چرا چرا چرا ؟! (2)

نگاهی متفاوت در چرایی پیش آمد جنگ

قسمت دوم

چه کسی جنگ را شروع کرد؟

1- دلایل انتخاب دولت عراق به عنوان دولت متجاوز .....

که به آنها اشاره شد و

2- توان نظامی عراق در حمله به ایران از همه‏ی همسایگان ایران بیشتر بود و این ویژگی‏ در کنار آنچه ذکر شد، زمینه را برای حمله آماده می‏ساخت.

در 31/6/59 که عراق به ایران حمله کرد، استعداد نظامی آن کشور از این قرار بود:

- سپاه یکم : شامل 2 لشکر

- سپاه دوم  :شامل 3 لشکر پیاده و 2 لشکر زرهی

- سپاه سوم  :شامل 3 لشکر زرهی و 3 لشکر مکانیزه

- تیپ‏های مستقل شامل : 10تیپ پیاده -1تیپ زرهی - 1تیپ مکانیزه و 3 تیپ نیروی مخصوص

- تجهیزات نیروی زمینی شامل : 3530 تا نک و نفربر و 900 قبضه توپ صحرایی

- سازمان نیروی هوایی شامل : 9 پایگاه هوایی - 16 اسکادران - 300 فروند هواپیما - 80 فروند هلی‏کوپتر- 900 قبضه توپ ضد هوایی و چند تیپ موشکی زمین به هوا.

- سازمان نیروی دریایی شامل  :2 پایگاه دریایی بصره  و ام‏القصر- 2 ناو تیپ دریایی و یگان‏های پیاده‏ی ساحلی.

- نیروی انسانی شامل  :232000 تن ، شامل 202000 پرسنل زمینی، 25000 پرسنل‏ هوایی و پدافند هوایی و 5000 پرسنل دریایی.

علی‏رغم انهدام 238 فروند هواپیما و 91 هلی‏کوپتر و نیز 7368 ادوات زرهی، 965 توپخانه و000/410 پرسنل از عراق در جنگ هشت ساله، این کشور در پایان جنگ از 600 هواپیما، 325 هلی‏کوپتر، 6230 ادوات زرهی، 3900 توپخانه و 677000 پرسنل برخوردار بود که لازم به ذکر است تعداد یگان‏های زمینی (لشکر)‏های عراق در ابتدای جنگ از 12 لشکر به 57 لشکر در انتهای جنگ رسید و این همه از حمایت همه جانبه‏ی جهان استکبار از عراق حکایت داشت.

در بیان ویژگی‏های به وجود آورنده‏ی جنگ، باید به جنایات این کشور اشاره کرد که از حدّ تصور خارج است و می‏توان فقط به بمب باران شهرها و مناطق مسکونی ایران، از جمله تهران، اصفهان، دزفول و اندیشمک و نیز کشتار وسیع زنان و کودکان و غارت اموال مردم جنگ زده اشاره کرد.

در کنار این استفاده از وسایل کشتار جمعی هم چون سلاح‏های شیمیایی عملیات‏ها و نیز شهدا از جمله این جنایات است که آثار جبران ناپذیری به جای گذاشته است.

سوم اینکه، عدم موفقیت جنگ برای جبهه‏ی مقابل ایران، نکته‏ی قابل تاملی است که در این گفتار به اختصار به آن پرداخته می‏شود.

1- رهبری جنگ بزرگ‏ترین عامل عدم موفقیت جبهه‏ی مقابل، و فتوحات جبهه‏ی اسلام، رهبری جنگ بود که می‏توان از ویژگی‏های آن چنین برشمرد.

1-1/ معنویت امام خمینی رحمه‏الله علیه به عنوان فرماندهی جنگ که بی‏بدیل بود و برای اولین بار پس از جنگ‏های زمان ائمه علیهم‏السلام، یک فرد مذهبی رهبری جنگ را بر عهده می‏گرفت. امام جنگ را به عنوان نوعی جهاد تلقی کردند که برای رزمندگان ایرانی ماهیتی بسیار مقدّس پیدا کرد، تا اینکه حرف یک نوع جنگ و کشتار باشد.

2-1/ نکته سنجی، ظرافت و تدبیر امام در لحظات حساس نبرد، کارگشای تمام مشکلات و سختی‏های این جنگ بود که از جمله آنها می‏توان به فرامین ایشان مبنی بر شکست حصرآبادان، مهران و آزادی خرمشهر و ... نام برد.

3-1/ شناخت امام به عنوان فرمانده‏ی بی‏بدیل جنگ از رزمندگان و نیروهای ایرانی، که این خود باعث ایجاد روحیه‏ی مضاعف در آنها بود. در این بین، باید اعتماد امام به فرماندهان رده‏های مختلف سپاه و ارتش را ستود که نقش به سزایی در پیش برد جنگ داشت.

4-1/ حضور نمایندگان امام در صحنه‏های حساس نبرد و حتی خطوط مقدم نبرد، از جمله حضور آیت‏الله خامنه‏ای- رئیس جمهور- در خط مقدم و نیز حضور شهید چمران- نماینده امام در شورای عالی دفاع- و وزیر جنگ، در خط مقدم جبهه.

2- مقاومت‏های مردمی و رزمندگان اسلامنقش به سزایی در عدم موفقیت دشمن داشت که از این جمله می‏توان به موارد زیر اشاره کرد.

الف/ مقاومت‏های رزمندگان در خطوط نبرد :

1- الف/ مقاومت شهید علم الهدی در جبهه‏ی هویزه .

2- الف/ مقاومت شهید جهان آرا در خرمشهر.

ب- مقاومت‏های مردمی.

1- ب/ مقاومت مردم آبادان که هیچ گاه منجر به اشغال شهر توسط عراق نشد.

2- ب/ مقاومت مردم خرمشهر در مقابل تجاوز، که ارتش عراق را 34 روز در پشت دروازه‏های این شهر نگه داشت و نیز مقاومت مردم سایر شهرها در مقابل حملات عراقی‏ها.

ج- رزمندگان نقش به سزایی در پیش برد اهداف جنگ و عدم پیروزی دشمن داشتند.از ویژگی‏های خاص رزمندگان اسلام که آنها را از سایر نیروهای نظامی دنیا متمایز می‏کند، می‏توان چنین برشمرد.

1- ج/ رشد و تعالی سپاه به مدد فرهنگ اصیل عاشورایی و مذهبی.

2- ج/ رشد بسیج به عنوان پدیده‏ای منحصر به فرد و نوظهور در جنگ که فرمان ایجاد ارتش بیست میلیونی، توسط امام راحل، این پدیده‏های الهی را از همه جهت تکامل بخشید.

3- ج/ تحول در ارتش ایران پس از انقلاب، این نیرو را از وابستگی رها کرد و به عنوان سد محکمی در مقابل تجاوز قرار داد.

4- ج/ حضور اقشار مختلف مردم در جنگ یکی دیگر از دلایل توفیق ایران در نبرد بود؛ چنان چه در صحنه‏های مختلف نبرد، زن، مرد، پیر، جوان، کارگر، کارمند و... حضور داشتند و به بهترین وجه نقش آفرینی می‏کردند.

د- از دیگر عوامل عدم موفقیت جبهه‏ی دشمن، تاثر‏ پذیری جبهه ایران از فرهنگ عاشورا بود که این نقطه‏ی عطفی در جنگ‏های ضد استعماری جهان معاصر در سراسر دنیا و در میان همه‏ی ملت‏ها به شمار می‏رود.

از ویژگی‏های این تاثیرپذیری می‏توان به موارد زیر اشاره کرد.

حضور اقشار مختلف مردم در جنگ یکی دیگر از دلایل توفیق ایران در نبرد بود؛ چنان چه در صحنه‏های مختلف نبرد، زن، مرد، پیر، جوان، کارگر، کارمند و... حضور داشتند و به بهترین وجه نقش آفرینی می‏کردند.

1- د/ شهادت طلبی رزمندگان ایران که به تأسی از حضرت سیدالشهداء علیه‏السلام و یاران آن حضرت انجام می‏پذیرفت و رزمندگان ایرانی شتابان خود را به جبهه‏های نبرد می‏رساندند و برای قتال و کشته شدن در راه خدا، سر از پا نمی‏شناختند.

2- د/ تقدّس واژه‏ی جنگ و تبدیل کشتن و مردن، به جهاد و شهادت.

این تبدیل محتوایی مفاهیم واژگان، جبهه‏ها را نه جایی برای کشتن و کشته شدن، که جایی برای جهاد و شهادت به عنوان دو اقدام تحسین شده و برانگیخته توسط اولیاء و ائمه علیه‏السلام تبدیل کرد.

3- د/ در نهایت، از خود گذشتگی، ایثار، صبر، مجاهدت و تلاش رزمندگان که متاثر از تعالیم اسلامی بود، یکی دیگر از دلایل عدم پیروزی جبهه‏ی عراق به شمار می‏آید.

هـ انجام عملیات‏های نظامی ایران ضربات مهلکی به دشمن وارد کرد که این دلیلی برای شکست آن محسوب می‏شد.

1- هـ/ عملیات‏های ایذایی ایران در مناطق مختلف که با تدبیر فرماندهان عالی مرتبه و گاه رده پایین جنگ انجام می‏شد و توان زیادی از پناسیل عراق را به خود مصروف می‏داشت.

2- هـ/ انجام عملیات‏هایی خارج از قواعد نظامی و رایج دنیا که انتظار آن به هیچ وجه از سوی نیروی ایرانی، خصوصاً سپاه تازه تشکیل و ارتش پاک‏سازی شده نمی‏رفت، ضربات مهلکی به توان نظامی وارد ساخت.

از جمله‏ی این عملیات، می‏توان به حماسه‏ی والفجر هشت و فتح شهر فاو و نیز عملیات کربلای پنج اشاره کرد. در کنار این عملیات‏های آبی، خاکی، عملیات‏های هوایی و دریایی منحصر به فرد ایران توان نظامی عراق را فلج ساخت و دنیا را متحیر کرد.

3- هـ/ انتظارات و تکیه بر دانش و امکانات داخلی (ساخت اسلحه و مهمات مورد نیاز جبهه در داخل به علت تحریم‏های همه جانبه) ساخت وسایل آموزشی، تدارک وسایل حمل و نقل سازگار با محیط جنگ، پشتیبانی خارق‏العاده‏ی جنگ و دست‏یابی به راه کارهایی جدید برای مواجهه با مشکلات و انجام یک عملیات، از دیگر دلایلی بود که جنگ را هیچ گاه برای طرف مقابل پیروزمندانه تعریف نمی‏کرد.

و: دست آخر کمک‏های مردمی و حمایت‏های معنوی اقشار مختلف مردم از جنگ، دلیل دیگری برای پیروزی نهایی و شکست کامل دشمن بود.

معنویت امام خمینی رحمه‏الله علیه به عنوان فرماندهی جنگ که بی‏بدیل بود و برای اولین بار پس از جنگ‏های زمان ائمه علیهم‏السلام، یک فرد مذهبی رهبری جنگ را بر عهده می‏گرفت. امام جنگ را به عنوان نوعی جهاد تلقی کردند که برای رزمندگان ایرانی ماهیتی بسیار مقدّس پیدا کرد، تا اینکه حرف یک نوع جنگ و کشتار باشد.

1- و/ تامین هزینه‏های جنگ توسط کمک‏های مردمی صورت می‏گرفت که عدم بدهی بین‏المللی ایران در طول جنگ و بدهی بیش از 110 میلیارد دلاری عراق به کشورهای خارجی، مؤید این موضوع است.

2- و/ حمایت معنوی اقشار مردم شهرها از جنگ، از جمله اعزام نیروهای بزرگ هم چون سپاهیان محمّد صلی‏الله علیه و اله وسلم که مشتمل بر صد هزار نفر بود، از جمله‏ی این‏ها می‏باشد.

امید است با این توضیحات هر چند ناقص، جوابی در خور توان، و از منظری متفاوت با همه‏ی آنچه تا به حال گفته شده به این پرسش های اساسی مقام معظم رهبری و فرمانده معزّز کل قوا داده شده باشد.      ان‏شاء‏الله

---

منبع :

ماهنامه شمیم عشق