تبیان، دستیار زندگی
سی‌دی، نمونه‌ای از توری پراش بازتابی است. اما شما می‌توانید توری پراش عبوری را نیز بیابید که به جای نگاه کردن به آن از نور عبوری از آن برای پراش می‌توان استفاده نمود....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

طیف‌سنج عبوری بسازید

طیف‌سنج عبوری بسازید

سی‌دی، نمونه‌ای از توری پراش بازتابی است. اما شما می‌توانید توری پراش عبوری را نیز بیابید که به جای نگاه کردن به آن از نور عبوری از آن برای پراش می‌توان استفاده نمود.

یک اسباب بازی متداول که در آن "توری عبور" استفاده شده "عینک رنگین‌کمان" است. چنین عینک‌هایی در جشن‌ها یا نمایشگاه‌ها فروخته می‌شود.

معمولاً چنین عینک‌هایی می‌توانند در چپ و راست و همچنین بالا و پایین، رنگین‌کمان درست کنند. ساخت طیف‌سنج با عینک رنگین‌کمان کار ساده‌ای است. ما اغلب از همان روش‌ها و مواد طیف‌سنج سی‌دی استفاده می‌‌کنیم.

طیف‌سنج عبوری بسازید

وسایل مورد نیاز

جعبه‌ی حبوبات، مقداری نوار چسب آلومینیومی، دو تیغ یک طرف تیز و عینک رنگین‌کمان نیاز داریم. شما می‌توانید به جای نوار چسب آلومینیومی از چسب مایع و ورق آلومینیومی استفاده کنید.

طیف‌سنج عبوری بسازید

ما فقط به یک طرف عینک رنگین‌کمان نیاز داریم. به عبارت دیگر شما با یک عینک می‌توانید دو طیف‌سنج بسازید. قسمت پلاستیکی عینک را ببرید و حاشیه آن را (برای جابه‌جایی راحت) باقی بگذارید.

روی سمت راست جعبه سوراخی ایجاد کنید، این سوراخ دقیقاً به بزرگی پنجره‌ی عینک رنگین‌کمان است. این سوراخ باید کوچک‌تر از حاشیه‌ی کاغذی اطراف تلق عینک باشد به طوری که حاشیه، داخل جعبه نیفتد.

طیف‌سنج عبوری بسازید

پنجره‌ی عینک را روی حفره بچسبانید و به کمک نوار چسب آلومینیومی، اطراف آن را درزگیری کنید تا هیچ نوری از اطراف آن وارد نشود.

در طرف مقابل پنجره‌ی پلاستیکی (ته جعبه) چهار گوشی ببرید. این جایی است که شکاف در آن قرار می‌گیرد.

طیف‌سنج عبوری بسازید

تیغ‌ها را روی سوراخ مستطیلی طوری قرار دهید تا طرف تیز تیغ‌ها مقابل هم قرار گیرد. اطراف شیار را با نوار چسب آلومینیومی بپوشانید. بین تیغه‌ها فاصله‌ی اندکی برای عبور نور باقی بگذارید.

طیف‌سنج عبوری بسازید

طیف‌سنج شما آماده است.

طیف‌سنج عبوری بسازید

شیار را در مقابل نور لامپ مهتابی قرار دهید و از پنجره‌ی عینک نگاه کنید. شما چیزی شبیه تصویر پایین را می‌بینید.

طیف‌سنج عبوری بسازید
طیف‌سنج عبوری بسازید

تصویر بالا به کمک دوربین عکاسی (با سرعت شاتر بالا) گرفته شده‌است. علت سرعت بالای شاتر این است که تصویر کاملا پرنور است.

با این حال رنگین کمان دومی نیز در ناحیه‌ی دور از شکاف وجود دارد که بیش‌تر امتداد یافته‌است و به ما اجازه می‌دهد خطوط روشن طیف را راحت‌تر ببینیم. عکس سمت راست، با سرعت شاتر کم گرفته شده‌است و طیف دوم را نشان می‌دهد (البته طیف اول حذف (پاک) شده‌است).

طیف‌سنج عبوری بسازید

تصویر بالا از فاصله‌ی 6متری لامپ فلوئورسنت پر قدرت (90 وات) گرفته شده‌است. این خطوط، روشن و کاملا تفکیک شده هستند. با یک شیار نازک میتوان خط سبز را به دو خط و خط نارنجی را به پنج تا شش خط تفکیک نمود.

در تصویر بالا، به کمک نرم‌افزار گرافیکی طیف اضافی بالا و پایین نوار افقی حذف شده است.

طیف‌سنج عبوری بسازید
تفکیک پذیری بیش‌تر

شما می‌توانید از فروشگاه‌های لوازم آزمایشگاهی "توری پراش سه بعدی نگاشتی" با کیفیت بالا تهیه کنید. این توری‌ها با 1000 خط در هر میلیمتر، توانایی ایجاد خطوط طیفی تفکیک شده و در عین حال روشنی را دارند.

ما توری پراش طیف‌سنج بالا را با یک توری پراش با قدرت تفکیک پذیری بالا عوض کرده‌ایم و در تصویر سمت راست به وضوح می‌بینید که چندین خط زرد و نارنجی دیده می‌شود در حالی که در پروژه‌ی اول این خطوط در هم ادغام شده بودند.

بازگشت