روابط زوج ها در تعطیلات
روزهای تعطیل، مناسبت های شاد و فرصت های مغتنم دور هم بودن، همواره یادآور خوشی و شادمانی است. به ویژه تعطیلات نوروز، كه در آغازین روزهای بهار زیبا، با آداب و رسوم دلپسند ایرانی، تا بوده رنگ و بوی دلپذیری به خاطرات همه ما داده است.
امروزه به دلیل زیاد شدن گزینه ها، دگرگون شدن شكل و تركیب جمعیتی خانواده ها، و بروز تفاوت های كلی در میزان و نوع توقعات افراد، تعطیلات نوروز هم شكل دیگری به خودش گرفته. مثلاً در گذشته خانه تكانی، خرید عید و بعد هم دید و بازدیدها بود كه ذهن مردم را مشغول می كرد و تمام افراد خانواده هم در این مراحل فعالانه شركت داشتند و از آن لذت می بردند و می شود گفت همگان كمابیش تجربه ای یكسان از این موارد داشتند. اما امروزه، هر خانواده ای ممكن است این دوران را به یك شكل تجربه كند و هر زوجی با توجه به شرایط ویژه خود، با دشواری هایی هم دست و پنجه نرم كنند.
مثلا در گذشته این همه گزینه برای مسافرت نبود و یا فراهم كردن وسائل پذیرایی به شكل تشریفاتی و پرهزینه امروز نبود و از آن ساده تر: بحث اینكه نوجوان خانواده بخواهد وقتش را پای اینترنت بگذراند تا اینكه به دیدن"عمه خانم" یا "خاله جان" برود وجود نداشت یا اینكه دخترخانم یا آقا پسری كه در آستانه شركت در "كنكور" بود معمولاً كمی هم وقت داشت كه با خانواده اش بگذراند. اما در حال حاضر قضیه فرق كرده و هر كدام از افراد خانواده استقلال رای خودشان را دارند و به قول معروف هركسی ساز خودش را می زند كه این موضوع باعث اختلافاتی (هر چند كوتاه مدت) در خانواده ها می شود.
اینها تنها شمه ای از تنش هایی است كه ممكن است در دوران تعطیلات پیش بیاید. مسائل دیگری كه به بحث گذاشته می شوند معمولاً شامل چنین مواردی می شوند مثلاً: "چه مخلفاتی برای پذیرایی از میهمانان لازم است، از كجا باید تهیه بشود و چه كسی باید آنها را تهیه كند، اول به دیدن چه كسی بروند و آیا اصلاً امسال می خواهند دیدن فلان خانواده یا شخص خاص بروند یا خیر،...
مسئله دیگر، برنامه ریزی برای تفریح و مسافرت است كه گاهی یكی از طرفین فكر می كند اعضای خانواده می توانند در سال جدید مقدمات یك سفر خانوادگی را فراهم كنند اما طرف مقابل فكر می كند بهتر است این پول را به مصرف دیگری برسانند. یا اینكه در یك سناریوی دیگر زوج ها راهی سفر می شوند اما شرایط آن طوری نیست كه پیش بینی كرده اند و تقصیرها بر گردن كسی می افتد كه سفر را هماهنگ كرده است.
دیگر مشكل نه چندان جدید بسیاری از خانواده ها در دوران تعطیلات، وضع محدودیت یا برقراری آزادی استفاده از تلویزیون و برنامه های متنوع ماهواره ای است. یعنی هر كدام از اعضای خانواده مایل است برنامه خاصی را تماشا كند كه دیگری نمی پسندد. حال خود بخوانید حدیث مفصل ازین مجمل.. !
همچنین بحث داغ " تقسیم كار" و اینكه چرا در حالی كه همه افراد خانواده در منزل هستند و به نظر می رسد وقت كافی هم در اختیار دارند اما هنوز این خانم خانه است كه باید همه كارها را انجام بدهد. از طرف دیگر گاهی اگر كسی بخواهد در انجام امور منزل شركت كند ممكن است به دل خانم خانه ننشیند و حتی به عنوان دخالت در كارهای "زنانه " تلقی بشود.
هر خانواده یك سیستم برای خودش دارد مثل یك ماشین كه قطعات خاصی دارد كه هر كدام كار خودشان را انجام می دهند. مثلاً پدر خانواده و بعضاً مادر خانواده در خارج از منزل كار می كنند. بچه ها به مدرسه شاید كلاس های فوق برنامه می روند و غیره. هر كسی یاد گرفته كه فضای خصوصی خودش را چگونه ایجاد كند. اما در دوران تعطیلات كه همه دور هم هستند یا حداقل معمولاً همه دور هم هستند این روزمرگی به هم می خورد و فضاها با هم تداخل پیدا می كنند. مثلاً زمان خوابیدن بچه ها به هم می خورد. معاشرت ها و دید و بازدیدها به صورت فشرده و متراكم اتفاق می افتد، ممكن است افراد به مسافرت بروند و... كه تك تك اینها اثراتی را بر روی سیستم خانواده وارد می آورد. تنش بالا می رود و ممكن است اختلاف نظرها و بعضاً جر و بحث هایی هم پیش بیاید. پس می بینیم كه دوران تعطیلات می تواند" تنش زا" باشد.
راه های پیشگیری
اگر زوج خانواده از پیش با هم برنامه ریزی كنند، می توانند بر بیشتر این مشكلات غلبه كنند. مثلاً لازم نیست كه حتماً مسافرت آنچنانی ترتیب بدهید همین كه كاری خلاق و نو بكنید می تواند روحیه تعطیلات را به منزل شما بیاورد. در این راستا می توانید این پیشنهادها را در نظر بگیرید:
• مثلاً در فصل بهار فصل زیبایی و نشاط است، همین كه در پاركی (بوستان) قدم بزنید، از آرزوها و اهدافتان گفتگو كنید و آنها را با هم در میان بگذارید می تواند به صمیمیت رابطه تان اضافه كند.
• در بین دید و بازدیدها، حتماً وقتی را برای خودتان هم در نظر بگیرید. نگذارید تمامی تعطیلاتتان صرفاً در كنار افراد دیگر (هرچند عزیز) بگذرد. تعطیلات تنها زمانی است كه زوج ها/خانواده ها می توانند كنار هم باشند و به عنوان یك "عضو" واحد دست به كارهای مشتركی بزنند.
• بسته به سن اعضای خانواده، می شود بازی های دست جمعی ترتیب داد كه حتی سالمندترین و ناتوان ترین افراد هم از شركت در آنها لذت ببرند و نیازی به فضای بسیار هم ندارند؛ بازی هایی مثل گل یا پوچ، مسابقه های هوش، حدس زدن واكنش طرف مقابل در شرایط خاص، مشاعره و بسیاری نمونه ها كه در فرهنگ جامعه ما كم نیستند.
• غذاهایی را با هم بپزید كه تا به حال امتحان نكرده اید. به آقایان هم فرصت بدهید كه هنرهای خانه داری شان را رو كنند و در ضمن ببینند نسوزاندن و خوب درآوردن یك كته ساده چقدر كار می برد!
• همراه هم، موفقیت های سال پیش و درس هایی را كه در رابطه تان و به طور كلی در زندگیتان فرا گرفته اید مرور كنید و برای سال جدیدتان برنامه ریزی كنید. اهمیت این كار در اینست كه می توانید به فرد مقابلتان و یا اگر فرزند دارید، به فرزندانتان بگویید كه چه توقعی از زندگی تان دارید و فراموش نكنید كه تا آرزوها و خواسته تان را نگویید كسی آنها را نمی داند و طبیعتاً برآورده نخواهند شد؛ به خصوص اگر خواسته و توقعی در ارتباط با همسرتان دارید حتماً آن را به زبان بیاورید. اما قبل از آن پیش خودتان مطمئن شوید كه به روشنی می دانید چه می خواهید و بعد آن را با شریك زندگی تان در میان بگذارید و یادتان نرود كه واقع گرا باشید.
توقع می رود كه افراد پس از تعطیلات پر از انرژی و شاد و شاداب به سر كارهای خود بازگردند اما اگر در طول تعطیلات زمانی را برای ارزیابی زندگی خود و رابطه تان نگذارید، در واقع سال جدیدی را شروع نكرده اید و همان انسان سابق هستید. افراد در چنین خانواده هایی بعد از تعطیلات كذایی آنقدر خسته هستند كه نیاز به تعطیلاتی دارند كه خستگی این مدت را از تنشان بیرون بیاورد! در تعطیلات بعدی تلاش كنیم معنای واقعی با هم بودن را بیاموزیم چرا كه تنها حضور جسمانی افراد در جوار هم، به معنای با هم بودن آنها نیست.
امید است که هر جا باشید، چه در سفر و چه حضر، ایامی خجسته و روز و شبی پر برکت داشته باشید. «سفر آخرت» سفر دیگری است که همه در پیش داریم؛ آن هم آداب، شرایط، پیش نیاز و تهیه مقدمات و ره توشه لازم دارد که موضوعی جداست و نیازمند نگاهی دوباره و جدی. ما... همه مسافریم، و نیازمند آمادگی برای آن «سفر بی بازگشت». علی علیه السلام، ره توشه آن سفر را "تقوا" می داند.
سلامت نیوز با تغییر و تلخیص
تهیه و تنظیم برای سایت تبیان: زهره پری نوش
