمتان را از روی کاغذ بردارید و یا از روی یک خط دوبار رد شوید یا اینکه کاغذ را تا بزنید ، شکل زیر را رسم کنید.

خلاقیت

تعدادی سکه به شکل زیر کنارهم قرار گرفته است. چطور میتوان فقط با یک حرکت به طوری که فقط یکی از سکه ها را لمس کنیم ، تمام ردیف ها را بصورت H یا T درآوریم؟

خلاقیت

آیا میتوانید چیز دیگری را به وضوح در تصویر زیر ببینید؟

خلاقیت

فهیمه کهتری- خانواده و زندگی

در تهیه این مقاله گزیده ای از سایت جامع خلاقیت و نوآوری نیز استفاده گردیده است.

(www.creativity.ir)

مقالات مرتبط

خلاقیت و یادگیری در کودکان

هر چی میخوای سئوال کن

خلاقیت و نوآوری

خلاقیت را چگونه رشد دهیم

موانع خلاقیت در محیط خانواده

خلاقیت برتر از پر هوشی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.