تبیان، دستیار زندگی
پس از درگذشت رسول خدا صلی‏الله علیه واله وسلم بر سر جانشینی پیامبر میان مسلمانان اختلاف در گرفت. آنها بدون توجه به سخنان و وصایای رسول اکرم صلی‏الله علیه واله وسلم و انتخاب علی علیه‏السلام به عنوان ولیّ و جانشین آن حضرت، با ابوبکر بیعت کرده و در حقّ خاندا
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

خانه‏نشینی بزرگترین مرد
علی(ع)

پس از درگذشت رسول خدا صلی‏الله علیه واله وسلم بر سر جانشینی پیامبر میان مسلمانان اختلاف در گرفت. آنها بدون توجه به سخنان و وصایای رسول اکرم صلی‏الله علیه واله وسلم و انتخاب علی علیه‏السلام به عنوان ولیّ و جانشین آن حضرت، با ابوبکر بیعت کرده و در حقّ خاندان مظلوم و داغدیده پیامبر خدا صلی‏الله علیه واله وسلم چه بسیار آزارها و بی‏حرمتی‏ها روا داشتند؛ خانه علی علیه‏السلام را به آتش کشیدند و او را دست بسته به سوی مسجد بردند و در مقابل چشمان غیرتمند شیر خدا دختر رسول اکرم خدا صلی‏الله علیه واله وسلم و همسر گرامی علی علیه‏السلام را تازیانه زدند.

این مصیب‏های ناروا در حق شیر خدا و رسول خدا قابل تحمّل نبود؛ اما گروهی از مرد جاه‏طلب و دنیا‏پرست نه تنها خانواده علی علیه‏السلام را با بزرگ‏ترین رنج‏ها مورد اذیت قرار دادند، بلکه علی علیه‏السلام را از حق خود یعنی خلافت پس از پیامبر خدا صلی‏الله علیه واله وسلم محروم کردند. تداوم این رنج‏ها به از دست رفتن یگانه بانوی اسلام و همسر باوفای امیرالمومنین منجر شد و علی علیه‏السلام تنهاتر از گذشته شد.

علی علیه‏السلام با آن‏که پس از پیامبر خدا صلی‏الله علیه واله وسلم بیست و پنج سال از مقام خلافت دور بود، اما تسلّط امیرالمومنین بر علوم مختلف و نیز اوضاع و مشکلات مردم چنان بود که حتی در دورانی که خلافت را به عهده نداشت به عنوان پشتوانه‏ای محکم برای مسلمانان در امور مختلف به شمار می‏رفت.

علی علیه‏السلام تنها کسی بود که با تعالیم اسلام آشنایی کامل داشت. هیچ کس از نظر علمی و سیاست در امور با علی علیه‏السلام برابری نمی‏کرد. علوم اسلامی و قرآنی با جوهرجان علی علیه‏السلام آمیخته بود؛ ولی افسوس که مردم جاهل آن عصر، قدر این نعمت بزرگ را نمی‏دانستند و از او بهره نمی‏گرفتند.

خلافت

پس از گذشت بیست وپنج سال از درگذشت پیامبر خدا صلی‏الله علیه واله وسلم با مرگ عثمان، علی علیه‏السلام زمام حکومت را در دست گرفت. مردم پس از قتل عثمان، به در خانه علی علیه السلام رفته و با اصرار از او می‏خواستند تا خلافت را بپذیرد. در ابتدا علی علیه‏السلام از پذیرفتن امر خلافت سر باز می‏زد؛ ولی سرانجام بر اثر پافشاری بیش از حدّ مردم، علی بن‏ابی‏طالب که باید از همان ابتدا جانشین رسول اکرم خدا صلی‏الله علیه واله وسلم می‏شد، حکومت و خلافت را تنها به خاطر رضای خدا و پایداری دین اسلام پذیرفت. مردم، اطراف خانه را فرا گرفته بودند و می‏خواستند با امام بیعت کنند؛ امّا علی علیه‏السلام آنها را به سوی مسجد راهنمایی کرد و در آنجا از مردم بیعت گرفت. به این ترتیب، هجدهم ذیحّجه سال سی و ششم هجرت، علی علیه‏السلام به حکومت رسید و در منبر مسجد خطبه‏ای خواند.

عدالت

از آن هنگام تقوا و عدالت که در برنامه علی علیه‏السلام بود، پس از مرگ پیامبر خدا صلی‏الله علیه واله وسلم در جامعه آن روز به اجرا گذاشته شد. فرمانداران و استانداران هر شهر تعیین و دستورات امام به آنها داده شد.

علی علیه‏السلام پس از رسیدن به خلافت، همچون گذشته زندگی ساده‏ای داشت. غذایش اندک بود و به خرما و نان جو قناعت می‏کرد. هرگز بر سر سفره رنگین ننشست. عدالت را از خود آغاز کرد و در بین تمام مردم گسترش داد. برای او برادرش عقیل و مرد سیاه‏پوست و فقیری که در مدینه زندگی می‏کرد، زنان اشراف با زنان بیوه تهیدست، مردان ثروتمند با افراد درمانده و بی‏نوا هیچ فرقی نداشتند. تنها وجه امتیاز آنها از دیدگاه علی علیه‏السلام تقوا بود.

تحمّل چنین عدالت و برابری که علی علیه‏السلام در حکومت خود پیش گرفته بود، برای گروه‏هایی که به مال و ثروت چشم دوخته و حسرت‏ها داشتند، آسان نبود؛ به همین دلیل تصمیم گرفتند که با او به مخالفت برخیزند و در همه جا فتنه و آشوب به پا کنند، چرا که به فرموده حضرت علی علیه‏السلام برنامه حکومت آن حضرت ترازوی عدل را برای آن عده گران می‏کرد.

از نظر علی علیه‏السلام بیت‏المال به همه مردم تعلّق داشت؛ و به عدالت میان مردم تقسیم می‏شد. عده‏ای از افراداز علی علیه‏السلام می‏خواستند که به مخالفانش سهم بیشتری از بیت‏المال بدهد تا به این ترتیب حکومت قدرتمندی داشته باشد؛ امّا آن حضرت در پاسخ می‏فرمود: «افسوس! شما از من می‏خواهید که پایه‏های حکومت خود را بر ظلم و ستم و بی‏عدالتی قرار دهم. اگر بیت‏المال از اموال من بود، آن را بین همه مردم به تساوی قسمت می‏کردم، چه رسد به اینکه این خزانه به همه مردم متعلّق است».

مهدی مرادحاصل

تنظیم:کودک و نوجوان

**************************

مطالب مرتبط

قنبر و امام

تقسیم هفتگانه

ثواب آن دینار

خدا او را در آغوش گرفت!

اولین امتحان در خانه پیامبر!!!

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.