تاملی در چالش‌ها و آسیب‌های برداشت شخصی از دین
چالش‌ها و آسیب‌های شخصی‌سازی دین
شخصی‌سازی دین اگر منجر به شناخت و ارتباط عمیق‌تر با دین شود می‌تواند فرد را نسبت به دستورات دین متعهدتر کند. حتی ممکن است به افراد کمک کند تا از دین برای حل مشکلات و چالش‌های زندگی خود استفاده کنند اما در اغلب اوقات، روایت شخصی از دین با چالش‌ها و آسیب‌هایی همراه است که در زیر به آن اشاره می‌کنیم.
نویسنده : ابوالقاسم شکوری
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : سه شنبه 1403/02/25 ساعت 10:40
شخصی‌سازی دین اگر منجر به شناخت و ارتباط عمیق‌تر با دین شود می‌تواند فرد را نسبت به دستورات دین متعهدتر کند. حتی ممکن است به افراد کمک کند تا از دین برای حل مشکلات و چالش‌های زندگی خود استفاده کنند اما در اغلب اوقات، روایت شخصی از دین با چالش‌ها و آسیب‌هایی همراه است که در زیر به آن اشاره می‌کنیم.
چالش‌ها و آسیب‌های شخصی‌سازی دین
1. تفسیرهای غلط و انحرافی از آموزه‌های اصلی دین
فردی که به طور شخصی دین خود را تفسیر می‌کند، ممکن است به این نتیجه برسد که مثلا حجاب برای زنان واجب نیست، در حالی که حجاب از نظر اسلام‌شناسان یکی از احکام ضروری دین اسلام است.
2. نسبی‌گرایی و انکار حقایق دینی
نسبی‌گرایی، یکی از آسیب‌های شخصی‌سازی دین است. ممکن است فرد به این نتیجه برسد که هیچ حقیقت مطلقی در دین وجود ندارد بلکه حقیقت همان چیزی است که او خود از دین برداشت می‌کند. به عنوان مثال، فردی که معتقد است هر کس می‌تواند دین خود را به طور شخصی تفسیر کند، ممکن است وجود معجزه را انکار کند، صرفا به این دلیل که فکر می‌کند این موضوع با عقل او سازگار نیست.
3. ضعف در تعهدات دینی
فردی که بیش از حد بر معنای شخصی دین تمرکز می‌کند، ممکن است نسبت به انجام تکالیف دینی مانند نماز و روزه سهل‌انگاری کند.
4. سوءاستفاده از دین برای توجیه اهداف شخصی
فردی‌انگاری دین راه را برای افراد سودجو باز می‌کند تا فردی برای توجیه اعمال غیراخلاقی خود به طور مغرضانه دین را تفسیر کنند و از آن برای تأیید رفتار خود استفاده نمایند.
5. ایجاد تفرقه و اختلاف در جامعه
در بسیاری از مواقع، ارائۀ روایت شخصی از دین، به اختلاف و تفرقه در جامعه دامن می‌زند چرا که افراد متشرع که به تفسیر رسمی دین قائلند به طور طبیعی نسبت به عقاید خود تعصب دارند. بنابراین هر گونه تفسیر غیررسمی را به منزلۀ بدعت یا انحارف در دین تلقی کرده و در برابر آن واکنش نشان می‌دهند.
6. افراط‌گرایی
شخصی‌سازی دین ممکن است منجر به افراط گرایی و تعصب دینی شود. بعضی افراد به خاطر برداشت شخصی و افراط‌آمیز از دین، به دیگران اجبار می‌کنند که به دیدگاه‌ها و عقاید او پایبند باشند.
7. انزوا و انزوای اجتماعی
شخصی‌سازی دین می‌تواند به انزوا و جداشدن از اجتماعات غیردینی منجر شود. در صدر اسلام نیز عده‌ای با برداشت غلط از دین، کیسره از مردم بریده بودند. حتی از همسر خود نیز فاصله گرفته بودند و در مسجد یا خانه حبس یکسره به عبادت و راز و نیاز با خدا مشغول بودند. وقتی خبر به رسول خدا صلیاللهعلیهوآله رسید آنها را به حضور طلبید و فرمود: من که پیامبر شما هستم با مردم داد و ستد می‌کنم و به خانه که می‌روم با همسر خود معاشرت دارم.
