موفقیت چیست؟

مصاحبه با پروفسور کارولوکس (2)

در ادامه مصاحبه با پروفسور کارولوکس با مرکز رشد از ایشان سوال شد

اولاً خیلی برای من سخت است «موفق» را تعریف كنم. مدتی قبل یك‌نفر از تلویزیون از برنامه­ای شبیه به برنامه­ی شما با من مصاحبه­ای انجام ­داد. از من خواست غیر از خودم چند دانشجوی موفق و خوب را برای مصاحبه دعوت كنم. من هم از چند دانشجویی كه به‌نظر خودم دانشجویان موفقی بودند خواهش كردم كه برخی از آن­ها پذیرفتند و با هم برای انجام مصاحبه رفتیم.

سؤال اول مصاحبه‌كننده­ها از دانشجوهای من این بود:

عكس­العمل همه­­ی آن­ها شبیه به‌هم بود؛ متعجبانه نگاه می­كردند؛ بعد می­گفتند:

«ما هنوز چنین چیزی را حس نمی­كنیم».

و سپس می­پرسیدند:

«منظورتان چیست؟ تعریف شاخص موفقیت چیست؟ و به چه چیزی موفقیت می­گوییم»؟

به‌خصوص در كشور ما ایران مهم­ترین بحثی كه بین مردم رایج است مسأله­ی «كنكور» است یعنی قبول شدن در امتحان ورودی دانشگاه‌ها كه به‌صورت سراسری و خیلی‌متمركز انجام می­گیرد.

تا جایی كه «كنكور» معیار تمیز «موفقیت» از «عدم موفقیت» در جامعه­ی ما شده است! طوری­كه وقتی كودكی متولد می­شود و هنوز راجع به خوراك و مایحتاج اولیه­اش صحبت نشده خانواده دغدغه­ی «كنكور» او را دارند كه چطور می­خواهد در «كنكور» قبول شود!

پس «كنكور» قرار است چه‌چیزی را اندازه بگیرد؟! آیا «هوش» را اندازه می­گیرد؟! آیا «دانسته» را اندازه می­گیرد؟! آیا «استعداد» را اندازه می‌گیرد؟! آیا «قدرت فراگیری» را اندازه می­گیرد؟! آیا «انگیزه» را اندازه می­گیرد؟! بالاخره قرار است چه‌چیزی را اندازه بگیرد؟!

مثل «فشارسنج» آن‌هم یك ابزار است قرار است چه‌چیزی را اندازه بگیرد؟!

ما هم باید براساس آن فیلتر بگذاریم ببینیم چه كسانی وارد دانشگاه بشوند!

بنابراین در جامعه­ای كه ما به چنین امر مبهمی به‌عنوان یك «شاخص موفقیت» این­قدر اهمیت دادیم به‌غیر از ارزش‌هایی كه مردم به آن اهمیت می‌دهند كه خیلی‌خیلی بالاست ...

یك واقعیت دیگر هم این است كه آموزش عالی ما با ورودی­هایی كه تعیین می­كند - و هنوز كاملاً نامعلوم است كه «كنكور» باید چه چیزی را اندازه بگیرد - خیلی برایم سخت است كه بگویم «دانشجوی موفق» چه كسی است.

برای مثال یكی از كسانی كه من برای آن مصاحبه برده بودم می­گفت:

و دیگری می­گفت:

«من آن‌زمان ورزشكار بودم؛ رفوزه نشدم ولی نمره‌هایم هم پایین بود؛ به این دلیل كه بیش­تر انگیزه­ام «ورزش» بود و بعد از آن به «پژوهش» و ... علاقه­مند شدم؛ ولی به هر چیزی كه علاقه­مند شدم بد پیشرفت نكردم ولی بستگی به این داشت كه آن‌موقع به چه چیزی علاقه­مند بودم».

این فرد را من درست (به‌عنوان دانشجوی موفق) انتخاب كرده بودم. طبق سفارش شخص مصاحبه‌كننده كه قرار بود من دانشجویان موفق را انتخاب كنم.

ولی تهیه‌كننده‌ آن برنامه چنین برداشتی نداشت و فكر می‌كرد من عمداً نمونه­های نادرست را با خود برده‌ام كه تعریف موفقیت را زیرسؤال ببرم!!!

در صورتی كه این مسأله تصادفی پیش آمده بود و بنابراین خیلی‌سخت است «موفقیت» را تعریف كنیم

ادامه دارد...

تنظیم برای تبیان: سیدخاموشی