صنایع دستی دزفول، تاریخی دیرپا
سابقه صنایع دستی را در دزفول باید از زمانی بدانیم كه مهارتهای فردی با استفاده از اندیشه و خلاقیت، دستان پرتوان و سواد اولیه، انسان را به ساخت وسایل مورد نیازش وادار كرد.بر حسب نوشتههای پروفسور گیرشمن، در 5000 سال قبل از میلاد در كوههای شمال خوزستان مردمانی زندگی میكردند كه با فن سفالگری و بافندگی آشنایی داشتهاند.
با توجه به این كه كوههایی كه در موقعیت جغرافیای شهرستان دزفول قرار دارند جزو كوههای مذكور میباشند به رایج بودن این گونه مهارتها كه امروز به آنها صنایع دستی گفته میشود پی خواهیم برد.
این مصنوعات روزگاری مصرفی بودند و سپس برای معاملات پایاپای استفاده شدند و در نهایت به عنوان شغل و حرفه درآمدند.راستههای متعدد در بازار قدیم، نام برخی محلهها، مساجد و القاب خانوادگی شهروندانی كه از پیشههای صنایع دستی اقتباس گردیده، نشان از غنا و توانمندیهای صنایع دستی این شهرستان است. با اندكی تامل در پیشینه این مشاغل در دزفول به قریب 60 حرفه پی خواهیم برد كه جمعیتی حدود یك ششم شاغلان و كاسبكاران روزگار خود را در این شهر شامل بوده است.
صاحبان این حرفهها تولیدكنندگان كلیه مصنوعات مورد نیاز مردم این خطه اعم از پوشاك، لوازم خانه، وسایل زندگی، تجهیزات و ابزار پیشهوران بودهاند. به طور كلی آنچه در منزل، مسجد و محل كسب مورد بهرهبرداری قرار میگرفت توسط صنعتگران صنایع دستی دزفول ساخته میشد. هیچ كالایی برای مصرف مردم به این منطقه وارد نمیشد بلكه دزفول تامینكننده كالاهای مورد نیاز شهرهای اطراف و استانهای همجوار بوده است. حتی كالاهایی به هندوستان و اروپا و مقنعه و سفال به كشورهای عربی حوزه خلیج فارس صادر میگردید.
باید خاطرنشان كرد انواع حرفههای صنایع دستی از گذشته تا به امروز در این شهرستان بافتههای اداری، بافندگی سنتی، نمدمالی، سفالگری، فلزی و آلیاژی، زیورآلات سنتی، سنگتراشی، كاشی، شیشهگری، خراطی، ریزهكاری چوب، محصولات حصیری، فرآوردههای چرم و پوست، بافتنی، قلمزنی، معرقكاری، چاپهای سنتی و سایر فرآوردههای دستی است.
گستردگی حرفهها در این شهرستان چنان بوده كه از 24 گروه طبقهبندی در كل كشور، دزفول در 18 گروه قریب 60 نوع حرفه داشته است. نام محلهها، مساجد، مكانها و القاب مشهور تاییدی است كه این ادعا را به سندی زنده مبدل میسازد. تعدد رشتهها و كثرت صنعتگران موجب گردید تا دزفول به عنوان قطب صنایع دستی استان خوزستان محسوب شود. علاوه بر آن مصنوعات از چنان كیفیتی برخوردار بودند كه فروش آنها از محدوده جغرافیایی شهرستان و استان گذشته و به دیگر استانها گسیل داده شده و حتی برخی اقلام نیز صادر شدهاند.
منبع: ایسنا