مرگ ار مقدر است ندارم شکایتی

اظهارنظر شاعران انقلاب درباره محمود شاهرخی

خبرگزاری فارس: علی‌رضا قزوه، محمدرضا تركی، حسین اسرافیلی و پرویز بیگی حبیب‌آبادی درباره مرحوم محمود شاهرخی اظهار نظر كردند.

به گزارش خبرنگار فارس، پس از درگذشت محمود شاهرخی شاعر انقلاب، كه صبح یکشنبه در سن 82 سالگی در بیمارستان عرفان از دنیا رفت، برخی از شاعران به اظهار نظر درباره شخصیت و آثار وی پرداختند.

اسرافیلی: تخصص شاهرخی در شعر عرفانی و معرفتی بود

حسین اسرافیلی با بیان اینكه تخصص مرحوم شاهرخی در زمینه شعر عرفانی و معرفتی بود، عنوان كرد: ایشان سال‌ها پاسخگوی مشكلات معرفتی من و هم‌نسلان من بودند و همه ما به نحوی پرورش‌یافتگان مكتب او هستیم.

اسرافیلی، شاعر و منتقد به خبرنگار فارس گفت: مرحوم شاهرخی چیزی قریب به 18 سال در حوزه‌های علمیه نجف و قم تحصیل كرده بودند و همین تحصیلات منظم دینی به ذهن و زبان او تشخص و اعتبار بخشیده بود.

وی با بیان اینكه زنده‌یاد شاهرخی روحی آزاده بود كه در این تنگنای دنیا احساس آزردگی می‌كرد، یادآور شد: ایشان جریان شعر انقلاب را متأثر از خودشان كردند و چه از طریق شعرهایشان و چه از طریق شاگردانشان نحله‌ای آیینی مذهبی در شعر انقلاب ایجاد كردند و این مفاهیم را با یكدیگر پیوند زدند.

وی با اشاره به تأثیر كلاس‌های حافظ مرحوم شاهرخی بر شاعران نسل جوان اوایل انقلاب، توضیح داد: این كلاس‌ها كه به صورت منظم در حوزه اندیشه و هنر آن روزها یا همین حوزه هنری فعلی برگزار می‌شد، ذهن و ضمیر جوان‌ها را برای دریافت و پذیرش مكتب عرفانی ادبیات فارسی مهیا می‌كرد.

اسرافیلی با تأكید بر سیر و سلوك شخصی مرحوم شاهرخی خاطرنشان كرد: به واسطه همان سیر و سلوك و رفتار متشرعانه بود كه امروز آثار ایشان چه آثار منظوم و چه آثار منثورشان مالامال از حقایق ناب اسلامی و مذهبی است.

حسین اسرافیلی با بیان این‌كه مرحوم شاهرخی ید طولایی در شرح موارد عرفانی و معرفت‌شناسی داشتند، گفت: بیش از شعر شاهرخی، تواضع ایشان اهمیت داشت.

عضو شورای سیاستگذاری جشنواره شعر فجر، مثنوی شاهرخی را به سبك و سیاق استاد عمان توصیف كرد و گفت: توانایی ایشان در مفاهیم عرفانی و دینی و معرفت‌شناسی بسیار بود.

اسرافیلی به سوابق مدیریتی شاهرخی در گروه شعر و ترانه تلویزیون اشاره كرد و گفت: ایشان شعرهای زیادی در موضوعات ارزشی و دینی سرودند و مطالب زیادی درباره نقد نوشتند كه سال‌های سال در برنامه‌هایی با عنوان "تا سر منزل خورشید " از رادیو پخش شد.

وی با بیان اینكه زبان و قلم شاهرخی شیوا بود، اظهار داشت: با توجه به انس ایشان با شعر گذشته و الفت ایشان با مفاهیم دینی این دو جنبه شاخص در شعرهای شاهرخی به چشم می‌خورد؛ چه در شعرهای دینی و آیینی و چه در شعرهای ارزشی ایشان درباره امام و شهدا.

قزوه: محمود شاهرخی در روزهای سخت، انقلاب را فراموش نكرد

علیرضا قزوه، شاعر و مدیر مركز تحقیقات زبان فارسی دهلی‌نو، در گفت‌وگو با خبرنگار فارس درباره مرحوم محمود شاهرخی گفت: شاهرخی از چهره‌های ماندگار شعر ماست كه نامش با نام دوستان دیرینش استادان ارجمند مشفق كاشانی و حمید سبزواری گره خورده است و این اساتید به همراه استاد مهرداد اوستا از معلمان راستین شاعران نسل انقلاب به حساب می‌آیند.

وی افزود: همین بزرگواران بودند كه شعر انقلاب را پایه‌ریزی كردند و تا امروز هم به طور جدی و با قدمی استوار در مواضع برحق دفاع از انقلاب ایستاده‌اند و آثارشان نیز شهادت می‌دهد كه آنها در روزهای دشوار و سخت انقلاب و امام و مردم را فراموش نكرده‌اند.

قزوه تأكید كرد: شاهرخی را باید از باسوادترین و متواضع‌ترین شاعران انقلاب دانست.

وی گفت: نام دیوان شاهرخی "از غبار كاروان " خود دلیل روحیه و منش خاكسارانه اوست؛ علاوه بر این وی از چهره‌های تحصیل كرده در حوزه‌های علمیه ایران و نجف بود و علاوه بر ادبیات عرب در عرفان نیز چهره‌ای صاحب نام بود.

قزوه اضافه كرد: عاطفه و زلالی این شاعر به حدی بود كه هرگاه شعری برای كربلا و حضرت سیدالشهدا(ع) خوانده می‌شد بی‌اختیار می‌گریست و من خودم بارها شاهد این زلالی وی بوده‌ام.

این شاعر انقلاب و دفاع مقدس، در پایان یادآور شد: او عمر با بركتی نیز داشت و شعرهایش بخشی از نمونه‌های وزین ادبیات انقلاب اسلامی است. روحش شاد باد.

تركی: شاهرخی در كنار اوستا از بزرگان شعر انقلاب است

محمدرضا تركی، شاعر و استاد دانشگاه تهران نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، درباره شعر و شخصیت مرحوم محمود شاهرخی، گفت: اهمیت شعر ایشان به نگاه عرفانی ایشان است.

وی گفت: مرحوم شاهرخی تسلط خوبی به متون عرفانی داشت و به همین دلیل شعرش سبقه عرفانی دارد و نگاهش عرفانی است.

استاد دانشكده ادبیات دانشگاه تهران تصریح كرد: مرحوم شاهرخی به ادبیات گذشته، هم در نظم و هم در نثر تسلط داشت.

تركی اضافه كرد: ایشان علاوه بر شعر، نثر خوبی هم داشت و اتفاقا نثرش هم عرفانی بود.

وی با بیان اینكه مرحوم شاهرخی حافظه بسیار خوبی داشت، گفت: ایشان هم در علوم قدیمه به خاطر تحصیل در حوزه مهارت داشت و هم متون ادبیات را به صورت جدی و با استادی تمام مطالعه كرده بود.

تركی با بیان اینكه مرحوم شاهرخی ارادت ویژه‌ای به ائمه اطهار داشت، اظهار كرد: وقتی قسمتی از نهج البلاغه را از حفظ می‌خواند اشك در چشمانش جمع می‌شد.

وی درباره شعرهای انقلابی شاهرخی بیان داشت: ایشان از استادان پیشكسوت شعر انقلاب در كنار بزرگانی چون مرحوم اوستا و استاد مشفق هستند و دیگران فراوان از شعر و اخلاق ایشان آموختند.

محمدرضا تركی خاطرنشان كرد: عمده كسانی كه به نحوی با ایشان همراه بودند ارادت خاصی نسبت به مرحوم شاهرخی داشتند و فقدان ایشان برای اهالی ادبیات و عرفان ناراحت كننده است.

بیگی حبیب‌آبادی: نگاه شاهرخی به زندگی عاشقانه و عارفانه بود

همچنین پرویز بیگی حبیب‌آبادی، شاعر در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، گفت: استاد محمود شاهرخی از سال 58 در حوزه هنری حافظ تدریس می كردند و ما آن زمان جوان بودیم و در این جلسات حضور داشتیم ایشان تسلط كاملی در بحث های عرفانی و زبان و ادبیات فارسی داشتند و هر زمانی كه ما اشكالاتی درباره بیت های حافظ، مولوی و سعدی داشتیم با همان اشراف كامل ما را راهنمایی می كردند.

وی افزود: استاد شاهرخی با توجه به اینكه 18 سال از تحصیلات خود را در نجف اشرف گذرانده بودند شناخت زیادی از ادبیات عرفانی داشتند و از طرف دیگر این آشنایی موجب شده بود باورهای دینی در آثار ایشان موج بزند.

بیگی حبیب آبادی در ادامه تصریح كرد: باورهایی آیینی و ادبیات دو جز تفكیك ناپذیر فرهنگ ما به شمار می رودو از قرن چهارم به این سو شعر با باورهای مذهبی آمیختگی دارد و تلمیحات دینی فراوانی كه هست دال بر این موضوع است كه ادبیات ما مشحون و لبریز از همین باورهاست و این باورها و مباحث عرفانی در آثار استاد شاهرخی نیز موج می زد و این نشانه احاطه ایشان به ادبیات و متون دینی است.

این شاعر سپس با اشاره به شرح كتاب مشارق الانوار قیروانی توسط زنده یاد شاهرخی اظهار داشت: این كتاب در موضوع عرفان است كه شرح استاد از آن نشان دهنده توانایی ایشان در حوزه عرفان است.

وی سپس با اشاره به منش اخلاقی زنده یاد شاهرخی خاطرنشان كرد: استاد شاهرخی در منش و روش انسان بزرگواری بود و در حركات، سكنات، رفتار و پندار انسان ممتازی بود و ما در طول سی سال آشنایی با ایشان جز صحت كلام و منش اخلاقی والا چیزی از او مشاهده نكردیم.

بیگی حبیب آبادی در پایان گفت: ایشان همچنین نگاه عاشقانه و عارفانه به زندگی داشتند و در همین اواخر عمر هم ساده زیستی اختیار كرده بودند كه این مساله نشان دهنده خمیر بسیار روشن و پاكی ذاتی ایشان است.

مطالب مرتبط :

ایستاده با قلم

مرغ آه

چون لاله جگر خونم از داغ شقایق ها

مصاحبه با استاد محمود شاهرخی

خبرگزاری فارس

تنظیم:بخش ابیات تبیان