تبعید امام محمّد باقر علیه السلام از مدینه به شام

وجود پربرکت امام محمّدباقر علیه السلام و تشکیل حوزه ی علمیّه و تربیت دانشمندان اسلامی و زنده کردن فقه تشیّع و به جریان انداختن خطّ فکری شیعه، و روش و حرکات مستقلّ او در مدینه، گرچه جنگ گرم و مبارزه ی علنی با دستگاه طاغوتی هشام بن عبدالملک (دهمین خلیفه ی اموی) نبود ولی همه ی آن برنامه ها نشانگر رویارویی جدّی امام علیه السلام با دستگاه طاغوتی محسوب می شد. سرانجام هشام نتوانست وجود آن حضرت را تحمّل کند، از اینرو تصمیم گرفت او را از مدینه به شام تبعید نمایند.

ماموران حکومتی، امام محمدباقر علیه السلام و فرزند بزرگوارش حضرت صادق علیه السلام را به اجبار از مدینه به شام آوردند. هشام که در شام، و کاخ مخصوص خود بود، به درباریان رو کرد و گفت: «محمّد بن علی (امام باقر علیه السلام) را نزد من می آورند، وقتی که دیدید او را سرزنش کردم، گوش فرا دهید، همین که سکوت نمودند، شما یکی یکی پشت سر هم او را سرزنش نمایید». برای آنکه به امام باقر علیه السلام اهانت شود، به دستور هشام سه روز، حضرت را پشت کاخ نگه داشتند و اجازه ی ورود ندادند.

ورود امام باقر علیه السلام به کاخ هُشام

پس از سه روز به امام علیه السلام اجازه ی ورود دادند، هنگامی که آن حضرت به کاخ هشام وارد گردید، با دست به همگان اشاره کرد و فرمود: «سلام بر شما باد». و سپس بی آنکه مانند سایرین اجازه بگیرد، نشست. هشام که خشمگین شده بود رو کرد به امام علیه السلام و با بی ادبی گفت: «ای محمّد بن علی! همیشه مردی از میان شما خاندان، موجب اختلاف بین مسلمانان شده و آنها را به سوی خود دعوت کرده و مردم از روی بی خردی و کم فهمی، گمان برده اند که او امام و رهبر است....» آنگاه هر یک از درباریان با گفتار توهین آمیز خود، امام علیه السلام را سرزنش کردند.

در این هنگام آن حضرت برخاست و فرمود: «ای مردم! کجا می روید، شیطان می خواهد شما را به کجا بیندازد؟ خداوند به وسیله ی ما گذشتگان شما را هدایت کرد، و هدایت آیندگان شما نیز به وسیله ی ما ختم می گردد.

اگر شما دارای سلطنتی زودگذر هستید، ما حکومتی جاودانه داریم که بعد از ما سلطنتی نباشد، زیرا سرانجام نیک از آنِ ما است».

سرانجام، هشام که از کرده ی خویش پشیمان شده بود و از شورش مردم می ترسید، دستور داد تا امام باقر علیه السلام را به مدینه باز گردانند.

برگرفته از کتاب "حضرت محمدبن علی باقر سلام الله علیه"

انتشارات: شرکت سیمای نور کوثر

تنظیم: بخش کودک و نوجوان