نسیم تغییر در سینمای جهان
صنعت سینما و به ویژه هالیوود تغییراتی تازه را تجربه می‌كند. قراردادهای جدید بین‌المللی، همكاری‌های مشترك بین كشورهای مختلف جهان را افزایش داده و همین امر چالش‌هایی را در دل كمپانی‌های بزرگ فیلمسازی برانگیخته است.
این قراردادها و همكاری‌های تازه، در حقیقت نقش سنتی این كمپانی‌ها را به چالش می‌كشد.
به گزارش همشهری ، قراردادهای جدید بین‌المللی، همكاری‌های مشترك بین كشورهای مختلف جهان را افزایش داده و همین امر چالش‌هایی را در دل كمپانی‌های بزرگ فیلمسازی برانگیخته است. این قراردادها و همكاری‌های تازه، در حقیقت نقش سنتی این كمپانی‌ها را به چالش می‌كشد. روز نوزدهم ماه نوامبر شركت مستقل فیلمسازی پلانB متعلق به برادپیت، یك قرارداد جدید همكاری با شركت هندی‌تبار رلیانس امضا كرد؛ شركتی كه لقب غول رسانه‌ای را گرفته است. این دو با همكاری یكدیگر بازی مشهور ویدئویی «تهی تاریك» را تبدیل به یك فیلم سینمایی می‌كنند؛ فیلمی كه قرار است دنباله‌هایی هم داشته باشد. در همین زمان، رلیانس قرارداد همكاری دیگری را با شركت ایمجین اینترتینمنت امضا كرد كه ران هاوارد فیلمساز، مدیر آن است. همكاری مشترك سینمایی این دو با هم یك فیلم كمدی به نام «موفوس»است.
زمانی كه شركت‌هایی مثل ایمجین و اسپای‌مگس و تهیه‌كنندگان مستقل و منفردی مثل پیت، جورج‌كلونی و تام‌هنكس، كریس كلمبوس و جولیا رابرتز هر یك پروژه‌های خاص سینمایی خود را دارند، هنرمندان و تهیه‌كنندگان سینما در آسیا، هند، اروپا، خاورمیانه و حتی آفریقا به آنها چراغ سبز همكاری‌های مشترك نشان می‌دهند. هر یك از این نام‌ها را می‌توان یك نام هالیوودی قلمداد كرد،ولی فعالیت‌های آنان چندان رنگ و بوی هالیوودی ندارد. در طول 18ماه گذشته حداقل 5 شركت و كمپانی رسانه‌ای غیرهالیوودی، قراردادهای همكاری مشترك با تعدادی از استعدادهای هالیوودی امضا كرده‌اند. گفته می‌شود طی چند ماه آینده، حداقل 4شركت فیلمسازی دیگر هم به این جمع اضافه می‌شود.
نكته‌ای كه خیلی‌ها به آن اشاره می‌كنند و كاملا هم درست است، این است كه سرمایه‌گذاری‌های خارجی در هالیوود، به هیچ وجه چیز تازه‌ای نیست. كمپانی یونیورسال دوبار و در سال‌های مختلف توسط شركت‌های خارجی اداره می‌شد و شركت سونی هم كه نیازی به توضیح ندارد، اما فرق سرمایه‌گذاری‌های تازه با اقدامات قبلی این است كه این موج تازه هجوم پول و سرمایه بین‌المللی به سمت هالیوود، با هدف‌گیری خاصی همراه است. ضمن تمركز روی نیروهای واقعا مستعد، این پروژه‌های جدید روحیه و حال‌وهوایی بین‌المللی و فراملیتی دارند. بی‌دلیل نیست كه بسیاری از تحلیل‌گران سینمایی می‌گویند قراردادهای جدید كاری هالیوودنشینان با شركای خارجی، كمپانی‌های فیلمسازی را دور می‌زند و قرار بر این است كه حرف‌های تازه‌ای در دل محصولاتی كه تولید می‌شود، زده شود.
در عین حال، سرمایه‌گذاران خارجی به صورت مشخص روی این نكته پای می‌فشارند كه می‌خواهند مستقیما با خود ستارگان سینما و فیلمسازان روبه‌رو شده و كار كنند و هدفشان امضای قرارداد با كمپانی‌های فیلمسازی نیست. همچنین این سرمایه‌گذاران نمی‌خواهند پس از پرداخت پول در حاشیه قرار گیرند و فقط در تیتراژ پایانی نام آنها ذكر شده و از آنها تشكر شود. در عین حال، آنها فقط خواهان تقسیم عادلانه سود حاصل از فروش فیلمها هم نیستند. سرمایه‌گذاران خارجی می‌خواهند در تمام مراحل تولید فیلم همكاری و دخالت داشته باشند و به ازای پولی كه پرداخت می‌كنند دیدگاه‌هایشان هم مورد توجه قرار گیرد.
تازه‌واردان این رشته می‌خواهند این نكته را كاملا روشن كنند كه قصد از میدان به‌دركردن دیگران را ندارند. آنها می‌خواهند كمپانی‌های فیلمسازی نقش شریك و همكار آنها را در سرمایه‌گذاری فیلمها بازی كنند و نه نقش یك رئیس را. به همین دلیل، این تهیه‌كنندگان تازه‌وارد خواهان حضور تعداد بیشتر نیروی مستعد و خلاق در پروسه كاری خود هستند، از همین رو آنها از حضور كسانی مثل مكدانلد در كمپانی دریم‌وركز، هاوارد در یونیورسال و پیت در پارامونت استقبال می‌كنند.
هدف سرمایه‌گذاران خارجی چیزی بیشتر از كسب امتیاز توزیع محصولاتشان در سرزمین مادری است. آنها تلاش دارند از اولین مراحل كار كنترل خود را روی همه چیز حفظ كنند و با وجود آنكه در سیستم استودیویی كار می‌كنند، اما استقلال عمل خود را داشته باشند. خواسته آنها برابری كامل با طرف مقابل در كاری است كه دارند با یكدیگر به صورت مشترك انجام می‌دهند. به این ترتیب، آنها دارند كم‌كم به صورت غول‌های بزرگی درمی‌آیند كه صحنه را در دست خود دارند و بازیگر نقشی نیستند كه از سوی كمپانی‌های بزرگ فیلمسازی به عهده‌شان واگذار شده است. حرف دیگری كه این گروه جدید سرمایه‌گذاران مطرح می‌كنند این است كه با پول آنها، قصه‌هایی روی پرده سینما تعریف شود كه به مردم سرزمین آنها هم مربوط می‌شود و اهالی این كشورها هم می‌توانند ارتباط خوب و نزدیكی با آن قصه‌ها برقرار كنند.
حاصل كار تا به اینجا خوب و قابل قبول بوده است. برای مثال شركت رلیانس از ماه می2008 كه فعالیت‌های سینمایی‌اش را شروع كرد تا به امروز توانسته قراردادهای خوبی امضا كند. از آن زمان تا به حال، این شركت با حدود 20پروژه متفاوت همكاری داشته و برای سال جدید میلادی بین 2 تا4 فیلم سینمایی را جلوی دوربین می‌برد. هدف این شركت گسترش فعالیت‌های هنری خود طی چند سال آینده است.
كمپانی‌های فیلمسازی هنوز فیلم‌های پرهزینه و پر سروصدا تولید می‌كنند و هنوز هم هنگام تولید آنها، در كار فیلمسازان مداخله می‌كنند. اما سرمایه‌گذاری‌های مستقل تهیه‌كنندگان خارجی خیلی هم شامل تولید اینگونه فیلم‌های پرهزینه نمی‌شود. این سرمایه‌گذاری‌ها بیشتر روی فیلم‌های هنری و غیرمتعارف بوده است.
اما از آنجا كه تماشاگران بین‌المللی استقبال خیلی خوبی از فیلم‌های پر سروصدا با جلوه‌های ویژه پیشرفته كامپیوتری می‌كنند (همین چند هفته قبل اكشن آخر زمانی «2012» در 10 روز اول نمایش بین‌المللی خود 341میلیون دلار فروش كرد) برخی از فیلمسازان نگران آن هستند كه سرمایه‌گذاری‌های جدید تهیه‌كنندگان مستقل، به آن سمت نیز سرازیر شود و در آینده نزدیك آنها تهیه‌كننده فیلم‌های ژانر اكشن و ماجراجویانه شوند. نكته‌ای كه تعدادی از منتقدان سینمایی به درستی روی آن دست می‌گذارند این است كه فیلم‌های هنری و غیرمتعارف در عین حال كه با هزینه‌های بالایی تولید می‌شوند، شانس زیادی در جدول گیشه نمایش ندارند و معمولا از فروش خوبی برخوردار نیستند. اما می‌توان گفت كه حداقل در حال حاضر، قراردادهایی كه بین طرفین امضا می‌شود به شدت جذاب و قابل توجه است.
فیلمنامه‌هایی كه تا به حال برای این همكاری‌های مشترك انتخاب شده، فیلمنامه‌هایی متین و غیرمتعارف هستند كه در صورت ساخت دقیق و خوب، تبدیل به فیلم‌های مطرح و به یادماندنی خواهند شد. استعدادهای هالیوودی هم كه به دنبال سرمایه برای تولید پروژه‌های خاص و غیرمتعارف خود بوده‌اند، حالا شانس و امكان پرورش و تولید آنها را پیدا كرده‌اند. این اتفاق در شرایطی می‌افتد كه بسیاری از كمپانی‌های هالیوودی گفته‌اند قصد ندارند تا سال2010 پول خود را صرف تولید محصولات مستقل سینمایی كنند. بحران اقتصادی سال قبل تاثیر خود را روی صنعت، سینما و كمپانی‌های فیلمسازی هم گذاشت، هرچند كه این تاثیر در رابطه با دیگر واحدهای اقتصادی كمتر بود.
در طول یك سال گذشته، سیستم استودیویی، خودش را با یك رقیب سرسخت و پرقدرت رودررو دیده است. تهیه‌كنندگان خارجی نه فقط پول و سرمایه دارند، بلكه صاحب امكانات فنی و تكنیكی هم هستند. در دست داشتن این امكانات و قابلیت‌های فنی، آنها را از امكانات تكنیكی كمپانی‌های بزرگ فیلمسازی بی‌نیاز می‌كند. وجود سیستم توزیع اینترنتی هم كار بازاریابی بین‌المللی برای محصولات سینمایی را راحت‌تر كرده است.
اهل فن می‌گویند عصر دیجیتال به معنای معجزه در انجام تمام كارهاست. به همین دلیل است كه شركت‌های فیلمسازی بین‌المللی استقبال خوب و زیادی از اینترنت كرده‌اند.نسیم تغییرات در هالیوود وزیدن گرفته است. سرمایه‌های خارجی همراه خودشان تفكرات جدیدی را به همراه می‌آورند. این تفكرات نه فقط به نفع سرمایه‌گذاران خارجی است، كه به نفع كمپانی‌های هالیوودی نیز هست. آنها هم از این تغییرات سود می‌برند ولی سود بیشتر متعلق به سینما و هنرمندان غیرمتعارف و سرمایه‌گذاران خارجی است.
همكاری شركت‌های فیلمسازی خارجی‌با مستقل های هالیوود
نكته مهمی كه تحلیل‌گران سینمایی مطرح می‌كنند این است كه قراردادهای همكاری مشترك شركت‌های فیلمسازی خارجی با استعدادهای مستقل هالیوودی به تازگی امضا شده است و بنابراین، هنوز خیلی زود است كه درباره نتیجه كار قضاوت بكنیم. اما نكته‌ای كه همه روی آن اتفاق‌نظر دارند این است كه چالش جدید به نفع هنرمندان بین‌المللی است.
اگرچه فیلم‌هایی كه با حمایت مالی كمپانی‌های هالیوودی ساخته شده و به عنوان فیلم‌هایی هالیوودی به نمایش درمی‌آیند، اما حال‌وهوای كشورهایی كه در سرمایه‌گذاری روی آنها مشاركت داشته‌اند را نیز دارند. نمی‌توان تاثیر فرهنگ این كشورها روی این فیلمها را نادیده گرفت. حضور این فرهنگ‌های مختلف، این فیلمها را در جایگاه ویژه‌ای قرار می‌دهد و در سطح بین‌المللی، ارزش بیشتری را برایشان به ارمغان می‌آورد.مثال‌های زیادی در این رابطه می‌توان زد، از جمله شركت كره‌ای سی‌چی اینترتینمنت یك شركت پرقدرت و بانفوذ است كه گستره فعالیت‌هایش كل قاره آسیا را دربرمی‌گیرد.
این شركت چند هفته قبل یك قرارداد همكاری مشترك با شركت كریس كلمبوس به نام 1942 امضا كرد. هدف این قرارداد یك همكاری 3ساله است كه طی آن باید یك‌سری فیلم پرفروش خانوادگی و جوان‌پسند تهیه شود. مسئولان شركت سی‌چی گفته‌اند درهای این شركت به روی تمام فیلمسازان خارجی باز است. شركت ان ایمیجینیشن مستقر در ابوظبی ماه گذشته یك قرارداد همكاری 20میلیون دلاری با مكدانلد بست. كمدی خانوادگی «ناهار با اشموك‌ها» با بازی استیوكارل از جمله كارهایی است كه این شركت در آن سرمایه‌گذاری كرده است. این شركت عربی در تولید قسمت سوم «مردان سیاهپوش» هم همكاری خواهد داشت.
تنظیم برای تبیان : مسعود عجمی
