تاثیر فشار روحی بر سفیدی مو

اگرچه معمولا در مردان پس از30 سالگی و در زنان پس از 35 سالگی موهای سر سفید می‌شوند، اما برخی از افراد در نخستین سال‌های نوجوانی و جوانی، داشتن چندین تار موی سفید رنگ را تجربه می‌كنند. در حالی كه ممكن است در گروهی دیگر حتی تا سن 50 سالگی نیز اصلا هیچ تار موی سفیدرنگی در سر فرد دیده نشود.

فرآیند سفید شدن تدریجی موهای سر در روزنه‌های عمیق پوست سر كه فولیكول نام دارند، انجام می‌شود.

معمولا روی پوست سر هر فرد حدود 100 هزار روزنه فولیكولی به شكل قطره اشك وجود دارد كه هر یك از آنها از توانایی جوانه‌زنی چندین تار مو در دوره طبیعی طول عمر خود برخوردار است.

در انتهای هریك از فولیكول‌های مو، سلول‌هایی به نام ملانوسیت وجود دارد كه مولد رنگدانه ملانین است. با از بین رفتن بخشی از ملانین مو، تارهای مو به تدریج خاكستری رنگ می‌‌شوند و هنگامی كه همه سلول‌های مولد رنگدانه ملانین از بین بروند، موها سفید خواهند شد. به عبارت دیگر می‌توان گفت كه از بین رفتن تدریجی سلول‌های بنیادی مولد ملانوسیت‌ها، سبب سفید شدن موها خواهد شد.

بسیاری از محققان بر این باورند كه استرس و فشارهای روانی می‌تواند نقش موثری در از بین رفتن رنگدانه‌های مو داشته باشد. اما از آنجایی كه مجموعه‌ای از عوامل مختلف بر روند سفید شدن موها تاثیر می‌گذارند، نمی‌توان با قطعیت درباره این فرضیه صحبت كرد. اگرچه ممكن است هورمون‌هایی كه در نتیجه استرس یا فشارهای روانی در بدن ترشح می‌شوند، بر بقا و ماندگاری ملانوسیت‌ها و فعالیت آنها تاثیرگذار باشند، اما هیچ ارتباط مستقیمی بین فشارهای روحی و روانی و سفیدن شدن موها یافت نشده است.

سفید شدن موها می‌تواند ناشی از آسیب رادیكال‌های آزاد باشد. در واقع هورمون‌هایی كه در نتیجه قرار گرفتن در معرض فشارهای روحی و روانی در بدن آزاد می‌شوند، منجر به التهاب سلول‌ها شده و در نتیجه ی آن رادیكال‌های آزاد در بدن ایجاد می شوند.

این سلول‌های ناپایدار به سلول‌های بدن آسیب می‌رسانند و بنابراین می‌توان گفت كه رادیكال‌های آزاد ایجاد شده در بدن می‌توانند تولید ملانین در فولیكول‌های مو یا از بین رفتن رنگ این رنگدانه‌ها را تحت تاثیر خود قرار دهند.

به طور كلی اگرچه عوامل ژنتیكی بر روند سفید شدن موها تاثیر می‌گذارند، اما استرس و فشارهای روانی و همچنین سبك زندگی افراد نیز می‌تواند روند سفید شدن موهای فرد را 5 تا 10 سال تسریع كرده یا به تاخیر اندازد.

براساس نتایج به دست آمده از تحقیقات، هورمون‌هایی كه در اثر فشارهای روحی و روانی در فولیكول مو آزاد می‌شوند، بر آزاد شدن عاملی كه منجر به ساخت ملانوسیت‌ها و انتقال آن به سلول‌های بنیادی سازنده هر یك از تارهای مو می‌شود تاثیر می‌گذارد. بنابراین اگر در آزادشدن این عامل واسطه به هر دلیلی اختلال ایجاد شود، انتقال رنگدانه به تارهای مو نیز متوقف خواهد شد.

بنابراین دانشمندان در تلاش هستند به شواهد و یافته‌های بیشتری مبنی بر تاثیر فشارهای روحی و روانی بر تسریع فرآیند سفید شدن موها دست پیدا کنند، اگرچه هنوز هیچ گونه شواهد علمی در تایید وجود این رابطه ی علت و معلولی یافت نشده است.

جام جم