انواع مواد ضدعفونی کننده
ضدعفونی‌کننده‌ها گروهی از مواد شیمیایی هستند که با تاثیر بر باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و ... ، آنها را از بین می‌برند و یا از رشد آن ها جلوگیری می‌کنند.
مواد ضدعفونیکنندهای که برای سطح پوست و بدن و بافت‌های زنده استفاده می‌شوند، "گندزدا" نام دارند.
موادی که برای از بین بردن میکروب‌ها و آلودگیهای ابزار، وسایل، لباس‌ها، کاشی‌ها، وان حمام، دست‌شویی و ... استفاده می‌شوند، "ضدعفونی‌کننده" نام دارند. استفاده از ضدعفونی‌کننده‌ها برای تامین سلامتی بسیار ضروری است و از عوامل مهم پیشگیری از بیماری‌ها به ویژه بیماری‌های مسری و واگیردار به حساب می آیند.
ضدعفونی‌کننده‌های متداول این‌ها هستند:
آب ژاول:
ماده اصلی موجود در آب ژاول، هیپوکلریت سدیم است و ترکیبی فوق‌العاده قوی است که درصد خیلی کم از آن (5 درصد) را در آب حل می‌کنند و با نام‌های مختلف با عنوان سفید‌کننده به بازار عرضه می‌کنند. این ماده برای ضدعفونی کردن لگن و وان حمام، لباس‌ها، دیوارهای حمام، توالت و آشپزخانه مناسب است. همچنین در ضدعفونی کردن آزمایشگاههایی که در معرض ویروس هپاتیت قرار دارند، استفاده می‌شود. محلول هیپوکلریت یا آب ژاول، تمام میکروب‌ها از جمله قارچ، ویروس و باکتری را نابود می‌کند. آب ژاول را باید در ظروف مات و سربسته نگهداری کرد و از به کار بردن آن به همراه جوهر نمک جدا خودداری کرد.
ساولن:
ساولن در ضدعفونی کردن سریع ابزارها و وسایل پزشکی و جراحی و همچنین شستشوی دست جراح و تمیز کردن زخم‌ها کاربرد دارد.
همچنین محلول یک درصد آن برای ضدعفونی زخم‌ها و شستن پوست دست و بدن بسیار مناسب است.
این ماده باکتری کش قوی است، ولی بر ویروس‌ها اثری ندارد. ساولن باید دور از نور و در ظرف‌های تیره رنگ نگهداری شود.
درب ظروف محتوی ساولن نباید چوب پنبه‌ای یا پلاستیکی باشد، زیرا این مواد، ساولن را خراب می‌کنند.
ساولن توسط صابون شسته و بی‌اثر می‌شود. از تماس ساولن با چشم و گوش باید جلوگیری کرد.
فرمالدیید:
فرمالدیید، میکروب کشی قوی است و تمام انواع میکروب‌ها را نابود می‌کند. غلظت یک درصد آن، ضد میکروب سل است.
از این ماده برای ضدعفونی اماکن و وسایل، ابزار جراحی، دستگاه دیالیز و آندوسکوپی استفاده می‌شود.
فرمالدیید برای ضدعفونی کردن مکان‌هایی که به میکروب‌های تب‌زا، سل و میکروب عامل خونریزیهای شدید آلوده اند، بسیار مناسب است. برای این منظور می‌توان نیم لیتر از این محلول را در ظرفی روی اجاق قرارداد تا بخارهای حاصل از آن، اتاق را ضدعفونی کند.
توجه کنید که بخارات آن سمی‌است و نباید در معرض آن قرار گرفت.
فنل:
فنل در غلظت دو درصد، اکثر میکروب‌ها را از بین می‌برد.
در بیمارستان‌ها برای ضدعفونی کردن سطوح و ظروف آزمایشگاهی استفاده می‌شود و نیز در صابون‌ها و شامپوها به عنوان ماده محافظ به‌کار می‌رود.
فنل یک ضدعفونی‌کننده مناسب برای مدفوع است، لذا از محلول 50 درصد آن در برخی از صابون‌های دست‌شویی نیز استفاده می‌شود.
کلر:
کلر، عنصری است که در ساختمان بسیاری از رنگ برها و سفیدکننده‌ها و ضدعفونی‌کننده‌ها به کار می‌رود.
کلر، در مورد هر سه گروه میکروب‌ها ( قارچ، باکتری و ویروس) فعال است و آنها را از بین می برد.
کلر برای ضدعفونی آب استخر و آب آشامیدنی استفاده می‌شود و همچنین از پرکلرین، برای ضدعفونی سبزی‌ها و میوه‌ها استفاده می‌شود.
*مطالب مرتبط:
آنچه تو را نکشد، قوی‌ترت می کند!
نكات ایمنی در مورد مواد شوینده
راز کشتن میکروب‌ها با سفیدکننده‌ها
هشدارهای خانگی درباره مواد شوینده
هنگام خانه تکانی مراقب سلامتی تان باشید
