پاسخی برای اختلاف فتوا با رهبری

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در پایان درس خارج امروز خود در مسجد اعظم قم، توضیحاتی را در مورد اختلاف فتاوا در رویت هلال بیان کرد.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی،‌ سه شنبه در پایان درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم گفت: نامه‌ای در خصوص مسأله عید فطر به من نوشتند که ناچارم این مسأله فقهی را امروز بیان کنم. می‌گویند در مسأله عید فطر چه شد که اختلاف بوجود آمد و حتی با این که رهبر بزرگوار انقلاب حکم کرده بودند باز هم جمع زیادی از مراجع این روز را عید فطر اعلام نکردند.

وی افزود: جواب این مساله را خود رهبر معظم انقلاب دادند که سرچشمه آن، اختلاف فتواست؛ برخی فتوایشان این بود که رؤیت هلال با چشم مسلح کافی است.

این مرجع تقلید اظهار داشت: مستند حکم رهبری هم چشم مسلح بود، حال اگر این مستند برای فقیهی قابل قبول نباشد و بگوید هلال باید با چشم عادی دیده شود آن حکم چون مستند به مدرکی است که برای این فقیه حجت نیست آن حکم برای این فقیه حجیت ندارد.

وی ادامه داد: حکم حاکم زمانی حجیت تام دارد که مستندش مخالف نظر حاکم دیگری نباشد، اگر مخالفت وجود داشت آن حکم برای آن فقیه حجت نیست.

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی یادآور شد: برخی به ما ایراد می گیرند شما که با مسائل روز آشنا هستید خوب بود رویت با چشم مسلح را کافی می‌دانستید.

وی خاطر نشان کرد: اگر شما وسایل جدید را در رویت هلال کافی بدانید باید آن را همه جا کافی بدانید یعنی در تمام مسائلی که در فقه رؤیت در آن لازم است استفاده از دوربین، تلسکوپ و میکروسکوپ باید کافی باشد و آن را حجت بدانید و این موضوع نباید تنها در رؤیت هلال ماه منحصر شود.

این مدرس خارج فقه حوزه علمیه قم با اشاره به هفت موضوع فقهی در این راستا گفت: اولین مساله حد ترخص است، اگر شما از ده فرسخی با دوربین، دیوارهای شهر را دیدید و با وسایل امروزی، صدای اذان مؤذن شهر را شنیدید؛ آیا قائل به این می‌شوید که حد ترخص در ده فرسخی است. به هر حال در اینجا رؤیت شرط است.

وی تاکید کرد: تمام بحث در این است که آیا اطلاقات رؤیت عام است و شامل رؤیت با وسیله یا بدون وسیله می‌شود، یا اطلاق، هر دو را در برمی‌گیرد و یا این‌که اطلاقات رؤیت منصرف به رؤیت عادی و معمولی است، ما معتقدیم اطلاق منصرف است.

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی افزود: مسأله دوم، وجود ذرات بسیار ریز خون در شیر است که تنها با میکروسکوب دیده شود؛ اما با چشم عادی قابل رؤیت نیست. آیا در اینجا حکم به نجاست می‌شود یا باید حکم به پاکی شود.

وی ادامه داد: مساله سوم زوال عین نجاست برای طهارت است، اگر عین خون و نجاست زائل شود ولی رنگ آن باقی بماند، می‌گویند وجود رنگ مضر به طهارت نیست؛ در حالی که اگر این رنگ زیر ذربین قرار گیرد ذرات بسیار کوچک چسبنده‌ای در شیء دیده می‌شود، آیا در این صورت حکم به نجاست می‌‌شود.

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در ادامه اظهار داشت: مساله دیگر خونی است که از دندان می آید و در آب دهان مستهلک می‌شود، در این صورت حکم به پاکی آن می‌شود؛ اما اگر با میکروسکوپ آب دهان بررسی شود ذرات بسیار ریز خون در آن دیده می‌شود، اما این که می‌گویند مستهلک شده، دلیلش این است که خون در این صورت از نظر عرف نابود شده است. حال در چنین صورتی هم باید حکم به نجاست آب دهان داد؟

این مرجع تقلید ادامه داد: مساله پنجم به قول برخی فقها، نجاست عرق جنب از حرام است که با آن نمی‌توان نماز خواند، حال اگر شخصی جنب از حرام و عرقش خشک شده بود، می‌شود با آن نماز خواند، در حالی که اگر با میکروسکوپ نگاه کنید ذرات عرق روی بدن دیده می‌شود.

وی در ادامه گفت: در مورد خسوف و کسوفی که تنها با تلسکوپ قابل دیدن است و با چشم عادی دیده نمی‌شود آیا باید قائل به وجوب نماز آیات بود.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی اظهار داشت: بحث هفتم درباره مساله زلزله‌هایی است که ما آن را تشخیص نمی‌دهیم؛ اما ابزار زلزله‌سنج می توانند آن را تشخیص دهند، حال آیا اگر زلزله را مردم تشخیص ندادند و ابزار زلزله سنج آن را تایید کرد، آیا قائل به وجوب نماز آیات برای چنین کسانی هستید.

این مرجع تقلید در پایان گفت: در زمان پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) هم با چشم غیرمسلح نگاه می‌کردند. مساله رؤیت هلال به این سادگی نیست که برای آن اطلاق قائل شویم باید لوازم آن را هم بپذیریم که کار دشواری است.

منبع رسانیوز

تنظیم حسن رضایی