زمستان و سرماخوردگی
علایمی مثل گلو درد ، آب ریزش بینی و چشم ، تب و لرز ، سرفه، درد مفاصل و بی حوصلگی همگی نشان از بیماری سرماخوردگی و آنفلوانزا می دهد. با سردشدن هوا در پاییز و زمستان، شرایط لازم برای ابتلای انسانها به ویروس های سرما خوردگی و آنفلوانزا که تا کنون صد نمونه از ویروسهای آن شناخته شده است ، فراهم می گردد . بنا به گفته متخصصان انتقال ویروسهای سرماخوردگی بیشتر از طریق تماس مستقیم و غیر مستقیم ، ترشحات بینی و دهان ( سرفه یا عطسه) صورت می گیرد.
چرا سرما می خوریم؟
ارتباط بین سرماخوردگی و سردی هوا از قدیم برای بشر معلوم بوده است. عامل اصلی سرماخوردگی، ویروس ها هستند که در شرایط حساس، مخاط دستگاه تنفسی فوقانی ( بینی ، حلق و حنجره ) را مورد حمله قرار داده و در نواحی مزبور ایجاد التهاب می کنند. در سالهای اخیر، پژوهشگران چند واکنش التهابی مرتبط با سرماخوردگی را شناسایی کرده اند:-ورم مخاط بینی ، ناشی از گشاد شدن رگهای خونی در بافتهای خاصی از بینی است . زمانی که این رگها گشاد می شوند، این بافتها ورم کرده و جلوی عبور هوا را می گیرند و به همین دلیل تنفس از طریق بینی دشوار می شود .
-آب ریزش بینی از دو رویداد مختلف التهابی ، یعنی ترشح غده مخصوص ترشحات بینی و نشت مایع از رگهای خونی بینی سرچشمه می گیرد.
-عطسه نتیجه عکس العملی است که از داخل بینی شروع شده، از مغز عبور می کند و دیافراگم و ماهیچه های سینه را فعال می کند .
-گلو درد زمانی شروع می شود که عصبهای درد در ناحیه گلو تحریک می شوند." کینین" که یکی از محرکهای قوی عصبهای درد است، هنگام سرماخوردگی ترشح می شود.
-سرفه از واکنش دیگری که می تواند ، بر اثر تحریک یک عامل واسطه ای التهابی به نام" پروستاگلاندین" که در بدن تولید می شود، پدید آید.التهاب حاصله باعث سوزش ، احساس ناراحتی ، آب ریزش ، ترشحات اضافی از مخاط و سرفه می گردد. ورود ویروسها به خون باعث تب و لرز و علائم عمومی از قبیل سر درد و درد بدن می شود .
چرا سرما باعث سرماخوردگی می شود؟
وقتی بدن در معرض وزش باد سرد یا هوای خیلی سرد قرار گیرد، به ویژه زمانی که خیس است رگهای خونی مخاط دستگاه تنفسی فوقانی انقباض پیدا کرده ، جریان خون در آن کاهش می یابد و مقاومت مخاط که بستگی به جریان خون کافی در آن دارد ، در مقابل هجوم ویروسها کم می شود و بدین صورت ویروسها، سلولهای مخاطی را مورد حمله قرار داده و باعث سرماخوردگی می شوند. بنابراین دو عامل در ایجاد سرماخوردگی مؤثرند ، اول ویروس بیماری و دوم کاهش مقاومت در اثر قرار گرفتن در شرایط نامساعد.چگونه می توان مقاومت بدن را بالا برد؟
تغذیه کافی از نظر تأمین نیاز بدن به پروتئین ، چربی ، مواد گلوسیدی ، مواد ویتامینی و مواد معدنی بسیار اهمیت دارند .« گاما گلبولین ها» که در بدن انسان ، ویروس و سموم میکروبها را بی اثر می کنند ، از جنس مواد پروتئینی است . این مواد در گوشت ، شیر ، پنیر، حبوبات و غلات موجود می باشند .
همچنین ویتامین ث در مقاوم سازی بدن نقش به سزایی ایفا می نماید . بدن انسان قادر نیست ویتامین ث را در خود ذخیره نماید، بنابراین باید روزانه به میزان کافی از این ویتامین مصرف کرد، تا بدن با کمبود مواجه نشود . چرا که این ویتامین در رشد و ترمیم بافت های بدن بسیار مؤثر بوده و در تشکیل کلاژن، پروتئین سازنده سلولهای پوست، زردی پی ها، رباط ها و رگهای خونی نقش بسیار مهمی ایفا می کند .
اقدامات پیشگیری
رعایت بهداشت فردی ، عدم استفاده از حوله، لیوان و وسایل غذا خوری دیگران، پرهیز از قرار گرفتن در کوران هوای سرد، شستن دستها با آب و صابون قبل از غذا،استراحت کامل، استفاده از مایعات، غذاهای آبکی و گرم، استفاده از آب میوه، ( لیموترش- پرتغال) و....از عوامل موثر در افزایش مقاومت بدن ، می توان از ورزش نام برد . ورزش در هوای آزاد باعث افزایش بازدهی قلب، تقویت قلب ، افزایش سرعت گردش خون ، تسریع در تأمین احتیاجات بافتهای بدن و دفع سموم از بدن می شود . افراد ورزشکار نسبت به افرادی که ورزش نمی کنند ، از مقاومت بدنی بالاتری برخوردارند.
درمان دارویی
طول مدت بیماری را با درمان نمی توان کوتاه کرد. در صورت وجود تب، سرفه ، سردرد و غیره، داروها فقط در تسکین ناراحتی ها مؤثرند.
