تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم...

مجموعه جدید تاریخ ایران باستان

ایران زمین از گذشته های بسیار دور مهد شکوه و عظمت و خاستگاه فرهنگ و تمدنی شکوفا و پویا بوده است. به شهادت تاریخ این دیار کهن در طول تاریخ 7500 ساله ای که از ورای اثار باقی مانده برایش برشمرده اند، همواره در تکاپوی رسیدن به بالاترین پله های نردبان فرهنگ و تمدن بوده و الحق که به شهادت تاریخ در بخش اعظم دوران حیاتش در صدر بوده است.

بررسی های باستان شناسی در بقایای شهر سوخته و سیلک نشان می دهد که این تمدنهای اولیه بر خلاف آنچه که تصور می رود از غنای تمدنی بسیار بالا برخوردار بوده و در مقایسه با شرایط آن دوران و اجتماعات معاصرشان، به دستاوردهای بسیار مترقی و پیشرفته ای در زمنیه های مدنیت و شهرنشینی دست یافته بوده اند.

امپراتوری عظیم هخامنشیان در حدود 3000 سال پیش علاوه بر این که از نظر وسعت سرزمینی و قدرت جنگاوری و جهانگشایی، تمامی قدرتهای موجود آن روزگار را به تسلیم واداشته بود، در زمینه های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی نیز دارای سازمانی بسیار قوی و البته بدیع و نوظهور بود؛ به نحوی که اداره سرزمین ایران که از سغد و ماوراالنهر تا یونان و مصر را شامل می شده با تمام تنوع قومی و فرهنگی آن به بهترین نحو انجام می پذیرفته است. حتی دوره اشکانی که دوران مبارزه ایرانیان با تهاجم فرهنگی و سیاسی یونانیان به شمار می رود نیز از دستاورهای فرهنگی و تمدنی درخشان- البته نه به اندازه دوره هخامنشی و ساسانی- خالی نیست.

حکومت 400 ساله ساسانیان اگرچه از میانه راه با بالارفتن موبدان زرتشتی از نردبان سودجویی های شخصی و استفاده ابزاری از دین، مسیر انحطاط را در پیش گرفت اما در مجموع گنجینه بسیار غنی و پرباری از داشته های علمی، فرهنگی و هنری از خود برجای گذاشت.

بی تردید نگاهی هر چند مختصر به جلوه های تمدنی ایران باستان، که بخشی عظیم از دارایی های فرهنگی و هنری ایران عزیزما به حساب می آید، در شکل گیری هویت تاریخی جوانان این مرز و بوم تاثیری بی اندازه دارد. جوان ایرانی با آگاهی از گذشته درخشان این کهن بوم و بر و با تکیه به توان و استعداد شگفت خویش ، با عزمی استوار به سوی پی ریزی آینده ای پیش خواهد رفت که اعجاب جهانیان را همچون گذشته و بلکه بیشتر برانگیزد.

برای تحقق این هدف بر آنیم که در مجموعه ای  سلسله وار، در حد بضاعت و توان به ذکر نمونه هایی از مظاهر فرهنگ و تمدن ایران باستان بپردازیم. بدیهیست ذکر این چنین مواردی به معنای تایید مطلق ساختار و فرهنگ سیاسی، اجتماعی و ... حاکم بر جامعه آن عصر نبوده و بر همگان آشکار است که آن که به دنبال حقیقت است به مدد عقل و اندیشه به واکاوی تاریخ پرداخته، نیکی ها را سرمشق خوی و منش شخصی و اجتماعی و سیاهی های تاریخ را  آیینه عبرت خویش خواهد ساخت.