ابوریحان نابغه ی بزرگ ایرانی(2)
از زبان دیگران
«بروکلمان» از شرقشناسان اروپایی در کتاب تاریخ رجال اسلامی، پر معنیترین کلماتش را در معرفی «ابوریحان» مورد استفاده قرار داده و مینویسد: «حقیقت این است که شجاعت فکری «بیرونی» و علاقهی او به آگاهی علمی و دوستداری حقیقت و پاکی او جملگی از خصایلی است که بینظیر است. در واقع او نابغهای نوآور بود و در مسائل علمی آگاهی کامل داشت و نظرش از نفوذ خاص برخوردار بود.»
«جرج سارتر» هم که به شدت تحت تاثیر «بیرونی» است در کتاب «مقدمهای بر تاریخ علم» در مورد ابوریحان مینویسد: بیرونی نه فقط از فیلسوفان و ریاضیون و جغرافیدانان نامدار است، بلکه از بزرگترین مورخان اسلام و از نامدارترین دانشمندان جهان است.»
سخائو- خاور شناس آلمانی- که دربارهی بیرونی تحقیقاتی کرده و چند کتاب را در این زمینه چاپ کرده، دربارهی او گفته است: «بیرونی از بزرگترین شخصیتهای عقلی است که تاریخ اسلام به خود دیده است...»
سمیث در بخش نخستین از کتاب «تاریخ ریاضیات» مینویسد: «بیرونی درخشانترین چهرهی علمی زمان خود در ریاضی بوده است و اروپاییان بسیاری از معلومات نادر و کمیاب خود را مدیون ابوریحان و آثار ارزندهی او هستند.»
یک داستان عجیب!
روحیهی کار و کوشش و عشق به مطالعه و دانا شدن این دانشمند کمنظیر تا آنجا بود که فقیه بزرگ ابوالحسن بنعیسی میگوید: «وقتی ابوریحان در بستر بیماری افتاده بود برای احوالپرسی به عیادتش رفتم. او در حالت مرگ قرار داشت و با سختی نفسهای آخر را میکشید، چون حضور مرا احساس نمود. چشم باز کرد، و گفت: «راستی جواب آن مسئلهای که دربارهی ارث، یک روز مطرح کردی چه شد؟»
گفتم: «اکنون حال تو مناسب نیست و چنین صحبتهایی جایی ندارد.» ابوریحان گفت: «ای مرد! کدام یک از این دو کار بهتر است؟ این مسئله را بدانم و بمیرم، یا نادانسته و با جهل از دنیا بروم؟»
آن گاه من آن مسئله فقهی را توضیح دادم و مطلب برای او روشن شد، و چون او حال خوبی نداشت خانه را ترک گفتم. اما هنوز چند قدم از خانه دور نشده بودم، که از خانه صدای گریه و ناله بلند شد و متوجه شدم ابوریحان جان به جان آفرین تسلیم کرده است.
شاهد نوجوان
تنظیم:بخش کودک و نوجوان
******************************
مطالب مرتبط
مارک تواین، استاد روایت داستان