شریک گناه بدكاران

امام علی(علیه‎السلام) می‎فرماید:

«الراض بفعل قوم كالداخل فیه معم و على كل داخل فى باطل أثمان اثم العمل به و اثم الرض به"(1)؛ هر كس كه به كار گروهى از مردم خرسند باشد، مانند آن است كه در آن كار، با آنها همراهى كرده است، هر كس در كار نادرست همراهى كند، براى او دو گناه خواهد بود: گناه همكارى در آن كار نادرست، و گناه رضایت دادن به انجام آن.

شرح حدیث:

اسلام، دینى است كه پیرامون خود را، همواره از زندگى كردن و حصارهاى خلوت و تنهایى و سر بردن در چهاردیواری‎هاى در بسته، باز می‎دارد. و در مقابل، همه را به زندگى اجتماعى دعوت می‎كند. براى یك چنین زندگى اجتماعى برادرانه‏ایى، كه در آن همه نسبت به یكدیگر وظایف و مسئولیت‎هایى دارند قوانین كاملى نیز قرار داده، كه جلوه‏هاى گوناگون آن، در تعالیم درخشان اسلامى دیده مى‏شود.

بر اساس این قوانین، خوب بودن و خوب زیستن، تنها این نیست كه ما، خود را از همه كنار بكشیم، و در خلوت و تنهایى مشغول عبادت شویم و كارى به كار دیگران و سایر افراد جامعه نداشته باشیم. چه، در این صورت، حتى اگر هیچ گناهى از ما سر نزند، باز در گناهى كه دیگران، در كنار ما و مقابل چشمان ما انجام می‎دهند، شریك و سهیم خواهیم بود.

به بیان دیگر، یك مسلمان مؤمن واقعى، نباید در برابر كارهاى باطل و نادرست دیگران، ساكت بنشیند و هیچ اقدامى نكند. چون این سكوت، دلیل آن است كه او، با انجام آن كارهاى باطل مخالفتى ندارد و كسى كه مخالف امرى نباشد، بطور طبیعى، به انجام آن امر، رضایت داده است. و راضى بودن به انجام كار دیگران نیز مانند آن است كه خود او هم در آن كار، شركت و دخالت داشته است.

از این روست كه امام علی(علیه‏السلام) می‎فرماید: مسلمانان مؤمن حق ندارند ساكت بنشینند و شاهد و تماشاگر كارهاى باطل دیگران باشند. چون در آن صورت، از او دو گناه سر زده است. یك گناه همان رضایت دادن به انجام آن كار است، و گناه دیگر آن است كه با چنین رضایتى، خود او نیز، در آن كار نادرست بصورت همكار و همراه در آمده و در حقیقت مثل آن است كه خود نیز، در انجام آن گناه، شركت و همكارى داشته است.

پی‎نوشت:

1- نهج البلاغه، ح 154 .

برگرفته از پندهاى كوتاه از نهج‎البلاغه، هئیت تحریریه بنیاد نهج‏البلاغه .