تبیان، دستیار زندگی
كینه به معنای مشكل حل نشده برای فرد است كه می‌تواند جنبه عاطفی داشته باشد یا نیازی برآورده نشده باشد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

زندان های خود ساخته

زندان خود

روانشناس از شخصیت نابالغ کینه‌ای‌ها می‌گوید:

این آتش را تنها بیست‌هزار جفت چشم آدمیان خاموش می‌توانست بکند. کدام آتش؟ آتش کینه. کینه چه کسی؟ آقا محمدخان قاجار که بعد از حمله به کرمان دستور داد سربازانش مردم را از دم تیغ بگذرانند، اموالشان را بگیرند، ناموسشان را بی‌حرمت کنند، به لطفعلی‌خان افسار زنند و ... اما چرا یک آدم به این مرحله می‌رسد که می‌تواند چنین با خودش و بعد با دیگران کند. آدمی که حتی می‌تواند من یا شما باشیم که با کینه از دیگران یاد می‌کنیم. آنچه می‌خوانید  نگاهی است به گذشته و آینده این افراد که آتش کین اول خودشان را می‌سوزاند و بعد در دیگران می‌افتد. با ما همراه شوید....

باید در خانواده آرامش و شرایط مناسب برای افزایش درك ناشی از رفتارهای یكدیگر ایجاد كنیم و ارتباط و تعامل منطقی داشته باشیم.

كینه و تنفر حسی است كه شاید خیلی از ما در مواقع مختلف داشته باشیم اما تعریف این حس و دلیل ایجادش چیست؟ كینه به معنای مشكل حل نشده برای فرد است كه می‌تواند جنبه عاطفی داشته باشد یا نیازی برآورده نشده باشد. مثلا گاهی در ارتباطات اجتماعی، رفتار و واكنش فردی آزارمان می‌دهد. در این شرایط دو حالت ایجاد می‌شود. یا به شكل عقلانی و منطقی ماجرا را برای خود و با طرف مقابل حل می‌كنیم یا اینكه نمی‌توانیم معضل را حل كنیم و به شكل غیرمنطقی، حس خشم درونی نسبت به آن فرد پیدا می‌كنیم. در نتیجه كینه خشم فرو خورده ناشی از مشكل ارتباطی، عاطفی، اجتماعی و... حل نشده است. حساسیت و زودرنجی انسان‌ها متفاوت است. بعضی‌ها زودرنج‌تر و بعضی راحت‌ترند. اینها ویژگی‌های شخصیتی است. انسان‌های رشدیافته كه به بلوغ اجتماعی، عاطفی و شخصیتی رسیده‌اند، می‌دانند چطور مشكلاتشان را حل كنند اما گروهی كه دچار خشم و كینه هستند، انسان‌هایی بدون بلوغ فكری، رفتاری و اخلاقی و ... هستند كه قادر به حل اتفاق‌ها و مشكلات ایجاد شده اجتماعی‌شان نیستند. این گروه منطقی نیستند و معمولا اعتماد به نفس كمی دارند. همین خصلت‌ها در ادامه می‌تواند باعث بروز حس كینه شود.

فرد در تمام مدت دچار بودن به این احساس‌ها، تا زمانی كه بهبود پیدا ‌كند، عذاب می‌كشد و در درازمدت این احساسات سبب رفتارهای خشونت‌‌آمیز، هنجارشكن و گاها بسیار خطرناك و آسیب‌رسان می‌شود.

این حس بیشتر فرد كینه‌جو را آزار می‌دهد یا موجب آزار اطرافیان می‌شود؟

آدم‌های كینه‌ورز بیشتر از آنكه به دیگران آسیب برسانند، خودشان را آزار می‌دهند. كینه‌ورزی شبیه زندانی است كه فرد را اسیر می‌كند. عقده‌ها، گره‌های روانی، كینه‌های درونی و... شبیه زندانبان فرد می‌شوند. فرد در تمام مدت دچار بودن به این احساس‌ها، تا زمانی كه بهبود پیدا ‌كند، عذاب می‌كشد و در درازمدت این احساسات سبب رفتارهای خشونت‌‌آمیز، هنجارشكن و گاها بسیار خطرناك و آسیب‌رسان می‌شود. و حتی امکان دارد آسیب هایی برای اشخاص دیگر به غیر از شخص مورد نظر داشته باشد. در این شرایط فرد كینه‌ورز بیشترین آسیب را به خودش می‌زند و نهایتا بازنده این اتفاق هم خودش است.

خشم

چه راهكارهایی برای برقراری ارتباط درست و ایجاد تغییر رفتار در افراد كینه‌‌جو وجود دارد؟

راه‌حل مساله این است كه فرد به بلوغ فكری، شخصیتی و اجتماعی برسد و اعتماد به نفس كافی در وی ایجاد شود. ما دلایل كینه‌ورزی و خشم باید كاملا شناخته و ریشه‌یابی شود. از سوی دیگر باید از ابعاد مختلف به قضیه دقت شود. همچنین شرایط اجتماعی فرد ناهنجار هم كاملا سنجیده و مساله و معضل برای فرد تحت درمان تحلیل شود. باید در خانواده آرامش و شرایط مناسب برای افزایش درك ناشی از رفتارهای یكدیگر ایجاد كنیم و ارتباط و تعامل منطقی داشته باشیم.

دلایل كمبودها و مشكلات را اعلام كنیم تا اصلا این شرایط به وجود نیاید اما حالا اگر به علت مشكلات مختلف درون خانواده‌ای مثل ناهنجاری‌های رفتاری والدین، تعارضات و درگیری‌ها و یا معضلات بیرون خانواده‌ای و ناشی از اجتماع مثل فاصله طبقات اجتماعی، فقر، گسترش بزه‌های اجتماعی و خدشه وارد كردن به حریم دیگران‌و... خشم‌ها سركوب شده و نهایتا به كینه رسیده است، باید سعی كرد با برقراری ارتباط مناسب، انعطاف‌پذیری فرد را بالا برد و با افزایش محبت و سیراب كردن عاطفی فرد، خصلت بخشش و نوع دوستی را در او ایجاد كرد. در عین حال باید به فرد به دلیل داشتن ویژگی‌های مثبت، اعتماد به نفس داد تا حس کینه به مرور زمان در فرد کینه‌جو از بین برود.

امام علی (ع) : قلب خود را از کینه دیگران پاک کن تا قلب آنها از کینه تو پاک شود*

همچنین لازم است به افراد آموخت که هر کسی در شرایط مختلف ممکن است رفتار های متنوعی را در خود نشان دهد.

هیچ کس نمی تواند خود را بری از اشتباه و خطا بداند و زمینه کجروی برای هر کس امکان پذیر است.

پی نوشت: * 178 - وقال [ع ] : احصد الشر من صدر غیرک بقلعه من صدرک، نهج البلاغه

سلامت با اندکی تصرف

تنظیم برای تبیان: کهتری

مقالات مرتبط

کنترل احساسات بعد از خبری بد

سواستفاده گران عاطفه

چه عینکی بزنیم بهتره

ترک عادت های بد ،تضمینی!

مرکز کنترل در درون شماست

روان شناسی دروغگویی

اگر هنوز بزرگ نشدید

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.