مرد کربلایی
به مناسبت رحلت عارف وارسته، سید احمد کربلایی
مرحوم آیتاللّهسیداحمد کربلایی، از نوادگان پیشوای هفتم،امام موسیبن جعفر علیهالسلام و از سادات موسوی میباشد. پدر ایشان، سید ابراهیم، پیش از تولد سیداحمد، شهر تهران را به مقصد کربلا ترک کرد و در کنار بارگاه ملکوتی سیدالشهداء، رحل اقامت افکند و در حریم آن امام همام ساکن شد. بعد از ورود به کربلا، فرزندی از ایشان متولد شد که سیمای پرنورش، حکایت از آیندهای درخشان داشت. سیدابراهیم، نام کودک خود را سیداحمد نهاد. گر چه تاریخ دقیقی از تولد مرحوم سیداحمد در دست نیست، ولی با توجه به سال وفات ایشان یعنی 1332، ولادت او در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری بودهاست.
مرحوم سیداحمد کربلایی، پس از سالها تلاش و کوشش خستگیناپذیر برای تهذیب نفس و تربیت انسانهای وارسته، سرانجام در 27 شوال سال 1322ق، در آخرین تشهد نماز عصر، در روز مبارک جمعه از دنیا رفت و روح بلند و ملکوتیاش، از قفس تن رهایی یافته، در حریم قرب الهی مسکن گرفت. پیکر پاک ایشان، توسط گروهی از شاگردان و جمع زیادی از ارادتمندان و دوستان تشییع شد و در صحن مرتضوی، مقابل ایوانی که پشت مرقد منور امیرمؤمنان قرار داد، دفن شد.
این نوشتار به مناسبت سالروز رحلت آن بزرگ مرد وارسته تقدیم حضور شما خواننده محترم تبیان میگردد.
عبادت کربلایی:
مرحوم سید احمد کربلایی، از کسانی است که با عبادتهای زیاد، توانست خود را به عرشیان رسانده و با آنان همنوا شود. مرحوم قاضی طباطبایی، که افتخار شاگردی کربلایی را پیدا کرده بود، میفرماید: «شبی را به تنهایی در مسجد سهله گذراندم. در نیمههای شب، شخصی وارد مسجد شد و به خاطر تاریکی، او را نشناختم. در مقام حضرت ابراهیم ایستاد. بعد از نماز صبح، به سجده رفت و تا طلوع خورشید در آن حال بود. هوا که روشن شد، نزدیک رفتم و دیدم سید احمد کربلائی است».مرحوم آقا بزرگ تهرانی نیز میفرماید: «سید، برای حضور قلب و دوری از اقتدای مردم، در جاهای خلوت نماز میخواند».
چشمهسار اشک:
قطرات اشک، همچون باران رحمت الهی است که جانهای پژمرده از گناه را، از مرگ تدریجی رهایی داده و طلیعه سبز و شادابی را در روح خسته و بیجان آدمی نوید میدهد. گریه، سلاح انسانهای بیپناهی است که برای درمان دردهای خود، آن را به آستان دوست پیشکش میکنند. اینان، در این دنیا بسیار گریه میکنند تا در دیار خوف و وحشت، همیشه خندان باشند. مرحوم سیداحمد کربلایی، از افرادی بود که بسیار گریه میکرد و با گریههای خود در سجدههای طولانی، زمین را تَر میساخت. شیخ آقا بزرگ تهرانی مینویسد: «سید، بسیار گریه میکرد. او در هنگام نماز، به ویژه نمازهای نافله، تسلطی بر خود نداشت. من که دو سال توفیق همسایگی ایشان را داشتم، چیزهای زیادی از او دیدم».
احترام به مادر:
جایگاه ویژه والدین، به ویژه مادر، میطلبد که رفتار و اعمال شایستهای که در شأن و مقام آنها باشد، از انسان سربزند. اسلام با تبیین مقام ویژه مادر، طالبان بهشت را بر آن داشت تا در مقابل این موجود آسمانی کرنش کرده و با جلب رضایت و دعای خیر او، رضایت خالق را متوجه خود کرده، راه عروج به ملکوت را هموار سازنند. با مطالعه سیره بزرگان دین، نهایت احترام آنها به مادر را در مییابیم. آقا بزرگ تهرانی در شرح احوال مرحوم سیداحمد کربلایی مینویسد: «سید، به مادر خود احترام فراوان میکرد و همیشه در خدمت او بود».بینیاز از کیمیا:
یکی از ویژگیهای بارز سالکان وادی عشق و مقربان درگاه خداوندی، بیاعتنایی به مادیات است. رهیافتگانحریم قدس ربوبی، از مال دنیا به قدر رفع نیاز استفاده کرده و هر آنچه مانعی برای رسیدن به محبوب خود باشد، طرد میکنند.مرحوم آیتاللّه سیداحمد کربلایی میفرماید: «در یکی از مسافرتها، به درویش روشنضمیری برخورد کردم. او به من گفت: من مأموریت دارم تا شما را از دو چیز مطّلع کنم. اول کیمیاست و دوم اینکه، من فردا میمیرم و شما مرا تجهیز و تدفین نمایید. من به او گفتم: من نیازی به کیمیا ندارم، ولی تجهیز شما را قبول میکنم. صبح فردا، درویش فوت کرد و من متکفّل تجهیز و کفن و دفن او شدم».
کربلایی در نگاه دیگران:
مرحوم سیداحمد کربلایی، در میان عالمان بزرگ قرن معاصر، از جایگاه ویژهای برخوردار است و آنها با دیده احترام به ایشان نگاه کرده، از او به خوبی یاد میکنند. مرحوم آقا بزرگ تهرانی، درباره شخصیت مرحوم کربلایی مینویسد: «سیداحمد کربلایی، در مراتب علم، عمل، سلوک، زهد، ورع، تقوا، معرفت و خداترسی، یگانه زمان خود بود».مرحوم آیت اللّه شیخ محمد حسین غروی اصفهانی معروف به کمپانی، میفرماید: «من احدی را، مثل آقا سیداحمد کربلایی، متبحّر در فقه ندیدم».
سید کاظم عصّار، شاگرد کربلایی، که خود استاد مسلّم حکمت متعالیه، عرفان، فقه و اصول بود، میگوید: «یگانه کسی که بَصَر (چشم) او به بصیرت تبدیل شده و پردههای ضخیم طبیعت را به واسطه کثرت عبادات و مواظبت دایمی بر انجام نوافل، از جلو چشم خود برداشت، سید بود و کسی را بدان مقام ندیدم».
بخشی از دستور العمل سید:
تنها آثار به جا مانده از سید احمد کربلایی، دستورالعملهایی است که در کتاب شریف تذکرة المتقین نوشته عارف نامی، آیتاللّه شیخ محمد بهاری همدانی گردآوری شده است که به بخشی از آنها اشاره میشود: توصیه و هشدار به نفس در اول صبح (مشارطه)، مواظبت دائم در تمام روز (مراقبه)، حساب رسی از نفس به هنگام خواب(محاسبه)، مجازات نفس در صورت تخلف(مؤاخذه)، توجه و توسل به حضرت ولیعصر امام زمان عجلاللهفرجه که واسطه فیض الهی است، دوام طهارت و وضو، ذکر تسبیح حضرت زهرا علیهاالسلام بعد از هر نماز و هنگام خواب، و تلاوت آیة الکرسی.جرعهای از زلال کلام استاد:
زنده باد حضرت دوست، و مرده باد هر چه غیر اوست.
دست از خود و خودرأیی بردارید.
راه نجات و خلاص، در استغراق ذکر الهی و تفکر در معرفت نفس و خودشناسی است.