قرآن را دولتی نکنیم!

مهجوریت زدایی از قرآن كریم

بسم الله الرحمن الرحیم، الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی، ماه رمضان هم چون ماه قرآن است، من می‌خواهم یك مقداری راجع به قرآن صحبت‌هایی داشته باشم كه اگر بنا است افرادی در این سال نوآوری و ابتكار و خلاقیت می‌خواهند در دنیای قرآن دست به كاری بزنند، فرصت داشته باشند. نگویند: آقای قرائتی، شما دیر قد قامت الصلاة گفتید. قبل از اینكه آقا به مسجد بیاید، قد قامت الصلاة می‌گفتی تا ما وضو می‌گرفتیم. آقا در مسجد آمده می‌گوید: قد قامت الصلاة، تا ما می‌رویم وضو بگیریم، آقا نماز تمام شده است. من دو سه هفته قبل از ماه رمضان می‌گویم تا دلسوزان فرهنگی، ارشادی‌ها، تبلیغاتی‌ها، روحانیون، ائمه‌ی جمعه، جماعات، روحانیون مهاجر، مستقر، امور تربیتی، پدران و مادران دلسوز كه احساس می‌كنند سهم قرآن داده نشده می‌خواهند یك كاری بكنند برنامه‌ریزی كنند.

1- قرآن و عترت، دو یادگار پیامبر

موضوع بحث این است كه چرا قرآن مهجور است. پیغمبر ما، فرمود: من از بین شما می‌روم. دو چیز را می‌گذارم: «كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی‏» بالای نود تا حدیث داریم و «عِتْرَتِی» بعضی از حدیث‌ها هم دارند « كِتَابِ اللَّهِ وَ سُنَّتِی» ولی حدوداً اینطور كه من یكوقت شمردم، 99 عترتی داریم، یك سنتی. «كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی‏» قرآن و اهل بیت. این دو تا عزیز و گرانبها یكی‌ مهجور است، یكی هم مظلوم است. یعنی بنده خودم، شرمنده پیغمبر هستم به عنوان یك مسلمان، كه اهل بیت تو مظلوم هستند، و قرآن تو مهجور. مهجور هم نه یعنی در خانه‌ها قرآن نیست. قرآن در خانه‌ی هر مسلمانی معمولاً چند تا قرآن هست. قسم هم به قرآن می‌خوریم. به قرآن قسم! شب قدر هم قرآن سر می‌گیریم «بك یا الله» می‌گوییم. بالای سر مسافر هم قرآن را رد می‌كنیم. آیاتش هم به عنوان كاشی‌كاری در محراب‌ها و ضریح‌‌ها و حرم‌ها و مساجد می‌نویسیم. مراد اینكه قرآن مهجور است، یعنی با قرآن نفس نمی‌كشیم. یك چیزی مثل اینكه در خانه‌هایی هست بعضی خانه‌های اشراف مهمانی می‌رویم یك كمدی دارند مثلاً این ظرف‌های ناصرالدین شاهی یا مظفرالدین شاهی و قلیان‌های از این چیزهای عتیقه را هركس هرچه دارد از پدرش، پدربزرگش ارث برده است در آن می‌گذارد. این متروك نیست. یعنی خیلی در دكور هم هست همه‌ی مهمان‌ها می‌فهمند. اما قابل... یعنی این را به كار نمی‌بریم. قلیان ناصرالدین شاهی است اما حالا چه كسی می‌كشد؟ یعنی ما غرضمان از مهجوریت این است، چقدر قرآن در بورس است؟ یعنی من كه به منبر می‌روم منبرم را تقسیم كنم. چند دقیقه منبر بودم، سی دقیقه. چند دقیقه خواب روی منبر نقل كردم. چند دقیقه‌اش را شعر خواندم؟ چند دقیقه‌اش را روضه خواندم؟ چند دقیقه‌اش تاریخ گفتم، چند دقیقه‌اش حدیث گفتم؟ چند دقیقه‌اش یك آیه را تفسیر كردم؟ یعنی سهم قرآن داده نشده است.

یك دانشجو 15 سال درس می‌خواند لیسانس می‌گیرد. چند ساعت از این 15 سال سر سفره‌ی قرآن نشسته و دانشجوی ما چقدر... با چند آیه آشنا است؟ دانشگاه ما... در حوزه‌ی ماچند تا درس رسائل و مكاسب و كفایه است، چند تا درس تفسیر؟ در بازار ما چند تا بازاری داریم كه لا اقل آن آیاتی كه مربوط به تجارت است، بلد باشد؟ بله در مجلس شورای ما یك آیاتی قاب كردند زدند. «وَ أَمْرُهُمْ شُورى‏ بَیْنَهُم‏» (شوری/38) بعضی‌جاها یك نیم آیه‌ای، یك دو كلمه‌ای، یك جاهایی مطرح هست. اما سهم قرآن داده نشده است. من حدود 20 دلیل اینجا نوشتم كه چرا سهم قرآن داده نشده، حالا شاید هم بعضی از اینها قابل خدشه باشد. شاید هم غیر بیست تا یك چیزهای دیگر هم شما به ذهنتان بیاید.

2- بهره‌گیری از فرصت ماه رمضان برای انس با قرآن

یك كاری بكنید. ماه رمضان جلو است. ماشین‌هایی كه هوا گرفته در سرازیری هل می‌دهند روشن می‌شود. سرازیری قرآن رمضان است. من هوا گرفته را می‌گویم. بعد می‌خواهیم ببینیم كه یك فكری بكنیم ببینیم چه می‌توانیم بكنیم؟ یك نهضتی می‌خواهد. چطور جوان‌های ما قبل از محرم تكیه می‌بندند. حتی اگر در محله‌شان تكیه نباشد، كنار خیابان و كوچه یك داربستی درست می‌كنند با پارچه یك تكیه‌ی مصنوعی درست می‌كنند. همانطور كه جوان‌ها برای امام حسین این رقم شاخ و شانه می‌كشند كه حقش هست و باید هم باشد و خدا جزای خیرشان بدهد یك چنین همتی هم برای قرآن بشود. یك نهضتی می‌خواهد. نهضت منهای دولت. كار به دولت نداریم. چون دولت باید طرح داده شود. لایحه شود. تصویب شود. تأمین اعتبار شود. باز 5 سال عقب می‌افتیم. كار را دولتی نكنیم. خودمان بلند شویم، بنده چه می‌توانم بكنم؟ 3 تا دختر دارم. 3 تا پسر دارم. دو تا پسر دارم. یك دختر دارم. هرچه هر كس دارد، بگوید: من از عمرم این خانه‌ی من چقدر می‌ارزد؟ مغازه‌ی‌ من چقدر می‌ارزد؟ حقوق من چقدر است؟ چه مقدار حاضر هستم برای قرآن و بچه‌هایم پول كنار بگذارم؟ كنار بگذارم بعد تو هم یكی، تو هم یكی، بعد همینطور یكی ده تومان روی هم بگذاریم بعد 5 میلیون می‌شود. بعد این 5 میلیون را چطوری، چه كسانی قرآن بلد هستند؟ چند تا استاد دانشگاه، چند تا امور تربیتی، چه كسانی قرآن بلد هستند؟ چه كسانی قرآنشان ضعیف است؟ چه كسانی خوش صوت هستند؟ یعنی پولدارها 20 تومان برای هر بچه‌ای كنار بگذارند، 10 تومان برای هر بچه‌ای كنار بگذارند. من از قرآن معذرت می‌خواهم. فرض كنیم می‌خواهیم یك جفت كفش بخریم. می‌خواهیم یك كاپشن بخریم. یكی 5 تومان 10 تومان كنار بگذاریم خودش تأمین اعتبار می‌شود.

چون ما تا پول می‌خواهیم می‌گوییم: برویم از فرمانداری، شورای شهر، نمی‌دانم سازمان تبلیغات، دفتر تبلیغات، نمی‌دانم چه كسی... می‌خواهیم پول بگیریم او هم می‌گوید برو برگرد، او هم می‌گوید تأمین اعتبار! خودمان كه بیل به كمرمان نخورده است، یكی 5 تومان می‌دهیم. ما كه بچه‌مان، گوشواره‌اش را، طلایش را، جهازیه‌اش را این همه چیز را برای بچه‌مان درست می‌كنیم. یك ده تومان هم برای قرآن آنها كنار بگذاریم. هر خانه‌ای 5 تومان كنار بگذارند چند میلیارد می‌شود، نیاز به پول دولت نداریم.

دولت اگر كمك كرد خوب است. منتها ما می‌گوییم خواسته باشیم از دولت بگیریم، دنیا را آب می‌برد. بعد مخ داریم الحمدلله، قاری داریم الحمدلله، دین داریم الحمدلله، نسل خوب داریم الحمدلله، ماه رمضان هم داریم الحمدلله، ماه رمضان هم امسال در شهریور است كه هم مدرسه‌ها تعطیل است، هم هوا داغ نیست، هم ماه قرآن است، به خاطر ماه رمضان سفرها كم شده است، چون هركس بخواهد سفر برود این طرف ماه رمضان می‌رود كه روزه‌هایش به هم نخورد. یعنی خیلی شرایط خوبی است. دیگر حالا این یك همتی می‌خواهد ولی نمی‌دانم حالا اگر خدا به این جلسه لطف كند این حرف‌های من بركت داشته باشد یك نهضتی می‌تواند، موجی می‌تواند به پا بیافتد. از همه‌ی امكانات هم استفاده كنیم. قرآن برای كسی نیست. مثل امام حسین! ظهر عاشورا همه می‌گویند: یا حسین! كسی نمی‌گوید: من آیت الله هستم. یا تو استاد دانشگاه هستی. یا تو با سواد هستی، بی‌سواد هستی. همه بگوییم یا حسین، یا یك یا قرآن بگوییم، مسئله‌ی قرآن را قصه‌اش را حل كنیم. دیگر در مملكت امام زمان نباید یك نفر باشد كه روی قرآن را غلط بخواند.

ادامه دارد...

برگرفته از: سخنرانی استاد قرائتی، سلسله جلسات "درسهایی از قرآن"