تبیان، دستیار زندگی
یکی از عوامل عقب افتادگی مسلمانان ؛ غرور مسلمین به حقانیت‏خود است كه منشا تحویل دادن میدان دعوت است‏به معاندین و موجب قناعت نمودن به اسلام فردی و ترك امر به معروف و نهى از منكر است
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بلندای اندیشه

 آیة الله میرزا محمد علی شاه آبادی

این‏نوشتار ، از لابه‏لاى كتب یكى از فرزندان حضرت آیت الله العظمی شاه آبادی (ره) پیدا شده كه به خط خود مؤلف است و عنوان این رساله را "شفاء صدور الانام فی توضیح مرام الاسلام" که با اندكى تفاوت در كتاب شذرات المعارف (مقاله اول) به طبع رسیده است . در صفحه اول این گفتار،مولف دانشمند ، تاریخ نگارش  آن را ماه  محرم الحرام 1342 قمری یعنی درست 88 سال پیش  درج كرده‏اند .

این مقاله نشانگر فكر بلند و افق وسیع دید مرحوم آیت الله العظمی شاه‏آبادى است . وى داراى نگرشى حكومتى بوده و معارف اسلامى را از این زاویه مورد توجه قرار داده است، ایشان دراین نوشتار بخوبى علل ضعف جوامع اسلامى را تشریح كرده و راه حل‏هاى آن‏را تبیین كرده است و مى‏توان گفت كه مرحوم آیت الله العظمی شاه‏آبادى در نوشته‏هاى خویش چارچوب یك حكومت و نظام اسلامى منطبق بر شرایط روز را با استفاده از متون و معارف اسلامى بیان كرده است و چه بسا انگیزه امام خمینی در ایجاد حکومت اسلامی نیز بر گرفته از این اندیشه باشد همانگونه که خود امام خمینی (ره) بر اساس نقل آیت الله حاج شیخ نصر الله شاه آبادی  در انتهای دهه 40 و ابتدای دهه  50 تمام سعی خویش در حکومت اسلامی را تخطیطی از جانب مرحوم آیت الله العظمی شاه آبادی (ره)بیان فرموده اند .

یکی از عوامل عقب افتادگی مسلمانان ؛ غرور مسلمین به حقانیت‏خود است كه منشا تحویل دادن میدان دعوت است‏به معاندین و موجب قناعت نمودن به اسلام فردی و ترك امر به معروف و نهى از منكر است

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین . والسلام على محمد و آله الطاهرین، و لعنة الله على اعدائهم اجمعین .

قال الله تعالى: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ» (1)

مدت زمانى است كه ممالك اسلامیه - خاصه پایتخت آن - مبتلا به امراض مزمنه و مهلكه شده، از انتشار عقائد باطله و اخلاق رذیله و افعال قبیحه، به حدى كه نمى‏توان جامعه را نسبت‏به انسانیت داد، فضلا عن الاسلامیة . و روز به روز در شدت و فشار آن امراض است، تا رفته رفته مزاج آن را بالكلیه فاسد و اسمش را مانند رسمش محو نماید، نعوذ بالله منه .

در این موقع، مشاهده مى‏شود كه جمعى از متدینین در مجالس و محافل، اظهار دردمندى و تاسف بر اسلام مى‏نمایند، ولى غافل از اینكه باید درد را معالجه نمود و مذاكره مرض و تعداد آن، معالجه درد نخواهد بود . و چون راه علاج، به دانستن سبب مرض است، پس اگر نظر عمیقانه بفرمائى، مى‏یابى كه عمده اسباب مرض چند چیز است:

چنانچه غرور به شفاعت منشا شده براى ارتكاب انواع رذائل اخلاقیه و اقسام معاصى كبیره، تا به حدى كه افتخار و اشتهار به آن مى‏نمایند

عوامل گرفتاری های مسلمین

اول) غرور مسلمین به حقانیت‏خود، كه منشا تحویل دادن میدان دعوت است‏به معاندین و موجب قناعت نمودن به اسلام انفرادى و ترك امر به معروف و نهى از منكر است . چنانچه غرور به شفاعت منشا شده براى ارتكاب انواع رذائل اخلاقیه و اقسام معاصى كبیره، تا به حدى كه افتخار و اشتهار به آن مى‏نمایند .

دوم)افتراق مسلمین و انفصام (6)خیط اخوت(2) از میانه آنها، که به واسطه اختلاط با اجانب حاصل شده و می‌رود که به انعدام (7) منجر شود! كه موجب اضمحلال هر یك هر یك شده، معاشا و معادا(8) .

سوم) نداشتن بیت‏المال و منع از حقوق واجبه الهیه(9)، زیرا كه معلوم است جریان اسلام در ملك(10) محتاج است‏به عده وعده .

چهارم)ولى علة العلل، جهل به مرام و مقصود اسلام است، زیرا كه اگر مرام (4) اسلام معلوم بود و همان بعینه مرام مسلمین شده بود، دچار این اسباب ممرضه مهلكه(3) نمى‏شدند، و البته در اطراف حصول آن مرام كوشش نموده مقصود را انجام مى‏دادند و ما، در اینجا مرام اسلام را به موجب فرموده خاتم رسل صلى الله علیه وآله: «انی تارك فیكم الثقلین كتاب الله و عترتی‏»(5) بیان مى‏كنیم تا به واسطه نیل به آن، شفاء كامل، حاصل شود .

زیرا كه قرآن نمى‏فرماید، تنها، نماز كن، بلكه اقامه نماز و تولید نمازگزار را در كلیه عالم ملك توصیه مى‏فرماید

ناحیه مقدسه اسلام را دو مرام است:

اول) حفظ اختصاص حكومت مطلقه به قرآن مجید به اینكه تمام اهل كره زمین بدون استثناء محكوم به حكم قرآن شوند .

زیرا كه قرآن نمى‏فرماید، تنها، نماز كن، بلكه اقامه نماز و تولید نمازگزار را در كلیه عالم ملك(11) توصیه مى‏فرماید .

قرآن نمى‏فرماید تنها تحرز از زنا نما، بلكه حفظ عقد و منع از وقوع زنا را در عالم در عهده ما شناخته، و هكذا .

دوم) حفظ اختصاص ولایت مطلقه به مقام مقدس حضرت حجة بن الحسن صاحب العصر و الزمن (عجل الله تعالى فرجه الشریف) .

كه داراى چنین مقامى نمى‏تواند اكتفاء نماید به مرئوسیت‏خود، بلكه وظیفه آن بسط ریاست آن جناب است در كره ارض و تفضیح كذبه و مدعین مهدویت .

وبالجمله، مسلمین را دو مرام بزرگ است كه موجب نظم عالم و صحت عیش بنى‏آدم است .

ولذا، باید قائدین (رهبران) این اساس مقدس، اشخاصى بوده باشند كه خود از غرور و قناعت‏به اسلام انفرادى و افتراق و منع از حقوق واجبه الهیه كه اسباب امراض مهلكه است منزه و مبرى بوده و از روى واقع عهده‏دار و فداكار وظائف مقرره از اصول و فروع بوده باشند - بحول الله و قوته - زیرا كه بدون آنها حكومت مطلقه و ولایت مطلقه كه عهده‏دار نظم عالم است، صورت نگیرد .

افتراق مسلمین و انفصام (6)خیط اخوت(2) از میانه آنها، که به واسطه اختلاط با اجانب حاصل شده و می‌رود که به انعدام (7) منجر شود! كه موجب اضمحلال هر یك هر یك شده، معاشا و معادا

اصول

اصل اول) بسط معارف و دیانت در حدود ممالك اسلامى كه به منزله خیط نبوت و ولایت و ارتباط به مقام مقدس ایشان و اجتناب نمودن از خلطه و آمیزش با اجانب .

اصل دوم) توسعه اجتماعات مذهبى براى ارتباط و دوستى متدینین با یكدیگر كه به منزله خیط اخوت است، تا به واسطه این دو خیط طولى و عرضى تحصیل لباس تقوى نموده و عیوب كفر و نفاق و فساد را در عالم بپوشانند .

فروع

فرع اول) ترغیب مردم به علماء اعلام و تشویق محصلین علوم دینیه و فراهم كردن مؤسسات و مدارس و محافل براى تعلیم معارف و احكام و اخلاق دیانت مقدسه اسلام كه اصول انسانیت است‏به افراد جمعیت و اطفال آنها .

فرع دوم) نظارت در قوانین موضوعه مملكتى و جلوگیرى از اباطیل و سعى در اجراء قوانین قضائیه و سیاسیه مقدسه اسلام على ما جاء بها شارعه صلى الله علیه وآله .

فرع سوم) منع از ورود اجانب و خائنین در محاكم، و تطهیر مساند از لوث وجود آنها و برقرار داشتن صالحین لائق به جاى آنها .

فرع چهارم) امر به معروف و نهى از منكر و جلوگیرى از مواضع فحشاء مطابق موازین شرعیه كه حتى الامكان باید به احسن خلق و لسان لین به عمل آید، تا اعمال صالحه و اخلاق حسنه را در میان مردم شایع و افعال قبیحه و صفات رذیله را از آنان دور سازند .

فرع‏پنجم) تاسیس‏مجله‏دیانتى‏براى‏ترویج‏مقاصدمذهبى‏وافكارواعمال‏جمعیت .

فرع ششم) دفاع از صدمات غیر مشروعه به حقوق افراد جمعیت و غیر ایشان از علاقه‏مندان به دیانت‏حتى زمامداران و مستخدمین دولتى كه در ضمن عمل، امتحانات خود را در علاقه‏مندى به آیین مقدس اسلام و دفاع از لطمات وارده به نوامیس الهیه و جلوگیرى از نفوذ اجانب داده‏اند .

فرع هفتم) حضور در مصائب و مسار یكدیگر با دستور هیات رئیسه .

فرع هشتم) ایجاد شركت از روى قواعد علمیه براى ترقى تجارت مشروعه و صنعت و زراعت و ترویج البسه و اقمشه مصنوعه مملكتى .

فرع‏نهم) اقتصاد درامر معیشت و ترك قیود مضره، كه اهم مقاصد اسلامى است .

فرع دهم) تعیین مشاغل مشروعه براى افراد بیكاره جمعیت و تمهید وسائل معاونت‏به ضعفاء .

فرع یازدهم) حضور در هفته یك شب در مركز مخصوص جمعیت‏براى مشاوره و مذاكره در امور راجعه به دیانت و مهمات جمعیت .

فرع دوازدهم) تعظیم شعائر اسلام و محترم داشتن اعیاد مذهبى و تعطیل عمومى روزهاى جمعه در صورت امكان و حضور در جماعت .

فرع سیزدهم) ارجاع اختلافات حاصله فیما بین افراد جمعیت‏به هیات رئیسه كه به طریق صلح كه از مهمات مقاصد اسلامى است تصفیه شودوالارجوع‏به‏محاكم‏شرعیه‏نمودن‏تابه‏موازین‏قضاءفصل‏خصومت‏نمایند .

فرع چهاردهم) تادیه حقوق واجبه الهیه در تحت قواعدى كه موجب حفظ از حیف و میل بوده باشد، از دفتر ورود و خروج و امثال آن، تا به مصارف ترویج اسلام رسیده با ملاحظه الاهم فالاهم .

والسلام على من اتبع الهدى

تهیه و تنظیم توسط آقامیری

بخش دین و اندیشه

پاورقی ها

(1) سوره یونس آیه 57 یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ یعنی اى مردم‏! اندرزى از سوى پروردگارتان براى شما آمده است‏؛ و درمانى براى آنچه در سینه‏هاست‏؛ [درمانى براى دلهاى شما؛] و هدایت و رحمتى است براى مؤمنان‏!

(2) خط برادری

(3)مریض کننده و هلاک کننده

(4)منشور

(5)من در میان شما دو یادگار به جای می گذارم 1 - کتاب خدا که همان قرآن است و 2 عترت و خاندانم را که اگر به این دو گوهر گرانسنگ چنگ زنید هیچگاه گمراه نخواهید شد

(6)بریده شدن

(7) نیستی

(8) در دنیا و آخرت

(9) خمس ، زکوات و سایر حقوق شرعی

(10) حکومت

(11)دنیا

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.