برآوردن حاجتهای مردم
خدمت رسانی و همیاری در بین پیروان اهل بیت باعث نزدیكی دلها و تحكیم ارتباط ها میشود، ائمه ما از جمله امام صادق(علیهالسلام) نه تنها در گفتار، شیعیان را به همكاری و همیاری و خدمت رسانی دعوت میكردند بلكه با عمل نیز این مسئله را به اثبات رساندند.
امام صادق(علیهالسلام) در زمینه خدمت رسانی به مردم به شیعیان خود چنین سفارش فرمود: «یابن جندب الماشی فی حاجه اخیه كالساعی بین الصفا و المروه و قاضی حاجته كالمشحط فی سبیل الله یوم بدر و احد و ما عذب الله امه الا عند استهانتهم بحقوق فقراء اخوانهم(1)؛ ای پسر جندب! هر كس در راستای برآوردن حاجت برادر (دینی)اش گام بردارد، مثل كسی باشد كه میان صفا و مروه (برای انجام حج) گام برداشته است. و برآورنده حاجت برادر(دینی) همچون كسی است كه در جنگ بدر و احد(در صدر اسلام) در راه خدا، به خون خویش آغشته است (و به شهادت رسیده است) خدا هیچ امتی را دچار عذاب نساخته مگر هنگامی كه به حق و حقوق برادران مستمندشان سستی(و بی اعتنایی) نمودهاند.»
در ادامه میفرماید: ای پسر جندب! به شیعیان ما برسان و به آنها بگو: مبادا گروهها (و طرز فكرهای منحرف) شما را اغفال كنند، به خدا سوگند! به ولایت ما (اهل بیت) نتوان دست یافت مگر با تقوا ... و یاری كردن برادران دینی (با مال و جان) در راه خدا و هر كس بر مردم ستم نماید، از شیعیان ما به شمار نیاید.»(2)
راستی چرا این سفارشات و انتظارات در جامعه تشیع كم رنگ شده است؟ با این كه از علامت بارز شیعه، همدردی و همیاری و خدمت رسانی بوده است چنان كه آن حضرت میفرماید: «به راستی شیعیان ما به چند ویژگی شناخته شوند: (از جمله) بذل و بخشش به برادران دینی.»(3)
انتظار فوق را تمام امامان معصوم(علیهمالسلام) از شیعیان خویش دارند، امام باقر(علیهالسلام) پدر بزرگوار امام صادق(علیهالسلام) نیز چنین انتظاری را از پیروان خود دارد. شخصی به امام باقر (علیهالسلام) عرض كرد الحمدلله شیعیان شما خیلی زیاد هستند، امام نگاه پرمعنایی به او كرد و فرمود: اینها كه میگویی شیعیان ما هستند، آیا این كارها را انجام میدهند؟ «آیا ثروتمندان این افراد، به حال فقرا و مستمندان خود توجهی دارند و به آنها رسیدگی میكنند؟ آیا بزرگان و نیكوكاران این افرادی كه شما آنها را شیعه میخوانید خطاها و اشتباهات خطاكاران را میبخشند و آنها را مورد عفو و گذشت قرار میدهند(یا آنها را چندین برابر مجازات میكنند و زجر میدهند؟!)
آیا اینها مواسات و همدردی دارند؟ خوشبختیهای خویش را بین همدیگر تقسیم میكنند، (شادیهایشان را با هم قسمت مینمایند؟) آن مرد (وقتی این ویژگیها را شنید شرمنده شد) و گفت: نه (این صفات را دارا نیستند)
حضرت فرمود: چنین افرادی شیعه ما نیستند، شیعه، كسی است كه آن چه را گفتم عمل كند.»(4)
پینوشتها:
1، 2، 3- تحف العقول، ص 540 .
4- بحارالانوار، ج 71، ص 313 .
گروه دین و اندیشه تبیان
مهری هدهدی