کار غده پروستات در آقایان

پروستات غده‌ای است که جزء دستگاه تناسلی مردانه محسوب می‌شود و ترشحات برون‌ریز دارد که وارد مجرای تناسلی- ادراری می‌ شود.

پروستات، ترشحات قلیایی و شیری رنگ را ذخیره و ترشح می کند که معمولا 25 تا 30 درصد حجم منی را به همراه اسپرم ها و مایع منی‌ تشکیل می ‌دهد. پروستات همچنین دارای عضلات صافی است که به بیرون راندن منی هنگام انزال کمک می ‌کند.

در یک مرد سالم، پروستات کمی بزرگ تر از یک گردو است. پروستات در جلو و کمی پایین‌تر از مثانه قرار دارد و پیشابراه را در زیر مثانه احاطه می‌ کند و می ‌توان در حین معاینه مقعدی آن را لمس کرد.

پیشابراه درون پروستات به نام "پیشابراه پروستاتی"، با دو مجرای انزالی به هم می ‌پیوندد. پروستات به وسیله عضلات کف لگن پوشیده شده است که آن ها نیز در حین فرآیند انزال منقبض می‌ شوند. به علت این محل قرارگیری است‌ که مشکلات پروستات مانند بزرگی، التهاب و عفونت، با توانایی ادرار کردن و عملکرد جنسی مردان تداخل می ‌کند.

کارکرد ترشحی

پروستات از هزاران غده کوچک تولید کننده ی مایع تشکیل شده است. به طور خاص پروستات یک غده برون‌ریز است. از این لحاظ به آن به یک غده برون ‌ریز می‌ گویند که مواد ترشحی آن، از راه مجراهایی به بیرون از بدن می ‌ریزند. غده‌های عرقی نمونه دیگری از غدد برون‌ ریز هستند.

مایعی که پروستات تولید می‌ کند، یک سوم مایع منی را تشکیل می ‌دهد.‌ مایع منی اسپرم را حمل و تغذیه می‌کند. اینمایع تولید شده به همراه اسپرم در کیسه‌ های منی ذخیره می‌ شود.

کیسه‌های منی (وزیکول سمینال) در میان راست روده و مثانه، و چسبیده به مثانه قرار دارند و به مجاری انزالی باز می‌شوند.

ترشحات کیسه منی غنی از فروکتوز (یک قند به عنوان منبع انرژی اسپرم)،‌ پروستاگلاندین‌ها (شکلی از اسیدهای چرب) و پروتئین‌ها هستند که باعث می ‌شوند مایع منی در واژن زن منعقد شود.

ترشحات پروستات غنی از کلسیم، روی، ویتامین C، اسید فسفاتاز، آلبومین و آنتی ‌ژن اختصاصی پروستات (PSA) هستند.

ترشحات پروستات دارای بالاترین غلظت ویتامین C نسبت به هر بافت دیگری در بدن انسان است. دانشمندان دقیقا نمی ‌دانند که چرا این گونه است، ولی تصور می ‌کنند شاید این غلظت بالا، نقشی در تولید مثل داشته باشد.

روی نیز در غلظت ‌های بالا در ترشحات پروستات یافت می‌ شود. روی یک ماده ضدعفونی ‌کننده‌ است و دانشمندان معتقدند در مقابله با پروستاتیت (التهاب پروستات) باکتریایی نقش دارد.

کارکرد عضلانی

اسپرم درون بیضه‌ ها تولید می ‌شود و بعد وارد مجاری پیچ ‌در پیچی به نام "اپیدیدم" می ‌شود و در آن جا بالغ می ‌‌شود. سپس از طریق دو مجرای کوچک عضلانی به نام "وازدفرانس" به کیسه‌ های منی می ‌رسد. در هنگام انزال، عضلات دیواره کیسه‌ های منی و نیز پروستات منقبض می ‌شوند و محتویات خود را به درون دو مجرای انزالی می ‌ریزند. این دو مجرای انزالی با عبور از میان پروستات، به پیشابراه پروستاتی می ‌ریزند و نهایتا این محتویات، از طریق آلت تناسلی از بدن خارج می شوند.

مایع منی هم اسپرم را تغذیه می‌کند و هم به علت داشتن خاصیت قلیایی، اسپرم را از آسیب محیط اسیدی واژن زن حفاظت می ‌کند.

آنتی‌ژن اختصاصی پروستات (prostate-specific antigen)

پروستات پروتئینی را تولید می‌ کند که آنتی‌ ژن اختصاصی پروستات (PSA) نامیده می ‌شود. این پروتئین وارد مایع انزالی می ‌شود و در زمان مناسب، به حفظ حالت مایع منی کمک می ‌کند و مانع لخته شدن آن می ‌شود.

پس از انزال و وارد شدن منی به دستگاه تناسلی زن، سیستم لخته ‌کننده به کار می ‌افتد و منی به یک ژل تبدیل می‌ شود که به گردن رحم می ‌‌چسبد. اما در عرض 15 تا 30 دقیقه آنزیم PSA این لخته را حل می ‌کند و اسپرم‌ ها آزاد می ‌شوند تا به درون رحم شنا کنند.

این عملکرد به طور واضح به تولید مثل کمک می ‌کند،‌ زیرا اسپرم را در بهترین موقعیت برای بارور کردن تخمک قرار می‌ دهد.

میزان این پروتئین را می ‌توان در خون نیز اندازه گرفت. آزمایش سنجش میزان این ماده در خون، برای شناسایی سرطان پروستات مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

تاثیر بر جریان ادرار

پروستات علاوه بر نقشی که در تولید مایع انزالی دارد، در کنترل جریان ادرار نیز موثر است. پروستات پیشابراه را در فاصله مثانه تا آلت تناسلی احاطه می ‌کند. انقباض رشته‌ های عضلانی در پروستات می ‌تواند جریان ادرار را آهسته کند.

اگر پروستات متورم یا بزرگ ‌شود، مثلا در بزرگی خوش ‌خیم پروستات، به مشکلات ادراری منجر می‌ شود.

همشهری آنلاین