از کوره در نرو
اصولا همه ما در طول زندگی بر اساس شیوه‌ای که زندگی می‌کنیم به یک سری عادات خوب و بد مبتلا می‌شویم. شاید در گذر سال‌های زندگی، خود ما متوجه رفتارهای عادتی بدمان بشویم و یا به خاطر بازخورد اطرافیان آن را بفهمیم که مثلا: «تو خیلی زود عصبی می‌شوی!»، «خیلی بیش از حد حساسی!» و... تا وقتی که باور نکنیم و نپذیریم که این عادت بد در ما وجود دارد، موفق به ترک آن نمی‌شویم. برخی افراد به علت عدم واقع‌بینی و یا به خاطر ترس‌های شخصیتی خود، شهامت مواجه شدن با خودشان را ندارند و نمی‌توانند از سیکل معیوب این عادت‌ها رها شوند. قدم اول برای رفع عادت‌های بد، آگاهی یافتن است. خیلی سخت نیست، فقط کافی است وقتی دیگران مکرر در مکرر به ما می‌گویند که فلان عادت را داری، آن را باور کنیم و در خلوت خود بگوییم که مگر می‌شود این همه آدم از روی دشمنی چنین بازخوردی به من بدهند؟ بهتر است خودم را توجیه نکنم. راست می‌گویند من بیش از حد حساس‌ام یا بیش از حد عصبی می‌شوم و این یعنی میل داشتن به ترک عادت. بعضی‌ها معتقدند فلان عادت بد را دارند اما این رفتار یا عادت خاص به قول خودشان کار‌راه‌انداز است.
برخی می‌گویند که من خودم می‌دانم که خیلی حساس‌ام و مته به خشخاش می‌گذارم اما این موضوع همیشه به نفع من است و دیگران در رفتار با من بیشتر مراعات می‌کنند. همسر خانم مریم هم چون در گذر هفت سال زندگی مشترکش بازخورد خوبی از این عادت بدش گرفته، قطعا تمایلی به ترک آن ندارد. همیشه به یاد داشته باشید اگر یک رفتار بد تقویت شود، تکرار هم می‌شود. خانم مریم در بخشی از نامه‌شان (که در خلاصه «قصه از کجا شروع شد» قید نشده) اشاره کرده بودند که در اوایل زندگی، وقتی همسرم فحش می‌داد و از کوره در می‌رفت، یک بار به این لجباری و شی پرت کردنش خندیدم؛ همین خنده‌ای که خانم مریم شاید ناخواسته و شاید هم از روی تعجب داشته‌اند می‌تواند زمینه تقویت آن عادت بد را ایجاد کرده باشد.
حواسم باشد به نقطه جوش نرسم که اگر میزان آدرنالین خون من بالا برود، مدیریت خشم از کنترلم خارج خواهد شد. بهتر است یک لیوان آب بخورم یا از فضای موجود خارج شوم.»
متاسفانه امروزه رایج‌ترین عادت بد در میان مردم عدم مدیریت خشم است. راه‌حل برای رفع این عادت بسیار بد آن است که شما به عنوان طرف مقابل (همسر، دوست و یا حتی همکار چنین شخص بددهنی) باید هر بار که چنین الفاظی را می‌شنوید، بگویید: «مودب باش!» و حتی اگر ثانیه‌ای بعد دوباره فحش جدیدی به نشانه شوخ‌طبعی‌اش داد، بگویید: «لطفا مودب باش!» انگار که مثلا سوزن دستگاه گرامافون روی این جمله قفل شده باشد و او از شما فقط همین جمله را می‌شنود. مطمئن باشید گام به گام به سمت شکل‌دهی رفتار مثبت و ترک این عادت سوق داده می‌شود. اگر شما به این باور رسیده‌اید که یک عادت بد مثلا از کوره رفتن دارید می‌توانید طی چند مرحله آن را ترک کنید. پس از شهامت مواجه شدن و سپس میل ترک عادت، قدم سوم آن است که بدانید نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود و باید خود را برای تحمل یک دوره سخت آماده کنید. ما همیشه در زندگی برای رسیدن به یک چیز خوب مجبوریم سختی و تلخی رسیدن به آن را تجربه کنیم. باید برای ترک عادت بد و لذت بردن از زندگی سالم و اصلاح روابط خود با دیگران آماده تحمل تنگناها شوید.
قصه از کجا شروع شد؟
سال‌هاست که دارم با این مرد عصبی زندگی می‌کنم. هر بار که به یک دلیلی عصبی می‌شود باید خودم را از جلوی چشمش مخفی کنم تا مورد اصابت فحش‌ها و اشیایی که پرت می‌کند قرار نگیرم. جالب اینجاست که بعد از این توفان خشم، مرا صدا می‌کند و با خونسردی می‌گوید: «چرا اخم کردی؟ چی شده؟ هر کسی یک عادتی دارد. من هم 10 دقیقه یا یک ربع عصبی می‌شوم و بعدش خوب می‌شوم. این مدت دور و بر من نباش تا آرام شوم.» جالب اینکه اصلا مسوولیت رفتارش را نمی‌پذیرد. من واقعا خسته شده‌ام. به نظر شما وقتی پسرم بزرگ‌تر شود، از یک چنین پدری چه
گویی خواهد گرفت؟ وظیفه من به عنوان یک مادر چیست؟
به راستی چگونه می‌توانیم عادت‌های بدی را که به آن مبتلا هستیم از زندگی خود پاک کنیم؟ این سوالی است که با دکتر بدری‌السادات بهرامی در میان گذاشته‌ایم و پاسخ را از او گرفته‌ایم.
چگونه از کوره در نرویم؟!
1- در کمین‌گاه خشم خود بنشینید تا بتوانید نسبت به کمترین میزان حس خشم‌تان حساس شوید. با تمرین می‌توان از روی حالات خود و تغییرات جسمی متوجه شد که در حال عصبی شدن هستیم و با خود بگوییم: «این موضوع داره حرص منو درمی‌آره! آدرنالین خونم به من می‌گوید که به تپش قلبم و نفس کشیدن‌های تندتند و حتی سفت شدن ماهیچه‌های بدنم توجه کنم! حواسم باشد به نقطه جوش نرسم که اگر میزان آدرنالین خون من بالا برود، مدیریت خشم از کنترلم خارج خواهد شد. بهتر است یک لیوان آب بخورم یا از فضای موجود خارج شوم.»
2- برای ترک این عادت باید موضوعاتی را که موجب برانگیختن خشم‌تان می‌شود بشناسید و طوری رفتار کنید که از کشیده شدن به سمت آن موضوعات پیشگیری شود. مثلا اگر پاشنه آشیل شما صحبت در مورد مادرتان است، می‌توانید در صورت صمیمیت با طرف مقابل به او بگویید من راجع به مادرم کمی حساس‌ام. در صورتی که چنین صمیمیتی بین شما نیست یا حس می‌کنید از این صحبت شما سوءاستفاده کنند خودتان به طریقی بحث را به جایی بکشید که از آن موضوع ناراحت کننده دور شوید و به این طریق درجه خشم شما فروکش کرده و دوباره به صفر و یا درجه‌ای که کنترل آن را دارید خواهد رسید.
3- بعضی چیزها می‌توانند به شما کمک کنند و کارتان را آسان نمایند؛ مثلا موقعیت‌های زمانی، موقعیت‌های مکانی و حتی ارتباطی می تواند شرایط را برای تمرین آرامش آسان کند درمورد ارتباط خود می‌توانید به منظور تسهیل کار، مدتی را با یک آدم صبور یا با کسی که احساس می‌کنید قدرت کنترل رفتارش شما را مجذوب کرده طرح دوستی بریزید. قطعا او می‌تواند این تغییر عادت را برای شما راحت‌تر کند. فضای ارتباطی جدید و ترک افرادی که نه تنها این عادت بد شما را بد نمی‌دانستند، بلکه به گونه‌ای مشوق شما بوده‌اند، می‌تواند بسیار موثر باشد.
4- در مواقع عصبانیت با اندکی تامل علت تحریک پذیری را کشف کنید. گاه باید مقداری زمان بگذارید و از میان عوامل مختلف علت واقعی و اصلی را پیدا کنید. پس از تامل میزان خشم را با میزان و اهمیت علت آن تطابق دهید . و به این نتیجه برسی که با تغییر نگرش و یا تفسیر های ذهنی می توان خود را آرام تر نمود . و علت خشم به این اندازه ارزش خشم موجود را ندارد.
سلامت همراه با اضافات
تنظیم برای تبیان: کهتری
مقالات مرتبط
