کوچیکه ، چیزای بزرگ می خواد

هنگامی که فرد چیزی را که متعلق به فرد دیگری است بدون اجازه وی برداشته و به او اطلاع ندهد، دزدی صورت گرفته است. این شی می تواند تکه هایی از شیرینی یا یک ماشین بزرگ باشد. کوچک یا بزرگ مهم نیست. مهم امر دزدی است. این موضوع برای بسیاری از پدرها و مادرها مشکل بزرگی به وجود آورده است که کودک شان چیزهایی را بدون اجازه بر می دارد و به عبارتی دزدی می کند. کودکانی که چهارساله هستند یا در سنین پایین تری از رشد هستند، ممکن است که این موضوع را متوجه نشوند که برداشتن اموال یا شی فرد دیگری بدون اجازه وی نادرست است. بنابراین اگر چنین امری در کودک چهارساله یا پایین تر اتفاق افتاد، اسم آن را دزدی نگذاریم نگران بودن والدین از برداشتن چیزهایی که متعلق به کودک شان نیست، توسط خود کودک، بی مورد است. اما کودک در 5 یا 6 سالگی این موضوع را به خوبی متوجه می شود که بدون اجازه فرد نباید به اموال او دست زد یا آن ها را برداشت. اگر امروز دزدی در این سنین برای کودکان اتفاق افتاد و آنها دست به چنین کاری زدند، می بایست به فقدان کنترل در آنها اعتراف کرد. این کودکان به صورت تکانه ای و غیرقابل کنترل، چیز یا مالی را که متعلق به فرد دیگری است بر می دارند. بنابراین با شیوه های سرمشق گیری و یاد دادن به بچه ها از طریق عملی می توان "کنترل خود" را به آنها یاد داد. «در هر شرایطی انسان باید خود را کنترل کند». این جمله ای است که می بایست به کودکان یاد داده شود.

به او یاد بدهید که خواسته‌اش را با شما در میان گذارد تا راه صحیح رسیدن به آن را به او یاد بدهید.

علل دزدی

کودک احتمالاً دست به دزدی می‏زند چون گرسنه است یا به پول احتیاج دارد تا برای خود و یکی از عزیزانش چیزی بخرد و یا مورد تأیید اجتماعی دوستانش واقع شود. گهگاه نیز کودکان به منظور تلافی و انتقام گرفتن از کودک دیگر و یا معلم و یا ابراز دشمنی نسبت به والدین خویش، دزدی می‏کنند. باید بپذیریم که بعضی وقت‏ها دزدی بچه‏ها دلایل دیگری هم دارد، مثلاً جلب توجه و یا حس مظلومیت و یا واکنش در برابر تحقیر و ... این عمل باید شما را وادار به اندیشیدن کند. شما باید با جستجو و تجزیه و تحلیل عمل او به علت یا علل کارش پی ببرید. در این گونه مواقع، با صحبت کردن و عملکرد صحیح خود، او را متوجه کنید که هم شما و هم دیگران برایش ارزش قائلید و دوستش دارید. این کار موجب می‏شود که حس «مورد توجه دیگران بودن» را جایگزین عمل نادرست دزدی کند.

درمان دزدی

کودک باید متوجه شود که این کارش نادرست است و ممکن است به وسایل و روحیه افراد لطمه وارد کند. این موضوع را با

تطبیق دادن مسئله برخورد او و وسایلش، می‏توان بهتر به کودک فهماند. بهتر است ضمن تفهیم موضوع مالکیت به کودک او را از آسیب‏های روحی مربوط به از دست دادن وسایل شخصی آگاه کرد. در گفتگو با فرزندتان، به او بد بودن این کار و تأثیر نامطلوب آن را بر روحیه صاحب شی‏ء متذکر شوید و به او بفهمانید در صورت ادامه این کار، اعتماد دیگران از او سلب می‏شود و دیگر کسی او را دوست نخواهد داشت. او را در زمان کنترل خواسته ها و عدم تکرار عمل دزدی حتی در مدت کم تشویق کنید تا بداند که محبت و توجه شما وقتی نصیبش می شود که رفتار مثبت داشته باشد. و دزدی روش مناسبی برای جلب توجه نیست.

کمک و درمان در مورد کودکی که دزدی می‏کند، بستگی تام به شناخت انگیزه‏های حاکم بر رفتار او دارد. برای کودکی که گرسنه است، باید حداقل ضروریات برای رفع نیازهای اولیه او، تأمین گردد. به کودکی که به منظور خرید هدیه برای جلب توجه و تأیید گروه اجتماعی خود دست به دزدی می‏زند، باید کمک کرد تا از طریق راههای مشروع در پی کسب شناخت و محبوبیت اجتماعی برآید. کودکی که برای بیان احساس دشمنی نسبت به معلم و یا والدین خود دزدی می‏کند، به محبت و توجه بیشتر از جانب آنان و نیز فرصت‏هایی جهت تخلیه عواطف خویش در فعالیت‏هایی چون کارهای مدرسه، بازی، هنر، نقاشی و ورزش نیاز دارد.

از دیدگاه روانشناسی اعتراف خواستن از کودکی که دزدی می‏کند و یا تهمت زدن به او در نزد دیگران، بسیار غیر عاقلانه و ناصحیح است، زیرا با این گونه روش‏ها به ندرت به ریشه اصلی و علت بنیادی مشکل می‏توان پی برد. این عمل غالبا به دروغگویی کودک و یا ریختن آبروی او برای عملی که ممکن است هرگز دیگر مرتکب نشود، منتهی خواهد شد.

می توان به کودک آموزش داد که با جمع کردن پول تو جیبی خودش مقداری را برای تهیه چیز هایی که دلش می خواهد خرج کند و بقیه را پس انداز کند تا بتواند روزی توانایی برآوردن خواسته های بزرگتر را داشته باشد.

این نکته برای والدین مهم است که به طفل در جهت خنثی کردن اثر و جبران سرقت با بازگرداندن اشیاء مسروقه یا ارائه معادل جنس مسروقه توسط پولی که خود کودک می‏تواند با تلاش و کار فراهم آورد، کمک کنند. زمانی که این نکته آشکار باشد که طفل نمی‏تواند در برابر وسوسه مقاومت کند، پول و اشیاء گرانبها را نباید در دسترس او قرار دهیم تا امکان دزدی کاهش یابد. همچنین مهم است که این عمل را بیش از حد مورد تأکید قرار ندهیم، مبادا که رفتار یا پاسخ آن چنان مهیّج گردد که در مواقع نارضایتی در آینده نیز دوباره تکرار شود.

به کودک بیاموزید که خواسته اش را با شما در میان بگذارد. اگر کودک اسباب بازی، خوراکی و یا وسیله‌ای را می‌خواهد، به او یاد بدهید که خواسته‌اش را با شما در میان گذارد تا راه صحیح رسیدن به آن را به او یاد بدهید. برای مثال، اگر کودک از عروسک دوستش خوشش آمده است و می‌خواهد یک شب آن را از دوستش قرض بگیرد، این موضوع را صادقانه با او و یا با شما در میان گذارد تا شما چاره‌ای برای او بیاندیشید.

در مجموع اگر کودک را با روشی تربیت کنیم که در مواقع مختلف قدرت مسئله گشایی و فکر کردن داشته باشد دیر تر به رفتار های تکانشی روی می آورد و توان کنترل خواهش های خود را بیشتر خواهد داشت. خصیصه دزدی را هیچگاه عمومی جلوه ندهید و قبح آن را از بین نبرید. به هر حال نقش عملی الگویی والدین و آموزش ارزش‏ها و رفتار اخلاقی آنان می‏تواند کودکان را با اصول اخلاقی و حقوق دیگران کاملاً آشنا سازد تا آنان بسیاری از رفتارهای مطلوب مانند درستی و پاکی را نیز به عنوان یک عادت حسنه در طول زندگی در مجموعه ویژگی‏های شخصیتی خود کسب کنند.

ماهنامه کودک- سایت حوزه - با تغییر و اضافات

تنظیم برای تبیان: کهتری