تبیان، دستیار زندگی
دیدار داربی، شناسنامه فوتبال باشگاهی هر كشور است و ما، اینجا در ایران، ریشه‌های هویت فوتبال‌مان را در قلمرو ساق‌های طلایی مردانی جست‌وجو می‌كنیم كه سرنوشت شهرآورد تهران را رقم می‌زنند .........
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نگاهی به ستاره های خاص شهرآورد تهران

ستارگانی که تاریخ داربی را نوشتند!

داربی، پرسپولیس، استقلال

دیدار داربی، شناسنامه فوتبال باشگاهی هر كشور است و ما، اینجا در ایران، ریشه‌های هویت فوتبال‌مان را در قلمرو ساق‌های طلایی مردانی جست‌وجو می‌كنیم كه سرنوشت شهرآورد تهران را رقم می‌زنند. شماره داربی‌های پایتخت به 67 رسیده و در این تاریخ پرهیجان، همواره مردانی ماندگار شده‌اند كه اثری جاوید بر این رویداد عظیم گذاشته‌اند. با هم سرنوشت برخی از این ستاره‌ها را مرور می‌كنیم.

احمد منشی‌زاده؛ چراغ اول روشن شد

اولین گل تاریخ داربی‌های پایتخت را در 31 مرداد احمد منشی‌زاده برای استقلال به ثمر رساند تا نامش را به گنجینه فوتبال ایران بسپارد. در آن روز پرسپولیس و استقلال در چارچوب مسابقات جام باشگاه‌های تهران به مصاف یكدیگر رفته بودند كه در نهایت آبی‌پوشان سه بر یك برنده از زمین خارج شدند.

علی پروین

علی پروین ؛ سلطان داربی‌ها

ركورد بیشترین حضور در داربی‌های تهران متعلق به سلطان فوتبال ایران است. علی پروین تا قبل از داربی 67 ، در 66درصد دوئل‌های سرخابی‌ها حاضر بوده است! او با 43 حضور در داربی، در شرایطی ركورددار است كه از این تعداد 23 عنوان مربوط به دوران مربیگری و 20 عنوان متعلق به سال‌های بازیگری وی می‌شود. در عرصه بازیگری بعد از پروین، نیکبخت ، پیروانی و فكری با 19 داربی ركورددار هستند.

صفر ایرانپاك؛ مسافر افتخار

مرحوم صفر ایرانپاك با به ثمر رساندن هفت گل در داربی‌های گوناگون برای پرسپولیس، سلطان گل شهرآورد تهران بوده است. خدایش بیامرزد!

احمد رضا عابدزاده

احمدرضا عابدزاده؛ مردی كه هرگز نباخت

از میان ستاره‌های پایدار پرسپولیس و استقلال، این تنها احمدرضا عابدزاده است كه با حضوری طولانی مدت در 13 داربی برای هر دو تیم، هیچگاه طعم شكست را نچشیده است. البته عابدزاده با پرسپولیس در حالی داربی 5 اسفند 79 را واگذار كرد كه روی نیمكت تیمش شاهد گشوده شدن دروازه فنایی بود!

همایون بهزادی؛ از جنس گل و آتش

همایون خان بهزادی در داربی‌های تهران صاحب دو ركورد متفاوت است. او تنها ستاره‌ای به حساب می‌آید كه در شهرآورد پایتخت هت‌تریك كرده و البته یگانه بازیكنی به شمار می‌رود كه در این رویدادها، دو مرتبه طعم اخراج شدن را چشیده است!

محمود خوردبین؛ جنجال‌های آقای جنتلمن

علاقه محمود خوردبین به زدن گل‌های زیرطاقی، در دو نوبت برای داوران داربی دردسرساز شد! ابتدا ضربه سرپرست كنونی پرسپولیس در داربی سال 48 مورد قبول قرار نگرفت و سپس شوت مشابه او در شهرآورد سال 53 پذیرفته شد. در هر دو نوبت و به واسطه اعتراض پرسپولیسی‌ها در نوبت اول و استقلالی‌ها در نوبت دوم، بازی به آشوب كشیده شد!

رضا وطنخواه؛ اولین اخراجی تاریخ

نخستین بازیكنی كه كارت قرمز داور را در تاریخ داربی‌ها مقابل خود دید، رضا وطنخواه بود كه در 31 مرداد 48، به موزه داربی‌های پایتخت پیوست!

مژدهی‌ها؛ تخصص خانوادگی

جفت برادر در تاریخ داربی‌های تهران شركت كرده‌اند كه از بین تمام آنها تنها یك زوج، یعنی مسعود و عباس مژدهی موفق شدند هر دو با هم در این بازی مهم گلزنی كنند!

تاریخ سازان داربی

مهدی مهدوی‌كیا؛ كوچولوی داربی باز

ركورد جوان‌ترین بازیكن داربی تهران در طول تاریخ متعلق به مهدی مهدوی‌كیاست كه با 19 سال و 356 روز در شهرآورد 20 تیر 76 پایتخت به میدان رفت.

عزیز اصلی؛ داوركش بزرگ

دروازه‌بان سال‌های دور پرسپولیس، تنها بازیكنی است كه در تاریخ داربی‌ها دو مرتبه با سیلی، گونه داور مسابقه را نوازش كرده است! در سال 48 ابوالقاسم حاج‌ابوالحسن و در سال 49 مرحوم ارشد برازنده طعم سیلی‌های عزیز را چشیدند!

محمد صالحی؛ ركورد سوت

ركورد بیشترین دفعات داوری داربی تهران، متعلق به محمد صالحی است كه موفق شده پنج مرتبه این دیدار حیاتی را قضاوت كند.

محسن ترکی ؛ آخرین داور ایرانی

آخرین قاضی ایرانی داربی تهران را پس از سالها محسن ترکی بر عهره گرفت که دو تیم به تساوی یک بر یک رسیدند اما قبل از آن مهدی اخوان آخرین کسی بود كه بازی برگشت پرسپولیس و استقلال در لیگ آزادگان سال 73 را در هفت بهمن همین سال داوری كرد. آن رقابت در بندرعباس برگزار می‌شد.

بهادر خان؛ اولین سوت فرنگی

استخدام داور خارجی برای داربی مختص همین سال‌های اخیر نیست و ریشه در دهه 40 دارد. اولین بار بهادرخان پاكستانی به عنوان داور وارداتی داربی 20 دی ماه سال 47 تهران را سوت زد.

تیلور، بهرامف و پول؛ مردان فینال دنیا در داربی

تا به حال سه داور خارجی كه سابقه حضور در فینال جام جهانی را داشته‌اند، برای قضاوت داربی تهران به ایران آمدند. توفیق بهرامف، جك تیلور و ساندرو پول داورانی بوده‌اند كه در مسابقه نهایی جام‌های جهانی 66، 74 و 94 قضاوت كردند و البته برای داوری داربی‌های سال‌های 50، 55 و 74 خورشیدی به كشورمان سفر كرده و در نقش داور یا كمك‌داور انجام وظیفه كردند. به این لیست می‌توان محمد فنایی را هم افزود.

علی سامره مهاجم پیشین تیم فوتبال استقلال

علی سامره؛ آقای سی‌ ثانیه

سریع‌ترین گل تاریخ داربی را علی سامره در ثانیه 47 بازی رفت پرسپولیس و استقلال در لیگ دوم حرفه‌ای در تبریز به ثمر رساند.

بهنام طاهرزاده؛ سلطان گل از این لحاظ

بهنام طاهرزاده با ثبت ركورد یك گل در سه دقیقه بازی، صاحب یك افتخار عجیب است. او در 20 تیر 76 گل سوم سرخپوشان را در شرایطی به ثمر رساند كه تنها سه دقیقه به میدان رفته بود!

داریوش مصطفوی؛ اولین سرخابی

داریوش مصطفوی اولین بازیكنی بود كه با جابه‌جایی‌اش در سال 49 از استقلال به پرسپولیس بین دو باشگاه نقل مكان كرد.

ناصر حجازی؛ در داربی استخوان تركاند

بیشترین سال‌های حضور در داربی، ركوردی است كه به ناصر حجازی تعلق می‌گیرد.او به عنوان بازیكن، اولین بار در سوم مهر ماه 49 و آخرین مرتبه در 25 خرداد 65 گام به شهرآورد تهران گذاشت. حجازی با 16 سال حضور در داربی، ركوردی استثنایی به ثبت رسانده است.

همه چیز از داربی های تهران

ایرانپاك و جباری؛ گل سی متری

صفر ایرانپاك و علی جباری تنها مردانی بوده‌اند كه در تاریخ داربی از فاصله بیش از 30 متر دروازه حریف را باز كردند.

مهدی هاشمی‌نسب؛ آقای داربی

او را می‌توان به نوعی آقای داربی پایتخت نامید. هاشمی‌نسب چهار بار با لباس پرسپولیس دروازه استقلال را باز كرد و بنا به دلایلی در یك قدمی تبدیل شدن به اسطوره سرخپوشان، راهی استقلال شد تا در بازی معروف 9 دی 79، این بار سنگر پرسپولیس را فتح‌ كند. در كنار این ستاره جنجالی، غلام فتح‌آبادی و شاهرخ بیانی هم موفق به گلزنی به هر دو تیم در تاریخ داربی شدند!

تنظیم برای تبیان: رضا سیگاری