تبیان، دستیار زندگی
ورود مواد مخدر جدید در جامعه ایرانی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تسبیح، ماده مخدر جدید

ماموران انتظامی منطقه آزادی در حین گشت‌زنی به یك دستگاه خودروی سواری اپل مشكوك شده و زمانی كه اقدام به بازرسی بدنی سرنشینان خودرو كرده‌اند، یك بسته نایلون حاوی مواد مخدر از نوع شیشه را كشف كردند،

مصرف شیشه منجر به جنایت شد،

دادگاه خانواده ، گواهی عدم امکان سازش را به دلیل اعتیاد مرد به کریستال صادر کرد. 

اعتیاد

حتما شما هم نام کریستال یا همان شیشه را اخیرا زیاد شنیده اید كریستال یا در اصطلاح عام، شیشه از جمله مواد مخدر و روان گردان نسبتا جدید است كه تركیبی شبیه گرانول دارد. این ماده موجب سرخوشی موقتی، نشاط و انرژی كاذب می‌شود كه البته در درازمدت تاثیرات نامطلوب زیادی بر سلامتی افراد دارد.

«شیشه» که بعد از ورود به بازار تحت عناوین اعتیادآور نبودن، ضرر نداشتن برای سلامتی و شادی آوری، مفید بودن برای تمرکز و فعالیتهای فکری مشتریان زیادی از میان مصرف کنندگان مواد مخدر برای خود دست و پا کرده بود بعد از  آگاهی رسانی رسانه ها در رابطه با مضرات آن و اقدامات پیشگیرانه ستاد مبارزه با مواد مخدر بخشی از بازار مصرف خود را از دست داد.به همین دلیل هم عرضه کنندگان و قاچاقچیان مواد مخدر تلاش کردند با تغییر شکل ، رنگ و نام آن بار دیگر این ماده مخدر خطرناک را با قالبی جدید به بازار مصرف وارد کنند.

این ماده از دانه های گرد که به وسیله رشته هایی از جنس خود به هم پیوسته درست شده مخلوطی از آمفتامین و شیشه است که با 2 یا 3 اسید بسیار خطرناک ترکیب شده و به شکل تسبیح مانند درآمده است.

این ماده مخدر که با نام «تسبیح» معروف شده است به شکل دهانی و کشیدنی مصرف می شود و استفاده دهانی آن موجب تاثیر فوری بر مغز خواهد شد که این شیوه مصرف عوارضی مانند سکته مغزی ، فراموشی ، کاهش شدید نور چشم و از بین رفتن حس چشایی را در پی خواهد داشت.

این ماده از دانه های گرد که به وسیله رشته هایی از جنس خود به هم پیوسته درست شده مخلوطی از آمفتامین و شیشه است که با 2 یا 3 اسید بسیار خطرناک ترکیب شده و به شکل تسبیح مانند درآمده است

برای جلوگیری از مصرف چنین موادی كه سلامت هر جامعه‌ای را تهدید می‌كند، عده‌ای معتقدند كه تشدید مجازات به عنوان امری بازدارنده می‌تواند كارساز باشد و عده‌ای دیگر معتقدند كه باید با آگاهی به جامعه، نسبت به لزوم جلوگیری از مصرف چنین موادی، فرهنگ‌سازی صورت گیرد و البته گروهی معتقد به همراهی دو روش برای پیشگیری از تشدید مصرف چنین موادی تاكید دارند.

جوانان هوشیار باشند

با  افزایش مصرف این مواد میان جوانان تحصیل‌كرده  قانون مربوط به مواد روان‌گردان مورد عمل محاكم مصوب 8 اردیبهشت سال 54 است.

تسبیح

در این قانون بر اساس شدت و ضعف اثرات، انواع مواد روان‌گردان به چهار دسته تقسیم شده‌اند؛ دی.ای.تی، دی.ام.اچ.پی، ال.اس.دی در فهرست شماره یك، آمفتامین‌ها و مشتقات آن در فهرست شماره دو، آموباربی‌تال و مشتقات آن در شماره سه و آمفپرامون و مشتقات آن در فهرست شماره چهار است.

بر اساس ماده‌ی 3 این قانون هركس مواد مندرج در فهرست شماره یك را بسازد یا بفروشد یا برای فروش عرضه كند یا بدون اجازه وزارت بهداری عالما وارد و نگهداری یا عمل نماید بر حسب مورد به مجازات‌های در چهار بند الف، ب، ج، و د محكوم می‌شود. برای ساختن این مواد حبس ابد، برای فروختن یا به معرض فروش گذاشتن، حبس جنایی درجه یك، از 3 تا 15 سال در نظر گرفته شده است.

برای وارد كردن بیش از 10 گرم، حبس دائم و برای 10 گرم یا كمتر حبس جنایی درجه 2 از 2 تا 10 سال و برای نگهداری و حمل غیرمجاز بیش از مقدار 10 گرم حبس جنایی درجه یك از 3 تا 15 سال مجازات از سوی مقنن تعیین شده است.

روش پیشگیرانه و هم‌چنین تشدید مجازات در كنار هم جواب خواهد داد و هر یك از این روش‌ها به تنهایی محكوم به شكست است.

قوانین حاكم بر نگهداری، توزیع و مصرف مواد مخدر در كشور ما مشخصا به مواد روان‌گردان یا مواد تخدیری كه بعضا به عنوان دارو مصرف می‌شوند، اشاره‌ای نكرده است.

برای ساختن این مواد حبس ابد، برای فروختن یا به معرض فروش گذاشتن، حبس جنایی درجه یك، از 3 تا 15 سال در نظر گرفته شده است

با توجه به وسیع بودن نوع مواد مخدر كه شامل تریاك، هروئین، حشیش، بنگ، جرس، گراس، شیره تریاك و انواع مشتقات شیمیایی ناشی از كشف خشخاش یا شاهدانه می‌شود، آن بخش از مواد روان‌گردان یا تخدیری كه اثر اعتیادآور دارند، قابل مجازات بر اساس قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر و آیین‌نامه اجرایی آن قانون است.

جز قانون مصوب 1376 و اصلاحات بعدی این قانون، هیچ قانونی به طور مشخص مصرف مواد روان‌گردان را پیش‌بینی نكرده و مجازاتی برای آن در نظر نگرفته است.

لزوم اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر

ما نیازمند اصلاح قانون مربوط به مبارزه با مواد مخدر اعم از مراحل ورود، توزیع و فروش به‌ویژه مصرف این نوع مواد هستیم.

تاثیرات مواد روان‌گردان از جمله قرص اكستیسی (EX) و كریستال به مراتب بیش از مواد مخدری چون تریاك، هروئین و الكل است و كسانی كه از این مواد استفاده می‌كنند مرتكب جرایم و جنایاتی به مراتب شدیدتر می‌شوند.

تضعیف روابط عادی و جنسی، آسیب‌پذیری جسم، گوشه‌گیری و كاهش مسوولیت‌پذیری و نظم‌پذیری و در نهایت خودكشی و مرگ از اثرات مخرب این مواد است.

قانون

قانون‌گذار به اصلاح قوانین بپردازد

قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب 1367 كه دارای 8 بند است، مجازات‌های تولید، توزیع و مصرف را بیان كرده است.

قضات با توجه به شرایطی كه قانون‌گذار در نظر گرفته است، با انطباق به مشتقات مواد مخدر و روان‌گردان برای صدور حكم مصداق‌یابی می‌كنند.

میزان مواد مخدر نشان‌دهنده‌ی حكم آن است كه از مجازات نقدی، حبس و گاهی شلاق گرفته و تا اعلام نیز پیش می‌رود.

با برنامه‌ریزی‌های مختلف در شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی می‌توان از روی آوردن جوانان به این مواد جلوگیری كرد و قانون‌گذار باید بر اساس نتایج علم جرم‌شناسی و جامعه‌شناسی به اصلاح قوانین بپردازد.

ندا پاک نهاد/وکیل دادگستری/گروه جامعه و سیاست تبیان

تنظیم برای تبیان: سعید آقازاده