سفر به جنگل‌های ارس
آیا تا به حال با اتومبیل به ارتفاعات 3000 متری سفر كرده‌اید؟ به‌نظرم چنین ماجراجویی‌هایی را فقط در برنامه‌های تلویزیونی دیده باشید. اگر لذت و هیجان سفر به كوهستان 3000 متری با اتومبیل و عبور از رودخانه‌های پرآب را نچشیده‌اید، سفر به ارتفاعات هزار مسجد استان خراسان رضوی را به شما پیشنهاد می‌كنم.
برای رسیدن به جنگل‌های خودروی ارس (ORS)، ساعت 5 صبح از مشهد به سمت كلات حركت و از میان باغهای گردو عبور كردیم. صبحانه را در یكی از باغها خوردیم و نزدیك ظهر به منطقه جنگلی در ارتفاع 3000 متری رسیدیم.
ارس نوعی درخت از گونه برگ‌سوزنی و همیشه‌سبز مثل كاج است كه دارای میوه‌های ریز آبی‌رنگ است. چوب آنها بسیار مقاوم و سازگار با آب و هوای نیمه‌مرطوب و خاك اسیدی است.
بعد از طی تقریباً 7 ساعت مسیر آسفالت و سپس خاكی و سنگلاخ، به ایستگاه تحقیقاتی و مهمانسرای منابع طبیعی رسیدیم، جایی با هوای بی‌نظیر و مناظر زیبا.
/picture%255c7-6-18.jpg)
در طول مسیر آن‌قدر گله‌های گاو و گوسفند و بز دیدیم كه اصلاً احساس نمی‌كردیم روی كوه هستیم.
بوی عطر گیاهان كوهستانی نه‌تنها پروانه‌های منطقه را مست كرده بود بلكه نشاط خاصی به ما بخشیده بود تا كوفتگی بدن ناشی از تكانهای شدید ماشین را فراموش كرده و به‌جای استراحت، برای كشف زیبایی‌های كشف‌نشده پیاده به راه افتادیم.ناهار و شام را با غذاهای محلی، از جمله یخنی (Yakhni) میهمان كاركنان سازمان جنگل‌ها و مراتع استان خراسان رضوی بودیم.یخنی غذای محلی است كه با گوشت تازه گوسفند و پیاز فراوان در روغن روی آتش هیزم پخته می‌شود.
در ضمن طی مسیر حداقل تا نیمه‌های راه ارتفاعات خانه‌هایی از سنگ رودخانه‌ای دیده می‌شد. در كنار خانه محصولات سبزی، صیفی و درختی به چشم می‌خورد اما خبری از ساكنان نبود. كمی بعد متوجه شدیم كه همه ساكنان صبح زود برای چرای دامها به ارتفاعات رفته‌اند.
به‌عنوان یك شهرنشین برای‌مان جای تعجب داشت كه این مردم چگونه بدون امكانات رفاهی امروزی در اینجا با این شرایط آب و هوایی سخت زندگی می‌كنند. با این اوضاع و احوال شبكه برق تا آخرین منزل كوهستانی كشیده شده بود و به‌قول خودشان هم سرموقع قبض برق هم دریافت می‌كنند.
عصر همان روز، بعد از عبور از آب رودخانه به‌طور پیاده و سوار بر الاغ میهمان چادر عشایر ارتفاعات شدیم. حتی در آخرین نقطه كوهستان هم آثار حیات و زندگی انسان به چشم می‌خورد.
عشایر بسیار ساده، صمیمی و دوست‌داشتنی با هر ظرف كوچك كه در بساط داشتند با چای از ما پذیرایی كردند و بعد از آن با نان و ماست ساخته دست خودشان ما را سیر كردند.
در طول سفر حیوانات وحشی كوهستان مانند كبك و شاهین هم فراوان به چشم می‌خوردند. البته شنیدیم كه گراز و پلنگ هم وجود دارند و دیده شده بود كه یك پلنگ كره اسبی را بلعیده است.
از پوشش گیاهی ارتفاعات هزارمسجد می‌توان به غیر از ارس از گونه‌های مختلف پلاخور، زرشك، نسترن، دغدغك، قره‌قات و شیرفت نام برد.
آنجا همچنین زیستگاه منحصر به‌فرد قره‌قات محسوب می‌شود. بعد از بازدید سایت تحقیقاتی و نهالستان ارس، صبح روز بعد به راه ادامه داده و همان مسیری را كه سربالا صعود كرده بودیم به‌طرف پایین سرازیر شدیم و دوباره با هیجان و جنب و جوش فراوان طی كردیم.
تمام این تلاشها فقط برای بازدید فعالیتها و تشكر از تلاش جنگل‌داران استان در جهت كشف این بهشت زمینی و زنده نگهداشتن و وسعت بخشیدن به جنگل‌های این مرز و بوم بود؛ جایی كه به‌قول یك محقق خارجی اینجا كوه‌های سوییس در ایران است.
در ادامه سفر به قصد سیاحت كلات نادری كه جدیداً به شهرهای استان اضافه شده و پایتخت نادرشاه افشار بوده است، از دره‌ها و شالیزارهای خارق‌العاده مسیر گذر كردیم.
تصور كنید منطقه كلات كه به غیر از خاك چیز دیگری به چشم نمی‌خورد، شالیزارهای برنج مانند سراب ما را متحیر كرده بود.
بوی عطر برنج تمام شهر را فراگرفته بود و بعد از دیدن متوجه شدیم كه یكی از بلندقدترین برنج‌های ایران است و ما هم برای اولین بار بود كه دیدیم در یك منطقه نیمه‌خشك برنجی با این كیفیت عالی به بار می‌نشیند.
در بدو ورود به شهر كلات با دیدن رشته‌كوه‌هایی كه به شكل بارو و حصار دور تا دور شهر را محصور كرده بود می‌توانستیم بعد از گذشت قرنها هنوز قدرت نادرشاه افشار را حس كنیم.
بعد از سیاحت قسمتهای مختلف شهر و آثار تاریخی آنجا، از قصر تاریخی خورشید كه به فرم 6 ضلعی و به شكل خورشید بود دیدن كردیم.
این قصر كه در آن زمان با طلا پوشیده بود، هدیه‌ای از طرف نادرشاه به همسرش بوده است. در مسیر بازگشت به مشهد از پسته‌های روغنی و بسیار ریز و جالب جنگل‌های خواجه دیدن كرده و سفر را با زیارت حرم مطهر امام رضا(ع) به پایان رساندیم.
جنگل‌های ارس هزار مسجد خراسان رضوی با امكانات رفاهی كامل دارای حدود 120 كیلومتر راه ماشین‌رو و حیات‌وحش متنوع با گونه‌های گیاهی مختلف، مكانی بسیار مناسب برای محققان به‌خصوص جوانان جویای علم در طبیعت در زمینه‌های زمین‌شناسی، گیاه‌شناسی و امثال اینهاست.
طبیعت آن منطقه و تاریخ كلات نادری و شالیزارهای برنج كلات از دیدنی‌های زیبای ایران است كه جای لطفش در اذهان سفرنكرده‌ها خالی است.
منبع:جام جم آنلاین
