بخاری های بدون دودكش در منازل ممنوع!
مسئول آموزش مركز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشكی كشور، نسبت به خطر استفاده از بخاری های بدون دودكش در محیط های بسته، به ویژه اتاق خواب ها هشدار داد و با بیان این كه علایم مسمومیت با گاز CO در مراحل خفیف شبیه علایم آنفلوآنزا است، گفت: علایم مسمومیت با منوكسیدكربن ممكن است به دلیل عدم امكان شناسایی این گاز در محیط با آنفلوآنزا اشتباه گرفته شود. بنابراین اگر در محیطی بسته همه افراد علایمی شبیه آنفلوآنزا را نشان می دهند باید خطر مسمومیت با گاز CO جدی گرفته شده و به منظور تهویه هوا و اكسیژن رسانی درها باز شود.
دكتر صفیه عشوری مقدم در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان ایسنا، با اشاره به حوادث احتمالی ناشی از فصل سرما از جمله مسمومیت با گاز CO و مخاطراتی مانند سوختگی، برق گرفتگی و آتش سوزی های ناخواسته به دلیل استفاده از شیوه های نادرست وسایل گرمایشی، بر ضرورت رعایت نكات ایمنی به منظور جلوگیری از این حوادث تاكید كرد و در توضیح علت ایجاد گاز CO و مرگ ومیرهای ناشی از آن، گفت: اغلب علت ایجاد این گاز، سوخت ناقص است. به این ترتیب با روشن شدن وسایل گرمایشی در محیط های بسته، سوخت ناقص و عدم برخورداری از تهویه مناسب، اكسیژن محیط مصرف می شود.
وی با بیان این كه مونوكسید كربن گازی بی رنگ و بی بو است و با استنشاق و استفاده از حواس پنجگانه قابل احساس نیست، ادامه داد: قدرت اتصال مونوكسید كربن با هموگلوبین خون حدود 200 برابر بیشتر از اتصال اكسیژن با هموگلوبین است و به این ترتیب با تركیب مونوكسیدكربن با خون، اكسیژن رسانی كافی به بدن صورت نمی گیرد. بر این اساس حتی مقادیر كم مونوكسید كربن نیز می تواند بسیار خطرناك و كشنده باشد.
دكتر عشوری مقدم بر وجود دریچه‌های اطمینان كوچك در حاشیه پنجره‌ها همزمان با فصل زمستان و روشن شدن بخاری ها تاكید كرد و گفت: در صورت استفاده از وسایل گرمایی مانند بخاری و شومینه، نباید تمامی روزنه های جریان هوا در منزل و به ویژه اتاق خواب مسدود شود. سیستم های گرمایی مانند بخاری، دودكش، آبگرمكن و ... باید سالانه به وسیله كارشناس متخصص بازرسی شوند. دودكش بخاری و آبگرمكن باید از نظر وجود انسداد در مسیر خروجی به طور مثال لانه سازی پرندگان و سایر موارد، قبل از راه اندازی بخاری بازرسی و پاك سازی شود.
وی در این باره ادامه داد: همچنین دقت و توجه به داغ بودن دودكش بهترین آزمایش سلامت دودكش است، اگر لوله دودكش بخاری سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودكش است كه در این صورت باید ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازكردن قسمتی از در یا پنجره، تهویه در محیط ایجاد شود. داشتن كلاهك مخصوص برای دودكش در پشت بام‌ها برای جلوگیری از عدم بروز خاموشی بخاری و به دنبال آن انتشار گاز منوكسید كربن اهمیت بالایی دارد.
وی نسبت به خطر استفاده از بخاری های بدون دودكش در محیط های بسته و به ویژه اتاق خواب‌ها هشدار داد و با اشاره به استفاده از شومینه به عنوان وسیله گرمایشی منازل، افزود: حتی استانداردترین شومینه‌ها نیز ممكن است نتوانند انرژی گرمایشی كافی را برای محیط ایجاد كنند. در مجموع در ازای مقدار سوختی كه برای گرم كردن منازل توسط شومینه مصرف می شود، انرژی كافی گرمایی به دست نمی آید. به این ترتیب مصرف سوخت بیشتر به منظور ایجاد گرمای بیشتر ممكن است سوخت اكسیژن و ایجاد آلودگی در فضا را به دنبال داشته باشد. بنابراین در صورت عدم برخورداری از تهویه مناسب و مشكل داشتن دودكش‌ها، خطر مسمومیت با CO در استفاده از شومینه برای گرم كردن منازل بیشتر است.
دكتر عشوری مقدم، نسبت به خطر ماشین روشن در پاركینگ های دربسته هشدار داد و گفت: در صورت روشن بودن ماشین امكان ایجاد مسمومیت با گاز CO در پاركینگ‌های دربسته نیز وجود دارد.
وی با اشاره به علایم مسمومیت با گاز CO گفت: علایم این مسمومیت بسته به شدت مسمومیت متفاوت است. علایم اولیه این نوع مسمومیت در مراحل خفیف، مشابه علایم آنفلوآنزا بوده و علایمی مانند كرختی و گرفتگی بدن، التهاب مخاط بویایی و آبریزش خفیف بینی را به دنبال دارد. این علایم ممكن است به دلیل عدم امكان شناسایی این گاز در محیط، با آنفلوآنزا اشتباه گرفته شود. بنابراین اگر در محیطی بسته همه افراد علایمی شبیه آنفلوآنزا را نشان می دهند باید خطر مسمومیت با گاز CO جدی گرفته شده و به منظور تهویه هوا و اكسیژن رسانی درها باز شود.
دكتر عشوری مقدم، سردرد، تهوع و كاهش هوشیاری را از علایم شدید مسمومیت با گاز CO عنوان كرد و افزود: این علایم ممكن است آن قدر سریع رخ دهد كه فرد نتواند واكنشی را نسبت به آن نشان داده و وارد فاز كما و در نهایت مرگ شود.
وی با تاكید بر تماس سریع با اورژانس 115 و نیروهای امدادی در افراد مشكوك به مسمومیت با منوكسیدكربن ادامه داد: همچنین لازم است هر كسی كه در فضای بسته قرار دارد، حتی افرادی كه ظاهرا علایمی ندارند، از فضای آلوده خارج شده و در فضای باز قرار گیرند. یقه پیراهن و لباس‌های تنگ افراد مسموم نیز لازم است باز شده و از ازدحام و شلوغی در اطراف این افراد خودداری شود.
دكتر عشوری مقدم به افراد جامعه توصیه كرد كه در اولین فرصت نسبت به آموزش كمك های اولیه و آموزش احیا اقدام كنند و در ادامه گفت: در مسمومیت با گاز CO لازم است كه اگر فرد مسموم بیهوش است تنفس او توسط فرد آموزش دیده بررسی و در صورت لازم عملیات احیا آغاز شود و منتظر رسیدن نیروهای امدادی باشند.
*مطالب مرتبط:
مراقب مسمومیت با گاز مونوکسید کربن باشید
بخاری‌های غیراستاندارد کشنده اند
مسمومیت کشنده با گاز مونواكسیدكربن در خانه
هر سال هزار نفر از مسمومیت می‌میرند
رسانه‌ها مقصرند؟ هم بله، هم نه!
بخش تغذیه و سلامت تبیان
